Davlat tilida ish yuritish

O‘. Usmonov, «Girdob»dan.

102
74- mashq. Quyidagi so‘z va qoliðlashgan birikmalar ishtirokida
gaplar tuzing.
Pedagogik kengash qarori bilan, joriy yilda, yillik hisobot,
xizmat safari, davomat va o‘zlashtirish, guruh yig‘ilishida, ishlab
chiqarish  amaliyoti,  rahbarlik  qilmoq,  hisobot  davrida,  ish
rejasi, 2002- yilning ...dan ...gacha, qarorga muvofiq, malaka
oshirish, topshiriq, tajriba orttirmoq, bajarilmay qolmoq, yetarli
shart-sharoit  bo‘lmagani  uchun,  jamoat  ishlarida,  madaniy-
ma’rifiy  ishlar  bo‘yicha.
Hisobot xizmat faoliyati yuzasidan muayyan ish, vazifa
yoki topshiriqlarning bajarilishi haqida ma’lumot beruv-
chi hujjat sanaladi.
Hisobot  shakl  va  mazmuniga  ko‘ra  bildirishnomaga
o‘xshash  bo‘lsa-da,  bunda  qanday  ishlar  reja-lash-
tirilgani,  ularning  bajarilish  darajasi,  bu  yo‘ldagi  kam-
chiliklar va ularni bartaraf etishga oid takliflar kengroq
beriladi.
Ish  yuritishda  rejalashtirilgan  ishlar,  xizmat  safari
yakuni  yuzasidan  hisobotlar  yozish  keng  tarqalgan.
Hisobot  matni  1-  shaxs  nomidan  yoziladi  va  hisobot
beruvchi tomonidan imzolanadi.
75- mashq. Hisobot matnidagi nuqtalar o‘rnini tegishli so‘z va
qo‘shimchalar  bilan  to‘ldirib,  matnni  daftaringizga
ko‘chiring.
Sizning  topshiriq...  Binoan  10—15-  sentabr  kunlari  Bu-
xoro shahrida xizmat safari... bo‘ldim. Bundan maqsad viloyat
gazlashtirish  idorasi...  xo‘jalik...  xususiy  xonadonlarga  gaz
o‘tkaz...... ellik kilometr (diametr 30 mm) truba yetkazib be-
rish... shartnoma tuzish edi.
Shartnoma tuzildi. Unga... trubalar shu yil... 20- noyabriga...
xo‘jaligimizga keltiriladi.
Ilova: 2002- yil 15- sentabrda tuzil... shartnoma nusxa...

103
89- topshiriq. Guruh rahbaringiz nomiga mutaxassisligingiz bo‘yicha
amaliyot natijalari to‘g‘risida hisobot yozing.
90- topshiriq. Quyidagi matnni o‘qing, uning mazmuniy tuzilishi
hisobot matnidan qanday farqlanishini izohlab bering.
Litsey  direktorining  buyrug‘iga  binoan  kasaba  uyushmasi
qo‘mitasi raisi Z.Davronov, bosh hisobchi O.Komilov, taftish
komissiyasi a’zolari R.Rasulov, O.Yunusovlardan iborat komis-
siya tomonidan tuzildi.
Komissiya litsey kasaba uyushmasi hisobida turuvchi talabalar
yotoqxonasidagi barcha sport anjomlarining ahvoli va sifatini
o‘rganib chiqdi va quyidagi sport anjomlarini ishlatish uchun
yaroqsiz deb topdi:
1. Voleybol to‘ri, 1 ta, bahosi 3000 so‘m.
2. Voleybol to‘pi, 2 ta (1 tasining narxi 1400 so‘m), umumiy
bahosi  2800  so‘m.
3. Shohmot (taxtasi bilan), 2 ta (1 tasining narxi 1600 so‘m),
umumiy  bahosi  3200  so‘m.
4. Futbol to‘pi, 1 ta, bahosi 2500 so‘m.
Komissiya yuqorida ko‘rsatilgan va umumiy bahosi 11500
(o‘n  bir  ming  besh  yuz)  so‘m  bo‘lgan  sport  anjomlarini
hisobdan  chiqarish  zarur  deb  hisoblaydi.
Dalolatnoma muassasa yoki alohida shaxslar faoliyati-
ga tegishli harakat-holat, voqea, vaziyatni tasdiqlash, unga
guvohlik  berish  maqsadida  ikkitadan  ortiq  kishilar
tomonidan tuziladi.
Mavjud holat, voqeani haqqoniy aks ettirish maqsa-
dida  dalolatnomalar  bir  necha  shaxsdan  iborat  komis-
siya, ayrim hollarda maxsus vakolatli yakka shaxs tomo-
nidan imzolanadi.
Dalolatnomalar,  asosan,  moliya-xo‘jalik  ishlarini
hisobga  olish,  taftish  o‘tkazish,  baxtsiz  hodisalarni
baholash, turli tekshiruvlar o‘tkazilganda tuziladi.
Dalolatnoma matnining sarlavhasi «...haqida» shakli-
da yoki bosh kelishikda («...-ish ahvoli») yoziladi. Asosiy

104
matn esa kirish va tasdiq (qayd) qismlaridan iborat bo‘lishi
lozim.
Kirish  qismida  hujjat  tuzilishiga  asos  bo‘lgan  holat
ko‘rsatiladi, komissiya tarkibi to‘liq yoziladi.
Tasdiq qismida komissiya tomonidan amalga oshirilgan
ishlar qayd etiladi, aniqlangan holatlar yuzasidan taklif va
xulosalar  beriladi.  Matn  so‘ngida  dalolatnomaning  necha
nusxada (odatda uch nusxa) tayyorlangani ko‘rsatilishi lozim.
76- mashq. Quyidagi so‘z birikmalaridagi nuqtalar o‘rniga tegish-
li qo‘shimchalarni qo‘ying va daftaringizga ko‘chirib
oling:
Ish... Topshirish haqida, buyruq... Asosan, ish haqi... Ushla...
Qolin..., javobgarlik... Tortilsin, uch nusxa... Tuz..., quyida...
Aniqla..., komissiya a’zo... Tomoni..., yangi tayinla... Xodim,
ishtirok...  Tuzildi,  taftish  o‘tkaz...,  ish...  Qabul  qil...  Oldim,
hisob... Chiqar..., yo‘qlama daftar... Tekshir..., narsalar ro‘yxat...
Ilova qil..., yetishmas... Aniqlan..., hujjatlar.. Saqlan... Ahvoli,
taftish qilin... Haqida, kassa... Topshir... Taklif et...di.
91- topshiriq. O‘quv xonasidagi darslik, qo‘llanma kabi adabiyot-
lar hamda o‘qitishning texnik vositalari ahvolini tekshirish bo‘yicha
guruh tuzing va buning natijalarini yozgan dalolatnomangizda aks
ettiring.
Huijat tayyorlash va ish yuritishda imlo me’yorlariga
va tinish belgilarining to‘g‘ri qo‘yilishiga qat’iy amal qi-
lish lozim.
Hujjat  matnida  vergul,  nuqtali  vergul,  ikki  nuqta,
qavs, tire nisbatan faol ishlatiladi.
Unutmangki, hujjat nomi va matn sarlavhasidan keyin
nuqta qo‘yilmaydi.
Vergul hujjat matnida qoliðlangan kirish birikmalaridan
so‘ng, uyushiq va ajratilgan bo‘laklar orasida, izohlovchi
bilan izohlanmish o‘rtasida qo‘llanadi. Masalan: «Shuni
hisobga olib, ...», «Men, 2- bosqich talabasi Umida Ibro-
him qizi, ...», kabi.

105
Nuqtali  vergul  izohlanayotgan  voqea-hodisa,  narsa-
larning tartib raqami qavs bilan ajratilgan so‘z, birikma va
gaplardan so‘ng qismlari mazmunan farqlanuvchi qo‘shma
gaplar tarkibida ishlatiladi.
Masalan:  Talabaning  majburiyatlari:
1)  o‘quv  yurti  Nizomiga  amal  qilish;
2)  dars  va  boshqa  o‘quv  mashg‘ulotlarida  faol  qat-
nashish va boshqalar.
Ikki  nuqta  hujjatlar  matnida  quyidagi  holatlarda
qo‘yiladi:
—  matn  tarkibida  izohlanayotgan,  sanalayotgan
bo‘laklardan  oldingi  umumlashtiruvchi  «quyidagilar»,
«shu haqda» kabi so‘zdan oldin;
— farmoyish hujjatlarida «Buyuraman» so‘zidan, ba-
yonnomaning  «Kun  tartibi»,  «Eshitildi»,  «So‘zga  chiqdi-
lar», «Qaror qilindi» kabi zaruriy qismlaridan so‘ng;
— matnning «Asos», «Ilova» kabi qismlaridan keyin.
77- mashq. Kerakli o‘rinlarga tinish belgilarini qo‘ying va qo‘yilish
sababini tushuntiring.
1.  Men  Farg‘ona  viloyati  Qo‘qon  shahridagi  Farg‘oniy
ko‘chasidagi 44- uyda yashovchi Tolibjon Qodirov ushbu vasi-
yatnoma orqali quyidagi topshiriqni beraman. 2. Asos boshqaruv
raisining  2002-  yil  18-  oktabrdagi  152-  raqamli  buyrug‘i.
3. Tekshirishda quyidagilar aniqlandi.
1) barcha stol va stullar hisob ma’lumotlariga mos keladi;
2) uzunligi 4 metrlik 4 ta deraza pardasi yetishmaydi.
4. Ushbu vakolatni bajarish uchun unga mening nomim-
dan  har  qanday  tashkilotga  ariza  bilan  murojaat  qilish  zarur
bo‘lgan har qanday hujjatni olish imzo qo‘yish oldi-sotdi shart-
nomasini imzolash kabi huquqlarni beraman 5. Qaror qilindi
2-  bosqich  talabasi  Ahror  Raupov  M.Ulug‘bek  nomidagi
stiðendiyaga tavsiya qilinsin.
92- topshiriq. Biror hujjat matnini o‘qing, undagi tinish belgilari-
ning qo‘yilish sabablarini izohlang.

106
93- topshiriq. Quyidagi so‘z va so‘z birikmalari yordamida gaplar
tuzing, tinish belgilarini to‘g‘ri qo‘yishga harakat qiling:
Qabul qilib olingan narsalar, ilova, bir tomondan, e’tiborga
olib, o‘quv yurtini tugatgach, ko‘chib kelganligi sababli, so‘zga
chiqdilar,  a’zolari,  quyidagilar  aniqlandi,  shu  haqdakim,  to-
monlarning  huquqiy  manzillari,  o‘quv  yurtining  majburiyat-
lari, va boshqa buyumlari bilan ta’minlash, quyidagilar haqida
tuzildi,  da’vogar,  javobgar.
Qavs hujjat matnining biror bo‘lagiga qo‘shimcha izoh
berish zarurati bo‘lganda qo‘llanadi. Bunda izohlovchi so‘z,
manzil nomi, mablag‘ yoki miqdoriy ko‘rsatkichni ifo-
dalovchi raqam qavs ichida berilishi lozim. Masalan: 8500
(sakkiz  ming  besh  yuz)  so‘mlik.
Tire quyidagi holatlarda qo‘yiladi:
—  izohlanmish  bilan  izohlovchi  o‘rtasida.  Masalan:
Javobgar  –  marhumning  tug‘ishgan  singlisi.
— ajratilgan gap bo‘laklari o‘rtasida. Masalan: Onasi-
nikiga – Buxoro shahar, Yangiyer ko‘chasidagi 50- uyda
yashovchi  Muyassar  Qayumovanikiga  ko‘chib  ketgan.
78- mashq. Quyidagi gaplarda qo‘llangan qavs va tirening ishlatilish
sabablarini  tushuntiring.  Gaplarni  sinonimlari  bilan
almashtirib, daftaringizga ko‘chiring.
1. Rais — jamiyat bosh hisobchisi Ozoda Sobirova, a’zo-
lari  —  rejalash  bo‘limi  iqtisodchisi  Aziz  Hayitov,  hisobchi
Dilorom Ravshanovalardan iborat komissiya 2002- yil 3- mart-
da  taftish  o‘tkazdi.  2.  Muhandis  O.  Yo‘ldoshevni  hisoblash
texnikasi bo‘yicha malaka oshirish maqsadida 2 oy muddatga
(2003-  yil  15-  yanvardan  2003-  yil  15-  martgacha)  tajriba
o‘tashga qabul qilishingizni so‘raymiz. 3. Qabul qilib olingan
narsalar: 1) korxonada ishlovchi 128 xodimning shaxsiy huj-
jatlari (ro‘yxatga ilova qilindi); 2002—2003- yillar uchun 54
hujjat (ro‘yxat ilova qilindi). 4. Dalolatnoma 2 nusxada tuzildi:
1- nusxa — jamiyatning kadrlar bo‘yicha nazoratchisiga, 2-
nusxa — hujjatlar yig‘ma jildiga solib qo‘yish uchun. 5. Ham-

107
masi  bo‘lib  14850  (o‘n  to‘rt  ming  sakkiz  yuz  ellik)  dona
kitob olingan.
94- topshiriq. Qavs va tirening badiiy nutqda ishlatilishiga oid mi-
sollar toping, bu tinish belgilarining rasmiy ish uslubida qo‘llanish
holatlari bilan taqqoslab, farqini izohlang.
79- mashq. Matnni o‘qing, qoliðlashgan birikmalarni ajrating va
daftaringizga ko‘chirib oling.
Lekin ilmiy kengash yig‘ilishlaridan birida Aziz axborot be-
rayotgan paytda unga dabdurustdan luqma tashladi:
— Azizjon, siz, biologiya tarixidagi ayrim tajribalarni ro‘kach
qila turib, madaniy navni to‘satdan yovvoyi, erkaklagan g‘o‘zaga
chatishtiryapsiz. Shu paytgacha hali paxtachilik tarixida bunday
tajriba qo‘llanmagan. Vaholanki, bundan natija chiqishiga qat’iyan
ishonasizmi yoki tavakkal qilib ko‘ryapsizmi?
O‘tirganlarning bari yalt etib Azizga qaradi. U avval ham
ayrim olimlardan bu savolni eshitgan va qo‘lidan kelgancha
javobini  bergan  edi-yu,  biroq  hozirgi  vaziyatda,  ko‘pchi-
likning ichida, yana o‘z domlasidan bu savolni eshitishi Azizni
dovdiratib qo‘ydi. Nazarida hamma narsa, hatto hayot-mamoti
ham o‘zining bir og‘iz javobiga bog‘liqdek tuyuldi va dadil
turib:
— Natija chiqadi! — dedi. — Asoslab bering-chi!
— Bu murakkab masalani bir og‘iz gap bilan asoslab be-
rish qiyin, Muhiddin Jabborovich. Lekin shundayam harakat
qilaman... Ko‘ryapmizki, vilt tobora kuchayayapti. Ishlab chiqi-
layotgan ayrim yangi navlar esa joriy etilishi u yoqda tursin,
hatto Davlat sinovidan ham olib tashlanyapti. Buning sababi,
bizningcha: nuqul geografik va genetik jihatdan bir-biriga yaqin
navlarning o‘zaro chatishtirilishida.
llmiy  kengashdagi  bu  noqulay  vaziyatni  o‘rtadan  ko‘tarish
uchun Rasul Olloyorovich Azizga muloyim boqqancha buyurdi:
—O‘tiring.
Keyin «yana gapingiz bormi» deganday Muhiddin Jabboro-
vichga  tikildi.  Muhiddin  Jabborovich  o‘tirgan  joyidan  qo‘z-
g‘almay, so‘zini davom ettirdi:

