D. V. Rasulova I. Xotam ov X. S. Asatullayev


 3 . 0 ‘zbekistonda biznesni rivojlantirish to‘g‘risidagi



Yüklə 19,43 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə9/78
tarix03.12.2023
ölçüsü19,43 Kb.
#172221
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   78
D. V. Rasulova. Biznesni tadqiq etish usullari. 2019

1 3 . 0 ‘zbekistonda biznesni rivojlantirish to‘g‘risidagi
qonunlar, farmonlar va nizomlar
0 ‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning
2 0 17-yil 7-fevraldagi farmoniga muvofiq qabul qilingan 2017-2021 ~ 
yillarda 0 ‘zbekiston Respublikasini rivojlantirishning beshta ustuvor 
y o ‘nalishi bo ‘yicha Harakatlar strategiyasi mamlakatimizda olib 
borilayotgan islohotlam ing samaradorligini oshirishda, ulam ing sifat 
jihatidan yangi bosqichga ko‘tarishda muhim dasturilamal b o ‘lmoqda.
Harakatlar strategiyasida belgilab berilgan vazifalaming ijrosi 
doirasida respublikam izda investitsiya iqlimini yaxshilash, qulay 
ishbilarmoniik muhitini yaratish hamda kichik biznes va xususiy 
tadbirkorlikni jadal rivojlantirishni rag‘batlantirishga qaratilgan keng 
k o ‘lamli 
islohotlam ing 
amalga 
oshirilayotganligi 
natijasida 
0 ‘zbekiston o ‘tgan qisqa fursat ichida biznes muhitini yaxshilash va 
tadbirkorlik faoliyatini rivojlantirish bo ‘yicha dunyodagi yetakchi 
davlatlar qatoridan o ‘rin oldi.
Bu borada olib borilayotgan keng koMamli islohotlaming samarasi 
Jahon bankining «Biznesni yuritish» («Doung Buziness») xalqaro 
hisobotining so‘nggi nashrida ham o ‘z e ’tirofini topdi.
Joriy yilning 31-oktabrida e ’lon qilingan «Biznesni yuritish -
2018: ish o ‘rinlari yaratish uchun islohotlar» m a’ruzasiga ko‘ra, 
0 ‘zbekiston dunyoning 190 davlati ichida 74-o‘rinni egallab, o ‘tgan 
yildagi m avqeyini bir yo ‘la 13 pog‘onaga yaxshiladi. M amlakatimiz 
biznes yuritish uchun eng qulay sharoitlar yaratish bo‘yicha islohotchi 
davlatlarning birinchi o'ntaligiga kirishga muvaffaq b o id i.
12


Jahon bankining «Biznesni yuritish - 2018» hisobotidagi 10 ta 
indikatoming 6 tasi bo ‘yicha sezilarli o ‘sishning qayd etilganligi ham 
ishbilarmonlik muhitini yaxshilash borasida amalga oshirilayotgan 
chora-tadbirlar ko‘lami va natijadorligidan darak bermoqda.
Shu o ‘rinda respublikamizda tadbirkorlik subyektlarini davlat 
ro‘yxatidan o ‘tkazishning onlayn tizimi jo riy etilganligini va buning 
natijasida ro‘yxatdan o ‘tish jarayoni avvalgi ikki ish kuni o ‘m iga atigi 
30 daqiqani band etayotganligini alohida ta’kidlab o ‘tish kerak. Bu 
0 ‘zbekistonning korxonani ro‘yxatdan o ‘tkazish ko‘rsatkichi bo‘yicha 
dunyoda 11-o‘ringa ko‘tarilishiga olib keldi. Buning samarasini 
mamlakatimizda joriy yilning 9 oyi davomida o ‘tgan yilning shu 
davriga nisbatan 1,3 marta ko‘p kichik biznes subyektlari tashkil 
etilganligida ham ko‘rish mumkin.
Shu o ‘rinda, tadbirkorlik subyektlariga «yagona darcha» tamoyili 
bo ‘yicha davlat xizmatlari ko‘rsatish yagona markazlari faoliyatining 
samaradorligini alohida qayd etib o ‘tish zarur. Ularning faoliyati 
ruxsatnomalar va litsenziyalami rasmiylashtirishning oshkoraligi va 
tezkorligini ta ’minlash, davlat organlari o ‘rtasida o ‘zaro hamkorlikning 
elektron shakllarini joriy etish, qolaversa, byurokratik to ‘siqlar va ariza 
beruvchilaming moliyaviy xarajatlarini sezilarli darajada qisqartirish 
imkonini bermoqda. 
Buni 2017-yilda 
faqat «yagona darcha» 
markazlari orqali ko‘rsatiladigan davlat xizmatlari sonining 16 tadan 
34 tagacha etganligida ham ko‘rish mumkin.
0 ‘zbekiston Respublikasi Vazirlar M ahkamasining 2017-yil 23- 
oktabrdagi «Tadbirkorlik subyektlariga faqat «yagona darcha» tamoyili 
b o‘yicha yagona markazlar orqali ko‘rsati!adigan davlat xizmatlari 
ro‘yxatiga qo ‘shimcha kiritish to ‘g ‘risida»gi 864-sonli qaroriga 
muvofiq, elektron raqamli imzo kalitini (ERI) ro‘yxatga olish va 
sertifikat berish endilikda faqat «yagona oyna» markazlari tomonidan 
amalga oshirilishi belgilab q o ‘yilganligi respublikamizda faoliyat 
yuritayotgan tadbirkorlik subyektlariga yanada qulaylik yaratishga 
xizmat qiladi.
So‘nggi yillarda mamlakatimiz rahbariyati tomonidan soliq 
m a’murchiligini soddalashtirish va tadbirkorlik subyektlariga soliq 
yukini qisqartirish masalalariga alohida e ’tibor berilayotganligini 
ta kidlab o ‘tish o ‘rinli bo‘ladi. Joriy yilning o ‘zida soliq tizimini
13


