“Dasturiy injiniring” fakulteti “MA‟lumotlar tuzilmasi va algoritmlar”

2.3. Steklar 
 
Stek bu LIFO (Last In - First Out - "oxirgi kelgan – birinchi ketadi"), 
shunday o„zgaruvchan uzunlikdagi ketma-ketlik, ro„yhatki, unda tuzilmaga 
elementlarni kiritish va chiqarish amallari bir tomondan, ya‟ni stek uchidan amalga 
oshiriladi. Stek ustida bajariladigan asosiy amallar: 
- yangi elementni qo„shish; 
- elementni o„chirish; 
- stek elementlar sonini aniqlash; 
- stekni tozalash.
Stekni statik xotirada vektor ko„rinishida ifodalashda stek uzunligini 
ko„rsatuvchi ko„rsatkich ishlatiladi. Bu ko„rsatkich stekdagi 1-bo„sh joyni 
ko„rsatadi. Dastlab hali stek bo„shligida bu ko„rsatkich R=0 bo„ladi. Quyidagi 
rasmda stekda 6 ta element mavjudligi uchun R=7 bo„ladi (2.2-rasm). 
2.2-rasm. Stek tuzilmasi 
Stekka yangi element kiritilayotganda stek ko„rsatkichi (R) ko„rsatayotgan 
adresga yoziladi va shundan keyin bu ko„rsatkich bittaga oshiriladi. Stekdan 
elementni o„chirishda ko„rsatkichning qiymati bittaga kamaytiriladi va shu 
adresdagi element o„chiriladi. Stekni tozalash amalini bajarish uchun stek 
Stek tubi 
Stek uchi 
R=7 
chiqish 
kirish 

---

39 
ko„rsatkichi R ga stek uchun ajratilgan xotira sohasining boshlang„ich adresi 
qiymati beriladi. R stekdagi elementlar sonini bildiradi. 
C++ tilida stekni statik ko„rinishda, ya’ni bir o„lchamli massiv 
ko„rinishida amalga oshirishga misol: 
Masalaning qo„yilishi: Elementlari butun sonlardan iborat stekning juft 
qiymatli elementlari o„chirilsin. Aytaylik, stek uchun 10 ta joy ajratilgan bo„lsin, 
bunda dastlab stek bo„shligi sababli R=0 bo„ladi. Stekga yangi element qo„shish va 
chiqarish, stek bo„shligini va to„laligini tekshirish funksiyalaridan foydalanib shu 
masalani yechamiz.