108
Vaholanki... Men Azizjonning mehnatchanligidan sevingan-
dim. Ilm kishisi shunday bo‘lmog‘i kerak. Ammo g‘ayratni ham
bilib ishlatish kerak.
Shu  yerda  Aziz  nimadir  gapirmoqchi  bo‘lgan  edi,  Rasul
Olloyorovich unga «to‘xtang» deganday qo‘l silkib, Muhiddin
Jabborovichga yuzlandi:
— Bu gapni keyinroq hal qilsak...
O‘. Usmonov, «Girdob»dan.
Yig‘ilish  va  boshqa  shu  turdagi  anjumanlarning
borishini,  unda  qatnashchilar  bildirgan  fikr  va  qabul
qilingan  qarorlarni  aniq,  ixcham  qayd  etuvchi  rasmiy
hujjat  bayonnomadir.
Yig‘ilishda  ko‘rib  chiqilgan  masalalar  yuzasidan
bildirilgan  barcha  fikr-mulohazalar,  tanqid  va  takliflar
bayonnomada yoritilishi lozim. Bu axborotlarning aniqli-
gi, to‘liqligi uchun mas’ul hisoblangan majlis raisi va ko-
tibi bayonnoma oxiriga imzo qo‘yadilar.
Bayonnomalar  qisqa,  to‘liq,  stenografik,  fonografik
shakllarda bo‘ladi.
Qisqa  bayonnomada  yig‘ilishning  kun  tartibi,
ma’ruzachi va muzokaralarda qatnashuvchilarning ismi,
familiyasi hamda qabul qilingan qarorlar ko‘rsatiladi.
To‘liq bayonnomada esa majlisda so‘zga chiqqanlarning
barcha fikr-mulohazalari to‘liq berilishi lozim.
Bayonnoma  kirish  va  uch  asosiy  qismdan  tuziladi.
Kirish qismida yig‘ilish o‘tkazilgan tashkilot nomi, bayon-
noma sanasi, tartib raqami, yig‘ilish joyi, rais va kotib-
ning  ismi,  familiyasi,  qatnashuvchilar  ro‘yxati  va  soni
(15 kishidan oshmasa, ismi va familiyasi, lavozimi, ish
joyi  ko‘rsatiladi)  keltiriladi.
So‘ngra  KUN  TARTIBI  bosh  harflar  bilan  yozilib
ikki nuqta qo‘yiladi va ko‘riladigan masalalar tartib raqami
bilan beriladi.
Asosiy  matndagi  uch  qism:  ESHITILDI,  SO‘ZGA
CHIQDILAR,  QAROR  QILINDI  so‘zlari  ham  katta

109
harflar  bilan  yozilgach,  ikki  nuqta  qo‘yiladi  va  yangi
satrdan ma’ruzachining ismi-familiyasi yoziladi.
95- topshiriq. Berilgan bayonnoma namunasini o‘qing, turini aniq-
lang va kun tartibini o‘zgartirib, asosiy qismlarini yangilang.
TOSHKENT DAVLAT SHARQSHUNOSLIK INSTITUTI
QOSHIDAGI XORIJIY TILLAR AKADEMIK LITSEYINING
2- BOSQICH «A» GURUHI TALABALARI YIG‘ILISHINING
3- BAYONNOMASI
2003- yil 10.02. Toshkent shahri.
Rais — I. Hasanov.
Kotiba — M. Muslimova.
Qatnashdilar: 24 talaba.
KUN TARTIBI
1. Qishki imtihon sessiyasiga tayyorgarlik va talabalar oldida
turgan asosiy vazifalar. Guruh yetakchisi N.Yusupov axboroti.
2.  Navro‘z  bayramiga  tayyorgarlikning  borishi  to‘g‘risida
S.Hakimov  axboroti.
1. ESHITILDI: N.Yusupov qishki imtihon sessiyasiga tay-
yorgarlik va talabalar oldida turgan galdagi vazifalar to‘g‘risida
axborot berdi.
SO‘ZGA  CHIQDILAR:  A.Safarov,  M.Ravshanov,
T.Umarova.
QAROR QILINDI:
1)  qishki  imtihon  sessiyasi  haqidagi  N.Yusupov  axboroti
ma’lumot uchun qabul qilinsin;
2) talabalarning galdagi vazifalari belgilab berilsin.
2. ESHITILDI: S.Hakimov Navro‘z bayramiga tayyorgar-
likning borishi to‘g‘risida axborot berdi.
SO‘ZGA  CHIQDILAR:  U.Usmonov,  O.Rasulova,
K.Azizova.

