D. S. Karamatova pedagogiklik kasbiga kirish o‘quv qo‘llanma bilim sohasi
Ilm-fan tizimiga boshqarish ko‘nikmasiga va iqtisodiy bilimga ega yosh
Yüklə 471,18 Kb.
|
|
2. Ilm-fan tizimiga boshqarish ko‘nikmasiga va iqtisodiy bilimga ega yosh
mutaxassislarni shakllantirish. Prezidentimiz 2020-yilgacha Xalq ta’limi tizimini rivojlantirish konsepsiyasini tasdiqladi. 77
tizimida faoliat ko‘rsatishning jozibadorligini oshirish maqsadida umumiy o‘rta ta’lim muassasalari xodimlarining mehnatiga haq to‘lash, moddiy rag‘batlantirish va ijtimoiy himoya qilish darajasini bosqichma-bosqich oshirib borish. O‘zbekistonning 2030-yilga kelib PISA (The Programme for International Student Assessment) Xalqaro miqyosida o‘quvchilarni baholash dasturi reytingi bo‘yicha jahonning birinchi 30 ta ilg‘or mamlakati qatoriga kirishiga erishish nazarda tutilgan. Ushbu muddatga qadar STEAM fanlarini hisobga olgan holda innovatsion iqtisodiyot talablariga javob beruvchi yangi davlat standartlari va dasturlari joriy etilishi lozim. Barcha maktablarda o‘quvchilarning ID-kartalarini joriy etish, barcha ta’lim muassasalarining to‘liq internet ulash va avtomatlashtirilgan o‘quv jarayonini joriy etish rejalashtirilmoqda. Har bir oila, har bir bola hayoti maktab bilan bog‘langanligi, bu masala davlatning, jamiyatning eng muhim ishini ta’kidladi. Ma’lumki, mamlakatimiz ta’lim- tarbiya tizimini yanada takomillashtirish, ilm-fan sohasini jadallashtirish maqsadida ilm-fan tizimiga katta e’tibor berilmoqda. - “Maktabda o‘qitish metodikasi o‘zgarmasa, ta’lim sifati ham, mazmuni ham, muhiti ham o‘zgarmaydi’’- Sh. Mirziyoyev. Dunyodagi zamonaviy o‘quv - dasturlari, o‘qitish metodikalarini o‘rganib, yurtimiz umumta’lim maktablarida joriy qilish muhimligi ta’kidlanadi. Xalq ta’lim vazirligiga ushbu tajriba asosida Milliy o‘quv dasturini ishlab chiqib, 2020-2021 o‘quv yilidan boshlab ta’lim jarayoniga sinov jarayoniga tadbiq etish vazifasi qo‘yildi. Davlat va jamiyat qurilishi shunday bir murakkab tuzilmaki, uning tarkibidagi bir-biriga bog‘liq bo‘lgan va bir-birini to‘ldiradigan soha va jabhalarni bir vaqtning o‘zida jadal rivojlantirishni talab qiladi. Ularning har biri ikkinchisiga zamin yaratadi. Qaysidir asosiy soha avval rivojlanib, boshqa soha va tarmoqlar uchun lokomativ vazifani ham bajaradi. Albatta, bu jarayon har bir sohaning o‘ziga xos hususiytlarini inobatga olish, obyektiv tahlil qilish, o‘z vaqtida tegishli choralar qabul qilish kabi vazifalarni talab qiladi. Mamlakatimizni ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish bo‘yicha ustuvor vazifalarga muvofiq kadrlar tayyorlashning mazmuni tubdan qayta ko‘rib chiqish, xalqaro standartlar darajasida oliy ma’lumotli mutaxassislar tayyorlashga zarur shart-sharoitlar yaratish maqsadida O‘zbekiston respublikasi prezidentining 2017-yil 20-apreldagi, “Oliy ta’lim tizimini yanada rivojlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida” gi PQ-2909-son qarori qabul qilindi. Mazkur qaror bilan oliy ta’lim darajasini sifat jihatdan oshirish va tubdan takomillashtirish, oliy ta’lim muassasalarining moddiy - texnik bazasini mustahkamlash va modernizatsiya qilish, zamonavuiy o‘quv ilmiy labaratoriyalari, axborat ko mmunikatsiya texnologiyalari bilan ta’minlash bo‘yicha Oliy ta’lim tizimining 2017-2021-yillarda kompleks rivojlanish dasturi tasdiqlandi. Shu bilan birga, respublikamiz hududlarida ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish uchun zamon talablariga javob Beradigan yuqori malakali kadrlarni o‘z vaqtida zarur ixtisosliklar bo‘yicha iqtisodiyot sohalari va tarmoqlari ehtiyojidan kelib chiqqan holda tayyorlash, 78
chiqarish munosabatlariga hamda istiqbolli rivojlanish dasturiga muvofiq shakllantirish, kadrlar egallagan kasbi va mutaxasssisligi bo‘yicha ishga joylashtirishga doir qator dolzarb masalalar to‘liq yechimini topmagan. Xususan, Birlashgan millatlar tashkilotining Ta’lim fan va madaniyat maslalari bo‘yicha (UNESCO) konsalting tashkiloti (DGP Research & consulting) hamkorligida jalb qilingan nufuzli xorijiy ekspertlar guruhi tomonidan 2017-yilning yanvar-iyun oylarida O‘zbekiston respublikasi ta’lim tizimini kompleks o‘rganish bo‘yicha tahlillar natijalari asosida oliy ta’lim jaraonida nazariya va amaliyot yaxlitligi ta’minlanmaganligi, talabalarning malakaviy amaliyotlarini ishlab chiqarish korxonalarida o‘tkazish samarali tashkil etilmagani oqibatida bitiruvchilarning aksariyat qismi tayyor mutaxassis bo‘lib chiqish o‘rniga ishga joylashgandan keyin qaytadan o‘z kasbini, mutaxasisiligini o‘rganayotganligi, shuningdek, ta’lim sifatini nazorat qilish mexanizmi zamonaviy talablarga javob bermasligi, ta’lim mutaxasisilarda malakali pedagog va boshqaruv kadrlarning yetishmasligi xorijiy ta’lim muassasalari bilan samarali hamkorlik yetarlicha yo‘lga qo‘yilmaganligi kabi kamchiliklar qayd etilgan. Bundan tashqari iqtisodiyot sohalarining istiqbolda kadrlar tayyorlashga buyurtmalarini shakllantirish, bitiruvchilarga qo‘yiladigan malakaviy talablarni ishlab chiqish, tarmoqqa zarur bo‘lgan mutaxassislarni tayyorlash sifatini ta’minlash jaroyonidagi ishtiroki talabga javob bermaydi. Oliy ta’lim dasturlarining o‘zgaruvchan mehnat bozori talablariga hamohongligini ta’minlash uchun ish beruvchilar tomonidan tizimli ishlar amalga oshirilayapti. Oliy ta’lim ilm-fan-ishlab chiqarish o‘rtasida uzilishlar mavjud, integratsiya ta’minlanmagan. Ilmiy-tadqiqot institutlari oliy ta’limda kadrlar tayyorlash jarayoniga zarur darajada jalb etilmagan, ularda ilmiy izlanihlar iqtisodiy sohalarini real ehtiyojlardan kelib chiqib amalga oshirilmoqda. Oliy ta’lim muassalarining tegishli ta’lim yo‘nalishlari bo‘yicha har bir ta’lim talabasining 2-kursdan boshlab tegishli ta’lim tarmoqlarining muayyan tashkilotlari va korxonalarida malakaviy amaliyotlar tizimli ravishda o‘tkazilishi, shuningdek ularning amaliy mashg‘ulotlarini bevosita ishlab chiqarishda tashkillashtirish hamda bitiruvchilarni ishga joylashtirish bo‘yicha aniq choralar ko‘rish; ishlab-chiqarish, ilm –fan va ta’lim o‘rtasida integratsiyasini chuqurlashtirish uchun komplekslar tarkibidagi vazirliklari va idoralariiga qarashli tarmoqlarni ilmiy-texnik rivojlantirish yo‘nalishlari muammolariga bag‘ishlangan mavzular bazasini shakllantirish hamda bu muammolarni oliy ta’lim muassasalari bilan xo‘jalik shartnomalarini tuzgan holda hal etishga ularning ilmiy salohiyatini, ayniqsa, yosh olimlar va tadqiqotchilarni tizimli tartibda jalb etish. Iqtidorli yosh pedagoglar va doktarantlarni yetakchi xorijiy ta’lim muassasalariga tajriba orttirishga yuborish, ular uchun maxsus stipendiyalar ta’sis etish, oli ta’lim muasasalaning professr o‘qituvchilari, doktarantlar va talabalarning xalqaro tajriba almashinuvlarini tashkil etish orqali talabalar Salohiyatni oshrish; O‘qitishning zamonaviy shakllari va metodlarini, kompyuter-kommunikatsiya texnologiyalarini ta’lim jarayoniga joriy etish, oliy ta’lim muassasalarini zamonaviy o‘quv labaratoriya anjomlari vao‘quv metodik adabiyotlar ta’minlash, ilmiy tadqiqot va inovatsion faoliyatini qo‘llab –quvvatlash va rag‘batlantirish, oliy ta’lim 79
choralarni ko‘rish; Har oyda kompleks rahbarlar, tegishli vazirliklar va idora rahbari biriktirilgan har bir oliy ta’lim muassasalarining professor, o‘qituvchilari va talabalari bilan tarmoqqa oid yangiliklar, rivojlantirish istiqbollari, ta’lim mazmunini takomillashtirish, ilmiy tadqiqot ishlarini rivojlantirish va kelgusidagi vazifallarni belgilab olish yuzasidan uchrashuvlar o‘tkazib borish. O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev 2017-yilning 14-avgust kuni, “O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti huzuridagi Davlat boshqaruvi akademiyasi qoshida Yoshlar muammolarini o‘rganish va istiqbolli kadrlarni tayyorlash Instituti faoliyatini tashkil etish choralari to‘g‘risida” gi qarorni imzoladi. Muassasa faoliyati yoshlar muammolarini o‘rganish, mazkur yo‘nalishda tahliliy va ilmiy-amaliy tadqiqotlar o‘tkazish, istiqbolli yosh kadrlarni qayta tayyorlash va malakasini oshirishga qaratilgan. Davlat hokimiyati, davlat va xo‘jalik boshqaruvi idoralari, jamoatchilik tashkilotlari istiqbolli yosh kadrlarini qayta tayyorlash muddatti 4 oygacha bo‘lgan dasturlar bo‘yicha o‘tkaziladi va yakunida tegishli diplom taqdim etiladi. 30-yanvar kuni mamlakatimiz prezidenti Shavkat Mirziyoyev akademiklar shaharchasida olimlar, yosh tadqiqotchilar, ilmiy-tadqiqot muassasalari rahbarlari va ishlab chiqarish sektori vakillari bilan uchrashuv o‘tkazib, unda ilm-fan sohasidagi eng muhim vazifalarni muhokama qilish bilan bir qatorda malakali mutaxasislarni tayyorlash tizimini takomillashtirish, yirik ishlab chiqarish sohalarini salohiyatli kadrlar bilan tayyorlash tizimini takomillashtirish, yirik ishlab chiqarish sohalarini salohiyatli kadrlar bilan ta’minlash borasida muhim taklif va tavsiyalar ilgari surilgan. Jumladan, O‘zbekiston Respublikasi prezidentining 2020-yil12-iyundagi, “2020-2021 o‘quv yilida O‘zbekiston respublikasining oliy muassasalariga o‘qishga qabul qilishning davlat buyurtmasi parametrlari to‘g‘risida” gi qaroriga muvofiq amalga oshiriladi. Yüklə 471,18 Kb. Dostları ilə paylaş:
|