Onomastika, Dialektologiya, Etimologiya imiş. (1, səh.78).
Ölti. Ekinti < şbara Yamtar boz atığ binip təqdi, ol at anta
ölti: tərcüməsi: öldü, ikinci dəfə Yamtorun boz atını minib hü-
cum etdi, o at arada öldü. (1, səh. 80); Kül-tigin goy yılka yiti
yegirmikə uçdı, tokuzınç ay yiti otuzka yoğ ertürtimiz. Bozkın,
bədizin, bitig toş (ın) biçin yılka yitinç ay yiti otuzka kop alkadı
(mız). Kül tigin (ölip) kırk artukı (yi) ti yaşın boltı (S.Y.Malov:
bulut) toş... bunca bədizcik. Toyğun Eltəbər kəlürti tərcüməsi
Kül tigin qoyun ili on yeddisində vəfat etdi. Doqquzuncu ayın
iyirmi yeddisində dəfn etdik. Sərdabəsini, naxışını, yazılı daşını
meymun ili yedinci ayın iyirmi yeddisində (27 avqust 732-ci il)
bütünlüklə tamamladıq. Kül-tigin ol sünüsdə otuz yaşayur erti.
Tərcüməsi: Kül-tigin öləndə qırx yaşı oldu. Tam bunca naxışçını
Toyğun Eltəbər gətirdi. (1, səh.76)... Yigirmi kün olurup bu taşka
bu tamğa kop Yolığ tigin bitidim: tərcüməsi iyirmi gün oturub bu
daşa bu damğanı bütünlüklə Yolığtigin yazdım (Kül-tigin Cənub-
Şərq tərəfi.səh.76)
Tokuz oğuz bəgləri, bodum, bu sabımın edgüti esid, katığdı,
tinlə! tərcüməsi... doqquz oğuz bəyləri, xalqı bu sözümü yaxşıca
eşit, möhkəmcə dinlə! (1, 2-ci sətir)
Nümunələrdən göründüyü kimi Kül-tigin abidəsində də
d>t əvəzlənməsi geniş şəkildə işlənmişdir. Orxon-Yenisey
abidələrindən sonra meydana gələn bir çox türk dilli abidələrdə
də müşahidə edilir. Məsələn, M.Kaşğarinin “Divani-lüğət-it türk”
adlı əsərində d ilə başlanan sözlərin böyük əksəriyyəti t səsi ilə
yazılmışdır. Məsələn tilek (I c. 412) tüşdi (k. 329) və s.
4. b>p. b səsinin p səsi ilə əvəzlənməsi hadisəsi
Bu əvəzlənməyə dialekt və şivələrimizin əksəriyyətində
təsadüf olunur. Qərb, cənub, qismən də şimal qrupu şivələrində
şərq qrupu dialekt və şivələrindən fərqli olaraq b>p əvəzlənməsinə
rast gəlinir. Məsələn, putax (Naxçıvan) putax (Qazax) pıçax