takomillashtirishga oid Prezidentimizning bir qator muhim farmon va 
qarorlari qabul qilindi.
Xususan, 0 ‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017-yil 18- 
iyuldagi «Soliq m a’m urchiligini tubdan takomillashtirish, soliqlar va 
boshqa majburiy to io v la m in g yig‘iluvchanligini oshirish choralari 
to ‘g ‘risida»gi 5116-sonIi Farmoni va joriy yii 1-avgustdagi «DavIat 
soliq xizmati organlari faoliyatini yanada takomillashtirish chora- 
tadbirlari to ‘g ‘risida»gi 3168-sonli qarori davlat soliq organlari 
faoliyatini 
takom illashtirish, 
soliq 
m a’muriyatchiligi jarayoniga 
zamonaviy axborot-komm unikatsiya texnologiyalarini keng joriy etish, 
soliq to ‘lovchilarga, eng a w a lo , tadbirkorlik subyektlariga to‘g ‘ridan 
to ‘g ‘ri m uloqotsiz elektron xizmatlar ko‘rsatishni ta ’minlashda alohida 
ahamiyatga ega b o id i.
Amalga oshirilayotgan tizimli ishlar natijasida respublikamizda 
tadbirkorlik subyektlari tomonidan soliq hisobotlarini topshirishning 
to ‘liq elektron shakliga o ‘tildi. Soliqlami masofadan turib to ‘lash 
amaliyotining 
kengayishi 
soliqqa tortish 
ko ‘rsatkichi 
bo‘yicha 
mamlakatimiz reytingining sezilarli yaxshilanishiga olib keldi va 
0 ‘zbekiston bu borada ko‘rsatkich bo‘yicha 138-o‘rindan 78-o‘ringa 
ko‘tarildi. «Biznesni yuritish» jam oasi ekspertlari baholariga ko‘ra, 
bugungi kunda 0 ‘zbekistondagi tadbirkorlik subyektlariga soliq yuki 
darajasi AQSh, Avstraliya, Germaniya, Shvetsiya, Turkiya, Xitoy va 
Rossiya kabi davlatlardagidan ancha pastdir.
Prezidentimizning 
2017-yil 
29-sentabrdagi 
«Fiskal 
xotirali 
nazorat-kassa m ashinalarini qoMlash tartibini yanada takomillashtirish 
chora-tadbirlari to ‘g ‘risida»gi qarori ushbu y o ‘nalishdagi ishlar sifatini 
yanada yuksaltirish, yuridik hamda jism oniy shaxslar tomonidan naqd 
pulga tovarlam i realizatsiya qilish, aholi bilan hisob-kitobni tezkor 
amalga oshirish va tizim nazorat funksiyasini takomillashtirishda 
muhim ahamiyatga ega bo‘ldi. 0 ‘zbekiston Respublikasi Davlat soliq 
qo‘mitasi tomonidan qarorda belgilab berilgan vazifalar ijrosini 
ta ’minlash bo‘yicha tizimli ishlar olib borilmoqda.
M azkur qarorga muvofiq, 2018-yilning yanvaridan boshlab 
Toshkent, Nukus shaharlari hamda viloyatlar markazlarida onlayn 
nazorat-kassa m ashinalari tajriba-sinov tariqasida amaliyotga joriy 
etiladi. 2018-yilning 1-iyulidan ushbu hududlardagi yuridik shaxslar,
14