110
QAROR QILINDI:
1) S.Hakimov Navro‘z bayramiga tayyorgarlikning borishi
haqidagi axboroti ma’lumot uchun qabul qilinsin; 2) Navro‘z
bayramiga tayyorgarlik kuchaytirilsin.
 Rais (imzo) I. Hasanov.
Kotib (imzo) M. Muslimova.
80- mashq. Quyidagi so‘z va so‘z birikmalarining ma’nolarini izoh-
lang va ular ishtirokida gaplar tuzing:
Axborot  bermoq,  bayonnoma,  so‘zga  chiqmoq,  so‘z  ol-
moq, so‘z bermoq, ovoz bermoq, muhokama qilmoq, tavsiya
etmoq, tayinlamoq, tasdiqlamoq, muhokamaga chiqmoq, faol
qatnashmoq,  hay’at  saylamoq,  zimmasiga  yuklamoq,  top-
shirmoq,  ta’sis  etmoq,  qaror  qilmoq,  ma’ruza  qilmoq,  fikr-
mulohaza bildirmoq.
81- mashq. Nuqtalar o‘rniga tegishli so‘z va qo‘shimchalarni qo‘yib,
bayonnoma matniga xos tartibda ko‘chirib yozing.
Hay’at...,  yig‘ilish...  Bayonnoma...,  eshit...,  ozod  qil...,
mas’uliyat..., o‘z... olmoq, ogohlan..., ma’lumot uchun..., ah-
voli..., axborot, zimma... yukla..., maqsad... muvofiq, bayon-
noma...  ko‘chirma,  kun...  e’tiboran,  belgila...  qo‘y...,  uzrli
sabab......, e’tiboran kuch... kirit..., tavsiya... .
Savol va topshiriqlar:
1. Hujjatning qanday turlari mavjud?
2. Hujjat tuzishda nimalarga amal qilinadi?
3. Yozgan hujjatingizning zaruriy qismlarini aytib bering.
4.  Barcha  harflari  bosh  harflar  bilan  yoziladigan  so‘zlar  qaysi
hujjatlarda qo‘llanadi?

111
1. Ariza shakli
 Ariza yozuvchining turar joyi,
lavozimi, to‘liq nomi
ARIZA
Ariza matni (mazmuni)
imzo
                      I. o. va familiyasi
sana (yil, kun, oy)
Ilova
ILOVALAR
2. Tarjimai hol shakli
TARJIMAI HOL
Men,  (familiyasi,  ismi,  otasining  ismi),  (tug‘ilgan  sanasi,
joyi)___________________oilasida  tug‘ildim.
(Oila a’zolarining familiyasi, ismi, otasining ismi, ish (o‘qish)
joyi, lavozimi).
(O‘zining  o‘qish,  mehnat  va  jamoatchilik  faoliyati  uchun
olgan mukofotlari).
Bo‘ydoqman (turmushga chiqmaganman, __ta farzandim bor)
Mening turar joyim: 
:
imzo
     ismi, familiyasi
sana
 Qayerga yoki kimga

112
3. Tushuntirish xati shakli
kimga
tashkilot nomi, rahbarning lavozimi,
ismi, familiyasi+ga.
kimdan
tushuntirish xati yozuvchining lavozi-
mi, ismi familiyasi+dan
TUSHUNTIRISH  XATI
Matn
O‘qish  (ish)ga  kelganligi,  topshiriqni  bajarmaganligi
va boshqa holatlarning sababi izohlanadi.
Asoslovchi  hujjat  bo‘lgan  taqdirda  ilova  etilganligi
bildiriladi.
Ilova:___________________
(imzo)
ismi,  familiyasi
sana
4. Tilxat shakli
TILXAT
Men, (tilxat beruvchining lavozimi, ismi, otasining ismi, fa-
miliyasi), (biror narsa beruvchining lavozimi, ismi, otasining ismi
va  familiyasi)  -dan  (olgan  narsasining  nomi,  miqdori,  zarur
bo‘lganda bahosi, texnik holati) oldim.
(imzo)
ismi,  familiyasi
sana

113
5. Shaxsiy ishonchnoma shakli
ISHONCHNOMA
Men, (ishonch bildiruvchining to‘liq nomi), (ishonchli shaxs-
ning to‘liq nomi)-ga (qavsda pasportining ma’lumotlari) (ishonch
mazmuni, ya’ni topshirilayotgan vazifa bayoni (ba’zan muddati
ham) ... uchun ishonch bildiraman.
(imzo)
ismi,  familiyasi
yozilgan sanasi
Ishonch bildiruvchining imzosi tasdiqlanganligi
to‘g‘risidagi qayd
Imzoni tasdiqlagan shaxsning lavozimi, imzosi,
ismi va familiyas
                                                                       sana
 yumaloq muhr
8 – Mahmudov N.

114
6. Rasmiy ishonchnoma shakli
ISHONCHNOMA
Tashkilot, idoraning to‘rtburchak
muhri, ishonchnoma raqami va
berilgan vaqti
Matn
Ishonchnoma  berilayotgan  shaxs  lavozimi,
to‘liq  nomi,  narsalar  olinadigan  muassasa
nomi, nimalar olinishi, ishonchnoma berilishi
sababi;
Ishonchnoma (sana) gacha amal qiladi.
Oluvchining shaxsiyatini tasdiqlovchi hujjat
nomi va belgilari
rahbar  lavozimi
(imzo)
(ismi,  familiyasi)
 (muhr)

115
7. Ilova xat shakli
... raqamli shartnomani imzolash haqida
Sizga____da biz tomondan imzolangan va muhr bilan tas-
diqlangan                                             raqamli shartnomadan
                                                                 nusxa
yo‘llayapmiz.
Ushbu shartnomani rasmiylashtirib, bir nusxasini bizga qay-
tarishingizni so‘raymiz.
Agar  Siz  qaytargan  shartnomada  shartnoma  rekvizitlari
to‘ldirilmagan holda bo‘lsa, ushbu shartnoma Sizning aybingiz
bilan rasmiylashtirilmagan hisoblanadi.
___da tuzilgan raqamli shartnomani imzolab va muhrlab Sizga
qayta yo‘llayapmiz, shuningdek,
                                                                                ni ham
(hujjat nomi)
ilova qildik, ushbuni shartnomaning ajralmas qismi deb hisob-
lashingizni so‘raymiz.
(lavozim)  (imzo)  (ismi,  otasining  ismi  bosh  harflari,
familiyasi)

116
8. Dalolatnoma shakli
Vazirlik, yuqori idora,
muassasa nomi
 DALOLATNOMA
sana
Asos: (muassasa rahbarining (sanadagi) – raqamli
buyrug‘i yoki yuqori idoraning... – raqamli qarori).
Raisi (shaxs lavozimi, ismi va otasining ismi bosh harflari,
familiyasi).
A’zolari: 1. (lavozimi, ismi va otasining ismi bosh harflari,
familiyasi).
2. (lavozimi, ismi va otasining ismi bosh harflari, familiyasi).
3. (lavozimi, ismi va otasining ismi bosh harflari, familiyasi-
dan iborat komissiya tomonidan (shaxs yoki shaxslar lavozimi,
 ismi, familiyasi) ishtirokida tuzildi.
ILOVALAR
MATN
Komissiya raisi (imzo)
Komissiya a’zolari (imzolar)
Ishtirok etganlar (imzolar)
TASDIQLAYMAN
(TASDIQLANGAN)
(imzo)  familiya
Sana.
Matn sarlavhasi
(«...haqida»),
tuzilgan joyi
Ismi va otasining ismining
bosh harflari, familiyasi.
Ismi va otasining ismining
bosh harflari, familiyalar.
Ismi va otasining ismining
bosh harflari, familiyalar.

117
9. Telefonogramma shakli
( (
 (yo‘llovchi tashkilot)
Telefonogramma yetkazuvchi
Qabul qiluvchi
( ( ( (
(lavozimi, ismi, familiyasi)
 (lavozimi, ismi, familiyasi)
tel.
 (
(qabul qilingan vaqti)
 
TELEFONOGRAMMA
sana  __________________
joyi  ___________________
matni  __________________
                                                                                           r
                                                                                           r
                                                                                           r
                                                                                           r
                                                                                           r
                                                                                                     r
                                                                                           r
                                                                                             imzo.
(
Kimga:
( (

118
10. Tavsifnoma shakli
Tavsiflanayotgan shaxsning ismi,
otasining  ismi  va  familiyasi,  tug‘ilgan
yili, millati, ma’lumoti, lavozimi
TAVSIFNOMA
Matn
Tavsiflanayotgan shaxsning o‘qish (mehnat) faoliyati,
o‘z  ishiga  munosabati,  kasbiy  mahorati,  dunyoqarashi,