Davlat kadastrlari
Mustaqil o‟rganish uchun savollar
Yüklə 3,72 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 5-BOB. TABIIY HUDUDLAR GURUHIGA KIRUVCHI DAVLAT KADASTRLARI VA ULARNI YURITISH XUSUSIYATLARI
- 5.1. Hududlar davlat kadastri
|
Mustaqil o‟rganish uchun savollar: 1. Chiqindilarni ko‗mish va utilizatsiya qilish joylari davlat kadastrini yuritishdan maqsad? 2. Chiqindilarni ko‗mish va utilizatsiya qilish joylari davlat kadastrining ob’ekti? 3. Chiqindilarni ko‗mish va utilizatsiya qilish joylari davlat kadastrining yuritishning asosiy prinsiplari ? 4. Chiqindilarni ko‗mish va utilizatsiya qilish joylari davlat kadastri qaysi vakolatli organlar tomonidan yuritiladi? 5. Chiqindilarni ko‗mish va utilizatsiya qilish joylari davlat kadastrining qanday axborotlari DKYT ma'lumotlar bazasiga taqdim etiladi? 158 5-BOB. TABIIY HUDUDLAR GURUHIGA KIRUVCHI DAVLAT KADASTRLARI VA ULARNI YURITISH XUSUSIYATLARI 5.1. Hududlar davlat kadastri 5.2. Ko‗riqlanadigan tabiiy hududlar davlat kadastri 5.3. Tabiiy xavf yuqori bo‗lgan zonalar davlat kadastri 5.4. Texnogen xavf yuqori bo‗lgan zonalar davlat kadastri 5.1. Hududlar davlat kadastri O‗zbekiston Respublikasining ma‘muriy-hududiy birliklari: Qoraqalpog‗iston Respublikasi, viloyatlar, Toshkent shahri va tumanlar (shaharlar) davlat kadastri yuritiladigan hududlar hisoblanadi. Ayrim hollarda davlat kadastri yuritiladigan hududlar bo‗lib iqtisodiy mintaqa yoki erkin iqtisodiy zona va boshqalar bo‗lishi mumkin. Davlat kadastrlari yagona tizimiga kiruvchi barcha davlat kadastrlarining ob‘ektlari, muayyan hududda joylashgan sanoat, transport, sog‗liqni saqlash, ta‘lim, madaniyat, ijtimoiy soha, ma‘muriy va boshqa ahamiyatga ega bo‗lgan ob‘ektlar, shuningdek ushbu ob‘ektlar to‗g‗risidagi geofazoviy, statistik va boshqa zarur ma‘lumotlar hamda ular joylashgan hududlar hududlarning davlat kadastri ob‘ektlari hisoblanadi. O‗zbekiston Respublikasi Yer resurslari, geodeziya, kartografiya va davlat kadastri davlat qo‗mitasi hududlar davlat kadastrini tashkil etish va yuritish bo‗yicha maxsus vakolatli organ hisoblanadi. Hududlar davlat kadastrini tuzish va yuritish ishlari O‗zbekiston Respublikasi davlat byudjeti mablag‗lari va qonun hujjatlari bilan taqiqlanmagan boshqa manbalar hisobidan moliyalashtiriladi. Kadastr hududlarning tabiiy-resurs va xo‗jalik salohiyati, ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishi va ekologik holatini hisobga olish hamda baholash maqsadlarida tuziladi va yuritiladi. U davlat hokimiyati va boshqaruvi organlarini, mahalliy davlat hokimiyati organlarini, manfaatdor yuridik va jismoniy shaxslarni hududiy rejalashtirish va hududlarni boshqarish sohasida qarorlar qabul qilish uchun zarur bo‗lgan, hududlarning tabiiy-resurs va xo‗jalik 159 salohiyati, ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishi va ekologik holati to‗g‗risidagi kompleks, aniq axborot bilan ta‘minlash uchun mo‗ljallangan. Hududlar davlat kadastrini yuritish quyidagi tamoyillar asosida amalga oshiriladi:barcha darajadagi hududlarning davlat kadastrini yuritish metodologiyasining yagonaligi; xududlarni tabiiy-resurs va xo‗jalik salohiyati, ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishi va ekologik holatini to‗liq qamrab olish;fazoviy koordinatalarning yagona tizimini va yagona kartografik asoslarini qo‗llash; barcha ob‘ektlar bo‗yicha geofazoviy ma‘lumotlarni shakllantirish metodologiyasining yagonaligi; hududlar davlat kadastri axborot resurslarining dolzarbligi, to‗g‗riligi, to‗liqligi, butligi, aniqligi, ravshanligi va hujjatlarga asoslanganligi; kadastr axborotining ochiqligi va undan hamma foydalanishi mumkinligi, uni olish, tarqatish va saqlashning qonuniyligi; yer kadastri va boshqa davlat kadastrlarining axborot tizimlari hamda davlat axborot resurslarini tashkil qiluvchi reestrlar bilan o‗zaro bog‗langanligi; kadastr axborot resurslarini tuzish, yangilash, qayta ishlash, saqlash, taqdim qilish va ulardan foydalanishni ta‘minlaydigan hududlar davlat kadastrining bazaviy sub‘ektlari faoliyatini muvofiqlashtirish; kadastrni tuzish va yuritish ishlarini davlat yer kadastri, DKYAT va Milliy geoaxborot tizimini tashkil etish va yuritish ishlari bilan muvofiqlashtirish. Hududlar davlat kadastri ma‘lumotlarining kompleksligi, to‗liqligi va to‗g‗riligi: hududiy rivojlanishni rejalashtirish va hududlarni boshqarish; aholi hayot faoliyatining xavfsiz muhitini shakllantirish; hududlarni tabiiy va texnogen tusdagi favqulodda vaziyatlardan muhofaza qilish; hududlarda aholini, ishlab chiqarish ob‘ektlarini va ishlab chiqarish kuchlarini bir xilda taqsimlash; atrof tabiiy muhitning ifloslanish darajasini pasaytirish; sanoat ob‘ektlari va boshqa ob‘ektlarning muhandislik-transport infratuzilmasi samarali va ishonchli faoliyat ko‗rsatishi; hududlarni barqaror rivojlantirish maqsadida tabiiy resurslarni va alohida maqomga ega hududlarni, shu jumladan muhofaza qilinadigan tabiiy hududlarni, tarixiy va qishloq xo‗jaligiga mo‗ljallangan yerlarni, suv resurslarini va o‗rmonlarni muhofaza qilish hamda ulardan oqilona foydalanish; hududlarni 160 boshqarish va rivojlantirishni boshqa masalalari bo‗yicha qarorlar qabul qilinishini ta‘minlash. Hududlarning davlat kadastri tizimi quyidagilarni o‗z ichiga oladi: 1) tashkiliy tuzilma; 2) texnik va dasturiy vositalar; 3) axborot resurslari; 4) metama‘lumotlar bazalari; 5) geofazoviy ma‘lumotlar servislari; 6) normativ-huquqiy hujjatlar, texnik reglamentlar va standartlar. Hududlar davlat kadastrining tashkiliy tuzilmasi quyidagilar: O‗zbekiston Respublikasi Iqtisodiyot vazirligi, mahalliy davlat hokimiyati organlari (hududlarning davlat kadastri axborotidan foydalanish); hududlarning davlat kadastrini tuzish va yuritish bo‗yicha vakolatli organ sifatida «Davyergeodezkadastr» qo‗mitasi; Geodeziya va kartografiya milliy markazi, Qoraqalpog‗iston Respublikasi, viloyatlar va Toshkent shahri, tumanlar (shaharlar) yer tuzish va ko‗chmas mulk kadastri davlat korxonalari; kadastr tizimida ro‗yxatdan o‗tkazilishi va hisobga olinishi lozim bo‗lgan axborot resurslarini tuzish, yangilash, qayta ishlash, saqlash, taqdim etish va ulardan foydalanishni amalga oshiradigan davlat va xo‗jalik boshqaruvi organlari, mulkchilikning barcha shakllaridagi xo‗jalik yurituvchi sub‘ektlar. Hududlar davlat kadastri umumdavlat (DKYAT va Milliy geoaxborot tizimi), Qoraqalpog‗iston Respublikasi, viloyatlar va Toshkent shahri, tumanlar (shaharlar) darajasida yuritiladi. Hududlarning davlat kadastrini tuzuvchi va yurituvchi «Davyergeodezkadastr» qo‗mitasi tarkibiga kiruvchi korxonalar: respublika darajasida — Geodeziya va kartografiya milliy markazi; mintaqa, tuman va shahar darajalarida — tegishli hududiy yer tuzish va ko‗chmas mulk kadastri davlat korxonalari tomonidan amalga oshiriladi. 161 Hududlar davlat kadastrining tashkiliy tuzilmasiga o‗z vakolatlari doirasida axborot resurslarini taqdim etish uchun mas‘ul bo‗lgan quyidagi bazaviy sub‘ektlar kiradi: 1) O‗zbekiston Respublikasi Qishloq va suv xo‗jaligi vazirligi — quyidagi ma‘lumotlar uchun: qishloq xo‗jaligiga mo‗ljallangan yerlardan foydalanish; irrigatsiya tizimlari va inshootlari joylashishi va holati to‗g‗risidagi ma‘lumotlar bo‗yicha; gidrotexnika inshootlari davlat kadastri ma‘lumotlari (kapitalligi III klassdan past gidrotexnika inshootlari bo‗yicha — inshootlarning mansubligi bo‗yicha); vazirlik huzuridagi O‗rmon xo‗jaligi bosh boshqarmasi — davlat o‗rmon kadastri ma‘lumotlari; 2) O‗zbekiston Respublikasi Ichki ishlar vazirligi — quyidagi ma‘lumotlar bo‗yicha: texnogen xavf yuqori bo‗lgan zonalar davlat kadastri (portlash xavfi va yong‗in xavfi yuqori bo‗lgan zonalar (ob‘ektlar) — bo‗lim) ma‘lumotlari; ichki ishlar organlarining hududiy bosh boshqarmalari, boshqarmalari va bo‗limlari, tayanch punktlari, yo‗l-patrul xizmati, yong‗in xavfsizligi xizmati postlarining va ichki ishlar organlari blok-postlarining joylashishi va ulanish ma‘lumotlari; 3) O‗zbekiston Respublikasi Favqulodda vaziyatlar vazirligi quyidagilar bo‗yicha: joydagi ob‘ektlarning o‗zgarishiga sabab bo‗lgan tabiiy va texnogen tusdagi favqulodda vaziyatlar to‗g‗risidagi axborot; texnogen xavf yuqori bo‗lgan zonalar davlat kadastri (bo‗lim — xavfi yuqori bo‗lgan, odamlarni evakuatsiya qilish yoki ko‗chirishni talab qiladigan zonalar) ma‘lumotlari; 162 4) O‗zbekiston Respublikasi Madaniyat va sport ishlari vazirligi — moddiy madaniy meros ob‘ektlari davlat kadastri ma‘lumotlari va ushbu ob‘ektlarga xizmat