2018-yilning 1-dekabridan boshlab esa mamlakatimizdagi barcha 
yuridik va jism oniy shaxslar tovarlam i realizatsiya qilish, ishlami 
bajarish hamda xizmatlar ko‘rsatishda aholi bilan naqd puldagi hisob- 
kitoblami majburiy tarzda faqat onlayn nazorat-kassa mashinalarini 
qo‘llagan holda amalga oshirishga bosqichma-bosqich o'tkazildi.
Respublikamizda 
ushbu 
yangi 
tizimni joriy 
etish 
orqali 
markazlashgan tarzda elektron m a’lumotlar bazasi yaratiladi. Natijada, 
davlat budjetiga soliq tushumlari k o ‘paydi. Soliqlar to‘lashdan qasddan 
bo‘yin tovlashning oldi olindi.
Davlat soliq qo‘mitasi tomonidan tizimda zamonaviy axborot- 
kommunikatsiya texnologiyalarini joriy etish ustuvor vazifa etib 
belgilandi va ayni kunlarda bu borada izchil ishlar olib borilmoqda.
Davlat soliq xizmati organlarining my.soliq.uz - «Elektron soliq 
xizmatlari» portali test rejimida ishga tushirildi. Bu aholi va 
tadbirkorlik subyektlariga ko‘rsatiladigan elektron davlat xizmatlarini 
optimallashtirish, ulam ing sifatini oshirish, xarajatlami kamaytirish, 
pirovardida soliq to‘lovchilam ing xizmatlardan qoniqish darajasini 
yuksaltirishga xizmat qiladi.
Yangi portal soliq xizmati organlarining barcha elektron davlat 
xizmatlarini yagona veb manbada qamrab olganligi bilan ahamiyatlidir. 
Unda soliqqa doir barcha elektron davlat xizmatlari interaktiv va 
axborot davlat xizmatlariga saralangan 
bo‘lib, 
bunda kerakli 
xizmatlami tez va osonlik bilan topish mumkin. Umuman bugungi 
kunda portalda davlat soliq xizmati organlarining 35 elektron davlat 
xizmatlari amaliyotga joriy etilgan. Bundan tashqari, 5 yangi xizmat 
test sinovida taqdim etildi. Soliq toMovchilaming toifasi va joylashgan 
joyidan qat’i nazar, barcha xizmatlardan foydalanish imkoniyati 
yaratilgan.
2017-yilning 1-iyul holatiga o ‘tkazilgan monitoring natijalariga 
ko‘ra, 0 ‘zbekistonda «Davlat hokimiyati va boshqaruvi organlari 
faoliyati 
«Ochiqlik 
indeksi»ning 
Reytingi» 
natijalariga 
ko‘ra 
respublikamizdagi 52 ta davlat hokimiyati va boshqaruvi organlari 
orasida Davlat soliq qo‘mitasi 96 ball to‘plagan holda birinchi o ‘rinni 
egallaganligi, 
«ICTW EEK 
Uzbekistan 
-
2017» 
axborot-
kommunikatsiya texnologiyalari haftaligida «Axborot-kommunikatsiya 
texnologiyalarini joriy etish bo ‘yicha eng yaxshi davlat organi»
15


nominatsiyasida g ‘o!ib deb e ’tiro f etilganligi ham tizimda olib 
borilayotgan islohotlar samarasidir.
Respublikamiz soliq xizmati organlari faoliyatining shaffofligini 
ta ’minlash, soliq m a’m urchiligini takomillashtirish yo‘lida amalga 
oshirilayotgan k o ‘lamli ishlar yagona maqsad - mamlakatimizni 
ijtimoiy-iqtisodiy 
rivojlantirish, 
aholi 
farovonligini 
oshirishga 
qaratilgan.

Yüklə 19,43 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   78




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin