ÇÜtad çukurova Üniversitesi Türkoloji Araştırmaları Dergisi Cilt , Sayı Aralık 2018
Yüklə 392,6 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
ÇÜTAD
Çukurova Üniversitesi Türkoloji Araştırmaları Dergisi
Aralık 2018
28 ortak özelliği cehaletleridir. Sorgulamadan her işe karışmaları ve toplulukla birlikte galeyana gelmeleri anlatıcı tarafından alaylı bir biçimde eleştirilir. Benzer bir tavra daha sonra Hüseyin Rahmi’nin eserlerinde de rastlarız. Halkın sağduyusunu dikkate almama, onu daha çok cehaletini öne çıkararak eleştirme ve alay etme Şair Evlenmesi ’nde de gözlemlediğimiz bir özelliktir. Hayal-i Celâl’de ise bu kez Şeyda Bey’in iki Arap halayığı benzer bir muameleye tabi tutulur. Annesi olmadığı için Şeyda Bey, gönül işlerinde elçi olarak bu iki Arap halayığı kullanır. İlk olarak Zekavet Hanım’a Şeyda Bey’den bir mektup götüren halayık evden kovulur. İkinci olarak Akile Hanım’a görücü olarak gönderilen diğer halayık ise beceriksiz olarak gösterilir. Halayıklar sadece başkalarının değil Şeyda Bey’in hakaretlerine ve anlatıcının alaylarına da maruz kalırlar. Halktan eğitimsiz kişiler, geri kalmışlığın ve modası geçmiş bir zihniyetin ifadesine yaramakla birlikte metinlere yerli ve milli bir özellik de verirler. Ancak yazarların alaylı tutumu sadece halktan kişiler için değil başkahramanlar için de geçerlidir. Başkahramanın bu şekilde alay konusu olması çok alışıldık bir yaklaşım olmamakla birlikte bundan sonra sıklıkla başvurulan bir yöntem olarak kendini göstermeye başlar. Mekân Eserlerin, değişen toplumsal şartlardan en fazla etkilenen kurum olan evlilik kurumuna ve beraberinde kadın erkek ilişkisine dair bazı eleştiri ve teklifler içerdiği daha önce belirtilmişti. Bu durum her iki yazarın mesaja veya olayın kendisine odaklanmasına ve metinlerin de olay ağırlıklı olmasına yol açar. Özellikle Şair Evlenmesi bu açıdan tüm yüklerinden kurtulmuş gibidir. Olayın gerçekleştiği yerle- sahne ve dekora dair ayrıntılar- ilgili her hangi bir bilgi verilmez ve bu durumda tüm iş okuyucunun hayal gücüne kalır. Bir evlilik söz konusu olduğu ve öncesinde nikah kıyıldığı için olayların gerdeğin yaşanacağı evde gerçekleştiği anlaşılmaktadır. Ancak bu evin Müştak Bey’in evi mi olduğu yoksa Müştak Bey’in içgüveysi olarak gelinin evine mi geldiği pek net değildir. Sadece yazar eserin başında olayların gelin odasında gerçekleştiğini belirtir.
düşürme süreci dikkat çekmektedir." (s.236). Koç, Okan.(2015). Komik Olanın Peşinde:Parodi. Türk Dili Dergisi, 236.
www.tdk.gov.tr/images/kasımaralik2015okankomikolanınpeşindeparodi.pdf (Erişim tarihi: 18.11.2018)
|