ko‗rsatuvchi muassasalarning ulanish ma‘lumotlari bo‗yicha; 5) O‗zbekiston Respublikasi Sog‗liqni saqlash vazirligi — quyidagi ma‘lumotlar bo‗yicha: texnogen xavf yuqori bo‗lgan zonalar kadastri (bo‗lim — kuchli ta‘sir etuvchi zaharli kimyoviy moddalar, pestitsidlar, radioizotop mahsulotlar, radioaktiv moddalar va boshqa moddalarni ishlab chiqarish, qayta ishlash, saqlash va ulardan foydalanish ob‘ektlari) ma‘lumotlari; sog‗liqni saqlash muassasalari: kasalxonalar, klinikalar, poliklinikalar, feldsherlik hamda jarohatlanish punktlari, dispansyerlar, dorixonalar va boshqalarning joylashishi hamda ulanish ma‘lumotlari to‗g‗risidagi ma‘lumotlar; 6) O‗zbekiston Respublikasi Xalq ta‘limi vazirligi — maktabgacha hamda umumiy o‗rta ta‘lim muassasalarining joylashishi va ulanish ma‘lumotlari to‗g‗risidagi ma‘lumotlar bo‗yicha; 7) O‗zbekiston Respublikasi Oliy va o‗rta maxsus ta‘lim vazirligi, tasarrufida oliy ta‘lim muassasalari bo‗lgan vazirliklar va idoralar — idoraviy mansub oliy ta‘lim muassasalarining joylashishi va ulanish ma‘lumotlari to‗g‗risidagi ma‘lumotlar bo‗yicha; O‗zbekiston Respublikasi Oliy va o‗rta maxsus ta‘lim vazirligining O‗rta maxsus kasb-hunar ta‘limi markazi — o‗rta maxsus, kasb-hunar ta‘limi muassasalarining joylashishi va ulanish ma‘lumotlari bo‗yicha; 8) O‗zbekiston Respublikasi Aloqa, axborotlashtirish telekommunikatsiya texnologiyalari davlat qo‗mitasi — aloqa ob‘ektlari davlat kadastri ma‘lumotlari bo‗yicha; 9) O‗zbekiston Respublikasi Davlat geologiya va mineral resurslar qo‗mitasi — quyidagi ma‘lumotlar bo‗yicha: Konlar, foydali qazilmalar va texnogen hosilalarning yuzaga chiqish hollari davlat kadastri ma‘lumotlari; 163 Tabiiy xavf yuqori bo‗lgan zonalar davlat kadastri (bo‗lim — xavfli geologik jarayonlarning yuzaga chiqish zonalari) ma‘lumotlari; 10) O‗zbekiston Respublikasi Davlat arxitektura va qurilish qo‗mitasi — quyidagi ma‘lumotlar bo‗yicha: davlat shaharsozlik kadastri ma‘lumotlari; qurilayotgan binolar va inshootlar to‗g‗risidagi ma‘lumotlar; 11) O‗zbekiston Respublikasi Tabiatni muhofaza qilish davlat qo‗mitasi — quyidagi ma‘lumotlar bo‗yicha: hayvonot dunyosi davlat kadastri ma‘lumotlari; o‗simlik dunyosi ob‘ektlari davlat kadastri ma‘lumotlari; chiqindilarni ko‗mish va utilizatsiya qilish joylari davlat kadastri ma‘lumotlari; muhofaza qilinadigan tabiiy hududlar davlat kadastri ma‘lumotlari; 12) O‗zbekiston Respublikasi Davlat statistika qo‗mitasi — aholi soni to‗g‗risidagi statistik ma‘lumotlar, shuningdek O‗zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan tasdiqlanadigan Davlat statistika ishlari dasturi doirasida shakllanadigan tumanlar (shaharlar) bo‗yicha alohida yillik statistik ko‗rsatkichlar; 13) «Davyergeodezkadastr» qo‗mitasi — quyidagi ma‘lumotlar bo‗yicha: davlat yer kadastri ma‘lumotlari; binolar va inshootlar davlat kadastri ma‘lumotlari; kartografiya-geodeziya davlat kadastri ma‘lumotlari; 14) O‗zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Gidrometeorologiya xizmati markazi — quyidagi ma‘lumotlar bo‗yicha: davlat suv kadastri (yer usti suvlari, yer osti suvlari, suv resurslaridan foydalanish) ma‘lumotlari; tabiiy xavf yuqori bo‗lgan zonalar davlat kadastri kadastri (bo‗lim — gidrometeorologik hodisalar xavfi yuqori bo‗lgan zonalar) ma‘lumotlari; 15) O‗zbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi — quyidagi ma‘lumotlar: 164 Tabiiy xavf yuqori bo‗lgan zonalar davlat kadastri (bo‗lim — seysmik xavf yuqori bo‗lgan zonalar) ma‘lumotlari; texnogen xavf yuqori bo‗lgan zonalar davlat kadastri (bo‗lim — yadro fizikasi korxonalaridagi radiatsiya xavfi yuqori bo‗lgan zonalar) ma‘lumotlari; 16) O‗zbekiston Respublikasi «Sanoatgeokontexnazorat» davlat inspeksiyasi — texnogen xavf yuqori bo‗lgan zonalar davlat kadastri (bo‗lim — ishlab chiqarish ob‘ektlarida, portlash-yong‗in xavfi va radiatsiya xavfi bo‗lgan ob‘ektlarda bo‗lishi mumkin bo‗lgan avariya holatlari xavfi yuqori bo‗lgan zonalar) ma‘lumotlari va texnogen xavf yuqori bo‗lgan ob‘ektlardan foydalanuvchi tashkilotlarning ulanish ma‘lumotlari bo‗yicha; 17) O‗zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi «Davsuvxo‗jaliknazorat» davlat inspeksiyasi — gidrotexnika inshoootlari davlat kadastri (davlat mulkida bo‗lgan, shuningdek respublika va mintaqaviy suv xo‗jaligi va energetika tizimlariga kiradigan kapitalligi I, II, III klassli gidrotexnika inshootlari bo‗yicha) ma‘lumotlari; 18) «O‗zbekiston temir yo‗llari» davlat aksiyadorlik kompaniyasi — temir yo‗llar davlat kadastri ma‘lumotlari; 19) «O‗zavtoyo‗l» davlat aksiyadorlik kompaniyasi — avtomobil yo‗llari davlat kadastri ma‘lumotlari bo‗yicha; 20) «O‗zbekenergo» davlat aksiyadorlik kompaniyasi — quyidagi ma‘lumotlar bo‗yicha: energetika ob‘ektlari davlat kadastri ma‘lumotlari; gidrotexnika inshootlari davlat kadastri (kapitalligi III klassdan past gidrotexnika inshootlari bo‗yicha — inshootlarning mansubligi bo‗yicha) ma‘lumotlari; 21) «O‗zbekneftgaz» milliy xolding kompaniyasi — yetkazib berish quvurlari davlat kadastri ma‘lumotlari bo‗yicha. Hududlar davlat kadastri axborot tizimining texnik va dasturiy vositalariga hududlarning davlat kadastri axborot resurslari ro‗yxatdan o‗tkazilishi, hisobga olinishi, saqlanishi, dolzarblashtirilishi va foydalanuvchilarga taqdim etilishini 165 ta‘minlaydigan umumdavlat, mintaqaviy, tumanlar va shaharlar geoportallari hamda geoaxborot tizimlari tarmog‗i kiradi. Kadastr tizimining axborot resurslari ma‘lumotlarning umumlashtirilgan tarkibi va ularga kiritish uchun asoslar umumdavlat, mintaqaviy, tuman va shahar darajalaridagi axborot resurslaridan iborat bo‗ladi. Hududlar davlat kadastri axborot resurslarining tuzilmasi va batafsil mazmuni «Davyergeodezkadastr» qo‗mitasi tomonidan o‗z vakolatlari doirasida kadastr tizimi uchun axborot resurslari taqdim etilishi uchun mas‘ul bo‗lgan vazirliklar va idoralar bilan kelishgan holda belgilanadi. Kadastr metama‘lumotlari axborot resurslari, shu jumladan hududning tarkibi, tuzilmasi, sifati, ayrim qismlari, geofazoviy ma‘lumotlardan foydalanish shartlari va ularni tuzuvchilar to‗g‗risidagi ma‘lumotnoma axborotni o‗z ichiga oladi. Kadastr hujjatlari va geofazoviy ma‘lumotlarning turiga qarab, metama‘lumotlar boshqa ma‘lumotnoma axborotni o‗z ichiga olishi mumkin. Metama‘lumotlarning tartibga solingan to‗plamlarini o‗z ichiga oluvchi metama‘lumotlar bazalari tegishli hududiy yer tuzish va ko‗chmas mulk kadastri davlat korxonalari tomonidan tuziladi hamda geofazoviy ma‘lumotlar va axborot tizimlari servislarini qidirish, sifatini baholash, ulardan foydalanish shartlarini ta‘minlash uchun geoportallar tarmog‗ida joylashtiriladi. Hududlar davlat kadastri tizimida quyidagi axborot tizimlari servislariga ega bo‗lgan geoportallar tarmog‗i yaratiladi va unga xizmat ko‗rsatiladi: 1) axborot tarmoqlarida geofazoviy ma‘lumotlar to‗plamlari va servislarini aniqlashni ta‘minlaydigan qidirish servislari; 2) geofazoviy ma‘lumotlar to‗plamlarini, geofazoviy ob‘ektlarning tavsiflari to‗g‗risidagi axborotni va metama‘lumotlar tarkibini ko‗rib chiqish servislari; 3) kadastr ma‘lumotlariga bevosita kirishni yoki ulardan nusxalar olishni ta‘minlaydigan kirish servislari; 166 4) geofazoviy ma‘lumotlar koordinatalarini bir koordinatalar tizimidan yoki kartografik proeksiyadan boshqasiga almashtirishni ta‘minlaydigan almashtirish servislari. Metodik, lingvistik, texnik va dasturiy vositalar hududlarning davlat kadastrini tuzish va yuritish jarayonida quyidagi asosiy operatsiyalarni avtomatlashtirilgan tarzda bajarilishini ta‘minlashi lozim: elektron hujjat aylanishi va kadastr ma‘lumotlari almashuvining bir xillashtirilgan tizimidan foydalangan holda boshqa kadastrlar va axborot tizimlari bilan hujjatlashtirilgan ma‘lumotlar almashuvi; hududlarning davlat kadastri axborot tizimida saqlanayotgan ma‘lumotlardan rezerv nusxa ko‗chirish va ularni himoya qilish; yangi hujjatlar va ma‘lumotlarni ro‗yxatdan o‗tkazish va hisobga olish, shuningdek belgilangan tartibda haqiqiy emas deb topilgan hujjatlar va ma‘lumotlarning saqlanishini arxiv rejimiga o‗tkazish yo‗li bilan axborot resurslarini dolzarblashtirish; geofazoviy ma‘lumotlar bazasini kiritish, tahrir qilish va soz holda saqlash, hududlar davlat kadastri raqamli kartalarini shakllantirish, chiqarish va ulardan foydalanish; axborotni ob‘ektning manzili yoki ro‗yxatdan o‗tkazish (identifikatsiya) raqami, yer uchastkasining koordinatalari yoki kadastr raqami, hujjatning nomi va rekvizitlari bo‗yicha qidirish; tahliliy hisobotlar tuzish, chiqish hujjatlarini bosma va yoki elektron shaklda shakllantirish va chiqarish; hududlarning davlat kadastri axborot resurslaridan foydalangan holda kiritilgan yoki shakllantirilgan va kiritilgan kirish chiqish hujjatlari reestrini bosma va yoki elektron shaklda yuritish. «Davyergeodezkadastr» qo‗mitasi tomonidan vakolatli vazirliklar va idoralar bilan birgalikda kadastr hisobi va kadastr ma‘lumotlari almashuvi, hududlar davlat kadastrini tuzish va rivojlantirish uchun birxillashtirilgan elektron 167 hujjatlar aylanishi tizimining axborot resurslarini tashkil etish bo‗yicha normativ- huquqiy hujjatlar, texnik reglamentlar va standartlar ishlab chiqiladi. Hududlarning davlat kadastrini tuzish quyidagi asosiy masalalarning hal etilishini o‗z ichiga oladi: kadastrni tuzish konsepsiyasini va maqsadli davlat dasturini ishlab chiqish; normativ-huquqiy va metodik bazani ishlab chiqish; kadastr tizimining barcha bazaviy sub‘ektlari faoliyat yuritishini va o‗zaro hamkorlikda ishlashini tashkil qilish; dasturiy-texnik komplekslarni ishlab chiqish (tanlash); hududlarning davlat kadastrini yuritishning barcha darajalarida ularning axborot resurslarini shakllantirish va ma‘lumotlar bazalarini tashkil etish (to‗ldirish) bo‗yicha ishlarni tashkil qilish; bazaviy sub‘ektlar bilan hududlar davlat kadastri foydalanuvchilariga axborot taqdim etish tizimi o‗rtasida axborotlar almashuvining axborot-kommunikatsiya tizimini shakllantirish; hududlar davlat kadastri axborot tizimidan foydalanuvchilarni va tizimga xizmat ko‗rsatuvchi mutaxassislarni o‗qitish yo‗li bilan kadastr axborot tizimining faoliyat yuritishini kadrlar bilan ta‘minlash. Hududlarning davlat kadastrini tuzish ikkita asosiy bosqichda amalga oshiriladi. Birinchi bosqich: kadastrni tuzish konsepsiyasini va maqsadli davlat dasturini ishlab chiqish hamda belgilangan tartibda tasdiqlash; kadastr axborot tizimining ma‘lumotlar bazasiga bazaviy axborot tariqasida kiritilishi nazarda tutiladigan materiallar va ma‘lumotlarni uni yuritishning tegishli darajalarida to‗plash, tizimlashtirish va tahlil qilish ishlari; kadastri axborot tizimi va geoportallarining texnik komplekslarini uni yuritishning barcha darajalarida harid qilish va o‗rnatish; kadastr ma‘lumotlarining kadastr hisobga olinishi va almashuvi uchun mo‗ljallangan birxillashtirilgan elektron hujjatlar aylanishi tizimini ishlab chiqish hamda joriy etish; 168 kadastr geoaxborot tizimlari va geoportallarining dasturiy ta‘minotini ishlab chiqish, zarur hollarda harid qilish hamda o‗rnatish; kadastr geoaxborot tizimlari va geoportallaridan tajriba tariqasida foydalanish; «Davyergeodezkadastr» qo‗mitasi markaziy apparatining tegishli bo‗linmalari, Geodeziya va kartografiya milliy markazi, hududiy yer tuzish va ko‗chmas mulk kadastri davlat korxonalarining, hududlar davlat kadastrini tuzish va yuritish bo‗yicha boshqa bazaviy sub‘ektlarning faoliyatini tashkil qilish. Ikkinchi bosqich: hududlar davlat kadastri bazaviy sub‘ektlarining taqsimlangan ma‘lumotlar bazalari o‗rtasida axborot almashuvining kommunikatsiya kanallarini o‗rnatish; axborotni muhofaza qilishni va hududlarning davlat kadastri axborot resurslaridan foydalanish tizimini tashkil qilish; kadastri geoaxborot tizimlari ma‘lumotlar bazalariga ma‘lumotlarni muntazam kiritib borish va dolzarblashtirish ishlarini uni yuritishning barcha darajalarida tashkil qilish; foydalanuvchilarning so‗rovlari bo‗yicha kadastr hujjatlarini, ma‘lumotnomalar va boshqa axborotni, shu jumladan interaktiv davlat xizmatlari shaklida shakllantirish va berish ishlarini tashkil qilish; kadastr geoaxborot tizimlari va geoportallaridan sanoat yo‗sinida foydalanish; davlat hokimiyati va boshqaruvi organlarini, mahalliy davlat hokimiyati organlarini, manfaatdor yuridik va jismoniy shaxslarni hududlarning davlat kadastri axborotlari bilan muntazam (doimiy) ta‘minlash. Hududlarning davlat kadastrini yuritish Geodeziya va kartografiya milliy markazi, tegishli hududiy yer tuzish va ko‗chmas mulk kadastri davlat korxonalari tomonidan hududiy davlat kadastrining bazaviy sub‘ektlaridan olingan ma‘lumotlar va hujjatlar, davlat hokimiyati va boshqaruvi, mahalliy davlat hokimiyati organlarining hududlarni ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish masalalari bo‗yicha qarorlari olingan, tizimlashtirilgan, umumlashtirilgan va ro‗yxatdan 169 o‗tkazilgandan keyin tegishli darajadagi hududlarning davlat kadastri axborot resurslarini shakllantirish va dolzarblashtirish yo‗li bilan amalga oshiriladi. Respublika darajasida hududlarning davlat kadastri tizimiga: mamlakat hududining 1:200 000 masshtabdagi yagona raqamli kartografik asosi; davlat chegarasi va ma‘muriy-hududiy birliklarning chegaralari; mamlakat hududining kadastr bo‗yicha bo‗linishi birliklari; O‗zbekiston Respublikasi aholisini joylashtirishning bosh sxemasi; O‗zbekiston Respublikasi hududini rejalashtirish sxemalari; hududlardan foydalanish, mamlakat hududini ekologik, muhandislik- geologik, seysmik, gidrogeologik, tuproq, iqtisodiy, soliq va boshqalarga oid mintaqalarga bo‗lish bo‗yicha davlat kadastrlari va axborot tizimlarining axborot resurslari; hududiy rejalashtirish, shaharsozlik, yer tuzish va boshqa sohadagi normativ-huquqiy hujjatlar to‗g‗risidagi ma‘lumotlar kiritiladi. Mintaqaviy darajada hududlarning davlat kadastri tizimiga: Qoraqalpog‗iston Respublikasi va viloyatlar hududlarining 1:10 000 yoki 1:25 000 masshtabdagi yagona raqamli kartografik asosi; davlat chegarasi va ma‘muriy-hududiy birliklarning chegaralari; Qoraqalpog‗iston Respublikasi va viloyatlar hududlarini kadastr bo‗yicha bo‗lish birliklarining chegaralari; Qoraqalpog‗iston Respublikasi, viloyatlar hududlari va aholi punktlari chegaralaridan tashqaridagi mintaqaviy ahamiyatga molik bo‗lgan ob‘ektlar hududlarining ayrim qismlarini rejalashtirish sxemalari; hududlarni istiqbolli rivojlantirishning loyiha qarorlari va muhandislik, transport hamda ijtimoiy infratuzilmalarni rivojlantirish loyihalari; hududlardan foydalanish, mintaqalar hududlarini ekologik, muhandislik- geologik, seysmik, gidrogeologik, tuproq, iqtisodiy, soliq va boshqalarga oid mintaqalarga bo‗lish bo‗yicha davlat kadastrlari va axborot tizimlarining axborot resurslari; 170 hududiy rejalashtirish, shaharsozlik, yer tuzish va boshqa sohadagi normativ-huquqiy hujjatlar to‗g‗risidagi ma‘lumotlar kiritiladi. Tuman darajasida hududlarning davlat kadastri tizimiga: tuman hududining 1:5 000 yoki 1:10 000 masshtabdagi yagona raqamli kartografik asosi; qishloq va posyolka fuqarolar yig‗inlari hamda mahallalarning ma‘muriy- hududiy birliklari chegaralari; tuman hududini kadastr bo‗yicha bo‗lish birliklarining chegaralari; yer uchastkalarining chegaralari; tuman hududini va aholi punktlari chegaralaridan tashqaridagi mintaqaviy ahamiyatga molik ob‘ektlar bilan birgalikda hududlarning ayrim qismlarini rejalashtirish sxemalari; hududlar davlat kadastri axborot tizimlari alohida tuzilmaydigan tuman bo‗ysunuvidagi shaharlar, posyolkalar, qishloq aholi punktlarining bosh rejalari, hududlarni zonalashtirish rejalari, ko‗rsatib o‗tilgan aholi punktlarining tarixiy- arxitektura rejalari to‗g‗risidagi ma‘lumotlar; hududlardan foydalanish, tuman hududini ekologik, muhandislik-geologik, seysmik, gidrogeologik, tuproq, iqtisodiy, soliq va boshqalarga oid mintaqalarga bo‗lish davlat kadastrlari hamda axborot tizimlarining axborot resurslari; hududiy rejalashtirish, shaharsozlik, yer tuzish va boshqa sohadagi normativ-huquqiy hujjatlar to‗g‗risidagi ma‘lumotlar kiritiladi. Shahar darajasida hududlarning davlat kadastri tizimiga: shaharning 1:2000 masshtabdagi yagona raqamli kartografik asosi; shahar, shahar tumanlari (mavjud bo‗lsa) va mahallalarning chegaralari; shahar hududini kadastr bo‗yicha bo‗lish birliklarining chegaralari; shaharning bosh rejasi, hududlarni zonalashtirish rejalari, tarixiy-arxitektura rejasi va shahar hududining batafsil rejalari; iqtisodiy va soliqqa oid zonalashtirish chegaralari; davlat yer kadastri ma‘lumotlari asosida — yer uchastkalari, ularning kadastr raqamlari, chegaralari va ekin maydoni (ularda joylashgan bino va inshootlarning konturlarini belgilagan holda), mo‗ljallangan maqsad va funksional foydalanish, yerlarni yer uchastkalari egalari, 171 foydalanuvchilar, ijaraga oluvchilar hamda yer uchastkalari mulkdorlari o‗rtasida taqsimlash, yer uchastkalaridan foydalanish bo‗yicha majburiyatlar; binolar va inshootlar davlat kadastri, shaharsozlik davlat kadastri ma‘lumotlari, xizmat ko‗rsatuvchi ta‘mirlash tashkilotlari ma‘lumotlari, infratuzilmaning qurilishi tugallangan ob‘ektlarini muhandislik-geodezik ijroviy s‘yomka natijalari va boshqa rasmiy manbalar asosida — muhandislik-transport infratuzilmasi; binolar va inshootlar davlat kadastri, madaniy meros ob‘ektlari davlat kadastri, shaharsozlik davlat kadastri ma‘lumotlari va boshqa rasmiy manbalar asosida — binolar va inshootlar, ularning huquqiy rejimi, texnik holati, me‘moriy va madaniy qiymati; moddiy madaniy meros ob‘ektlari davlat kadastri ma‘lumotlari asosida — madaniy meros yodgorliklari; geografik ob‘ektlarning nomlari davlat reestri ma‘lumotlari, topografik chizmalar, boshqa rasmiy manbalar asosida — mahallalar, ko‗chalarning nomlari va joyning nom berilgan boshqa ob‘ektlari; topografik planlar, mahalliy davlat hokimiyati organlarining shahar hududidagi ob‘ektlarning manzillarini belgilash yoki o‗zgartirish haqidagi qarorlari asosida — shahar hududidagi manzillar reestri; belgilangan tartibda tasdiqlangan shaharsozlik dasturlari, infratuzilmani rivojlantirish, madaniy meros yodgorliklari va tabiiy ob‘ektlarni muhofaza qilish, hududni ko‗kalamzorlashtirish, obodonlashtirish hamda muhofaza qilish sxemalari va loyihalari, davlat investitsiya dasturlari va loyihalari; shaharsozlik davlat kadastri ma‘lumotlari asosida — boshqa shaharsozlik hujjatlari, loyiha hujjatlari materiallari, qurilish uchun ruxsatnomalar, shaharsozlik reglamentlari, qurilishi tugallangan hamda foydalanish uchun qabul qilingan ob‘ektlar va boshqa shaharsozlik hujjatlari qizil chiziqlar va qurilishlarni tartibga solish chiziqlari; shaharsozlik davlat kadastri ma‘lumotlari, tegishli shaharsozlik hujjatlari, ekologik, gidrometeorologik, radiologik, sanitariya- gigienaga oid hamda boshqa tadqiqotlar va qidiruvlar ma‘lumotlari asosida — ayrim hududlar va yer uchastkalarining ekologik va muhandislik-geologik tavsiflari, ularda shaharsozlik reglamentlari va cheklovlarni inobatga olgan holda shaharsozlik faoliyatini amalga oshirish imkoniyati; boshqa davlat kadastrlarining va axborot tizimlarining hududlardan foydalanish, shahar hududini ekologik, 172 muhandislik-geologik, seysmik, gidrogeologik va boshqalarga oid mintaqalarga bo‗lish bo‗yicha axborot resurslari; hududiy rejalashtirish, shaharsozlik, yer tuzish va boshqa sohadagi normativ-huquqiy hujjatlar to‗g‗risidagi ma‘lumotlar kiritiladi. Hududlarning davlat kadastrini yuritish uchun zarur bo‗lgan ma‘lumotlarning tarkibi, mazmuni, formatlari, taqdim etish davriyligi va tartibi «Davyergeodezkadastr» qo‗mitasi tomonidan hududlar davlat kadastrining bazaviy sub‘ektlari bilan kelishgan holda belgilanadi. Geodeziya va kartografiya milliy markazi, hududiy yer tuzish va ko‗chmas mulk kadastri davlat korxonalari hududlar davlat kadastrini yuritishning tegishli darajalarida quyidagilarni amalga oshiradi: kadastrni bazaviy sub‘ektlari bilan o‗zaro hamkorlik qilish va ulardan kadastr axborot tizimining ma‘lumotlar bazasida ro‗yxatdan o‗tkazilishi, hisobga olinishi hamda kiritilishi lozim bo‗lgan axborotni doimiy qabul qilib olish; olingan ma‘lumotlar va hujjatlarni dastlabki qayta ishlash, ularni nazorat qilish va tizimlashtirish hamda ularni kadastr axborot tizimining ma‘lumotlar bazasiga kiritish; hududlarning davlat kadastri axborot tizimi hamda geoportallarining texnik va dasturiy vositalariga xizmat ko‗rsatish; axborotni saqlash va arxivlashtirish tizimiga xizmat ko‗rsatish; boshqa davlat kadastrlari, reestrlar va axborot tizimlari bilan axborot almashish; qonun hujjatlariga muvofiq axborotni undan ruxsatsiz foydalanishdan muhofaza qilish tadbirlari; qonun hujjatlariga muvofiq intellektual mulkni muhofaza qilish tadbirlari; «Davyergeodezkadastr» qo‗mitasi tomonidan vakolatli vazirliklar va idoralar bilan kelishgan holda belgilangan tartibda kadastr hujjatlarini shakllantirish va uni manfaatdor foydalanuvchilarga berish; hududdan, yerdan va boshqa tabiiy va xo‗jalik resurslaridan foydalanishning holati, ushbu hududda joylashgan turli ob‘ektlarning holati va o‗zgarishlari to‗g‗risidagi axborotni umumlashtirish va tahliliy hisobotlar tuzish; hududlarning davlat kadastri axborot resurslari to‗g‗risidagi metama‘lumotlar bazasini tashkil etish va yuritish, hududlar davlat kadastrining ochiq axborot resurslarini shakllantirish hamda geoportallar tarmog‗ida ulardan foydalanish; foydalanuvchilarning so‗rovlariga javoban hududlarning davlat kadastri axborot tizimi ma‘lumotlar bazasining axborot resurslaridan ruxsat 173 berilgan foydalanish chegaralaridagi kadastr ma‘lumotnomalarini shakllantirish; tegishli darajadagi hududlarning davlat kadastri axborot resurslarini tasarruf qiluvchi tomonidan tasdiqlangan ro‗yxatga muvofiq foydalanuvchilarning alohida toifalariga hududlar davlat kadastri axborot resurslaridan ruxsat berilgan holda to‗g‗ridan-to‗g‗ri foydalanishni ta‘minlash tadbirlari; kadastrni yuritish bo‗yicha normativ-huquqiy hujjatlar va metodik hujjatlarni ishlab chiqish hamda joriy etish; kadastrni yuritish vositalarini rivojlantirish va joriy etish; kadastrda saqlanadigan axborot ochiq hisoblanadi va undan hamma foydalanishi mumkin, tarkibida foydalanish cheklangan axborot bor bo‗lgan ma‘lumotlar bundan mustasno. Hududlarning davlat kadastrida saqlanadigan axborotni muhofaza qilish axborot munosabatlarining tegishli sub‘ektlari tomonidan qonun hujjatlariga muvofiq amalga oshiriladi. Kadastrning davlat mulki yoki davlat yoxud tijorat siri hisoblangan axborotidan foydalanishga cheklovlar qonun hujjatlarida nazarda tutilgan tartibda belgilanadi. Hududlarning davlat kadastrida saqlanadigan va foydalanishga cheklovlar bo‗lmagan axborot: davlat hokimiyati va boshqaruvi organlariga, mahalliy davlat hokimiyati organlariga, hududlar davlat kadastrining boshqa bazaviy sub‘ektlariga — hududlarning davlat kadastri axborot resurslaridan ruxsat berilgan holda to‗g‗ridan-to‗g‗ri foydalanish huquqini berish yo‗li bilan muntazam (doimiy) asosda; manfaatdor yuridik va jismoniy shaxslarga — so‗rov bo‗yicha besh kun ichida, shuningdek tegishli darajadagi hududlarning davlat kadastri axborot resurslarini tasarruf qiluvchi tomonidan tasdiqlangan foydalanuvchilarning alohida toifalari ro‗yxatiga muvofiq hududlar davlat kadastri axborot resurslaridan ruxsat berilgan holda to‗g‗ridan-to‗g‗ri foydalanish; davlat hokimiyati va boshqaruvi organlariga, mahalliy davlat hokimiyati organlariga, hududlar davlat kadastrining boshqa bazaviy sub‘ektlariga — to‗lovlar undirilmasdan; manfaatdor yuridik va jismoniy shaxslarga — haq to‗lash evaziga beriladi. To‗lov miqdori, muddatlari va tartibi belgilangan tartibda «Davyergeodezkadastr» qo‗mitasi tomonidan belgilanadi. 174 Hududlarning davlat kadastrini yuritish uchun taqdim etilgan ma‘lumotlarni to‗g‗riligi uchun ushbu ma‘lumotlarni taqdim etish vakolatiga kiradigan vakolatli tashkilotlar va mansabdor shaxslar qonun hujjatlarida belgilangan tartibda javob beradilar. Yuridik va jismoniy shaxslar hududlarning davlat kadastri davlat axborot resurslarini shakllantirish va ulardan foydalanishdagi shartlar: axborotni hujjatlashtirish, shakllantirish, undan foydalanish hamda davlat axborot resurslaridan foydalanishni tashkil qilish tartibi va talablariga rioya qilish; davlat axborot resurslarining axborot xavfsizligini ta‘minlash; davlat axborot resurslarini shakllantirishda va ularning faoliyat yuritishini ta‘minlashda litsenziyali dasturiy hamda sertifikatsiyalangan texnik vositalardan foydalanishga majburdir. Yuridik va jismoniy shaxslar hududlarning davlat kadastri davlat axborot resurslarini shakllantirishda va ulardan foydalanishda qonun hujjatlariga muvofiq boshqa majburiyatlarga ham ega bo‗lishlari mumkin. Yuridik va jismoniy shaxslar hududlarning davlat kadastri axborot resurslarini shakllantirish va ulardan foydalanishda: axborot bilan ishlash, davlat axborot resurslarini shakllantirish va ulardan foydalanish qoidalari buzganligi; davlat axborot resurslaridagi axborot o‗g‗irlaganligi, yo‗qotilganligi, buzilganligi, blokirovka qilganligi va qalbakilashtirilganligi; mualliflik huquqlari va intellektual mulk to‗g‗risidagi qonun hujjatlari buzilganligi uchun javob beradilar. Yuridik va jismoniy shaxslar hududlarning davlat kadastri axborot resurslarini shakllantirish va ulardan foydalanishda qonun hujjatlariga muvofiq boshqa jihatlar yuzasidan ham javob berishlari mumkin. Yüklə 3,72 Mb. Dostları ilə paylaş:
|