O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY TA'LIM, FAN VA INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI TERMIZDAVLATUNIVERSITETI SPORT FAOLIYATI VA BOSHQARUVI FAKULTETI SPORT BOSHQARUVI KAFEDRASI TANGATOV NAVRUZ ANVAROVICH Sport mahoratini oshirish fanidan
« O‘zbekistonda futbolning vujudga kelishi» mavzusidagi
KURS ISHI Bajardi: 5112000-Jismoniy madaniyat
Sirtqi ta'lim yo'nalishi
5-kurs 10-19 guruh talabasi
TANGATOV NAVRUZ ANVAROVICH
Ilmiyrahbari: _______________________
TERMIZ-2023 REJA:
KIRISH……………………………………………………………………………3 I-BOB. O‘ZBEKISTONDA FUTBOLNING VUJUDGA KELISHI …………6 Futbolchilarni tayyorlash uslubiyoti………………………………………..6
Futbolni rivojlantirishga yordam…………………………………………..10
1.3 Futbolchilarni jismoniy rivojlanishini aniqlash…………………………...16
II-BOB. TA'LIM USULLARI VA O'YINNING INDIVIDUAL USULLARI KETMA-KETLIGI……………………………………………………………...22 2.1 Futbolda individual taktik tayyorgarlik……………………………………22
2.2. Turli xil topshiriqlar va mashqlar orqali guruhiy taktik mashg'ulotlar…....24
2.3 Ko’p yillik mashg’ulot jarayonida taktik tayyorgarlik…………………….31
XULOSA ………………………………………………………………………..35 FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR ………………………………………37
KIRISH Mavzuning dolzarbligi. Zamonaviylashuv har bir jabhada bo’lganidek zamonaviy futbolda ham yaqqol namoyon bo’lmoqda. Futbolga berilayotgan e’tibor va yurtoboshimiz rahnamoligida amalga oshirilayotgan isloxatlar samarasi o’laroq jamoalarimizning natijalari ko’lami ortib bormoqda. Shu bilan bir qatorda kelajakda futbol egalari bo’lmish yosh futbolchilarni tayyorlashda bugungi kundagi musobaqalar taxlili muxim ahamiyat kasb etadi. Shuning asosida jamoalarning xato va kamchilaklarini aniqlash va kelajak avlod vakillarida aynan ushbu xatolarni kamaytirish bugungi kun mutaxassisining asosiy vazifasidir.
Jismoniy madaniyat komil insonni tarbiyalashdek muqaddasvazifani bajarishda barcha o’quv yurtlari ta`lim tizimida yosh avlodni jismoniy baquvvat irodali chaqqon vatanparvarlik ruqida tarbiyalab voyaga etkazish uchun jismoniy tarbiya mashqulotlarini O’zbekiston Respublika "Talim to’qrisida"gi qonuni, "Kadrlar tayorlash milliy dasturi" qamda "O’zbekistonda Jismoniy tarbiya va sportni rivojlantirish to’qrisida"gi qonunlari, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining Jismoniy tarbiya va ommaviy sportni yanada rivojlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida qarori 03.06.2017 y. PQ-3031 23-son, 455- modda Nufuzli xalqaro sport musobaqalarida yuksak natijalarga erishgan O‘zbekiston sportchilarini jamoat va sport ishlariga keng jalb etish hamda sportchilarni va ularning trenerlarini rag‘batlantirish to‘g‘risida qarori, g‘amxo‘rliklari, ya’ni yosh avlodni jismonan sog‘lom qilib tarbiyalash borasidagi dil so‘zlari va bu soxa buyicha davlat dasturining ishlab chiqilishi, ayniqsa, yosh sportchilarga zo‘r qanot bo‘ldi. Ushbu ishlarni samarali bajarish uchun bolalarni eng kichik yoshdan boshlab jismoniy-tarbiya bilan jismonan salomatlik poydevorini qurishni amalga oshirish mumkin. O’zbekistonda Jismoniy madaniyat va sportni rivojlantirish to’qrisida kadrlar tayyorlashdagi oqilona tizim muqim aqamiyatga ega. Shu bois respublikamizda jis moniy madaniyatning maqsad va vazifalari hukumatning ham da Respublika jismoniy -tarbiya va sport qo’mitasining qaroridan kelib chiqqan holda amalga oshiriladi. Respubli kamizda amalga oshirilatyotgan jismoniy madaniyatni o’z oldiga qo’ygan maqsadi sog’lom-ruhan tetik va bunyodkor insonni qayotga tayyorlashtdan iborat. Yuz minglab bolalar, yoshlar, kattalar futbol o'ynashadi, millionlar o'yinni televizordan tomosha qilishadi. Ko'p sonli maqolalar, musobaqalar haqida xabarlar futbol muxlislarini holati, rivojlanishi, o'yinning istiqbollari, muammoli masalalar va boshqalar to'g'risida xabardor qiladi. Yuqori malakali futbolchilarni tayyorlash murabbiylardan ko'p bilim va yuqori pedagogik mahorat talab qiladi. Fan murabbiylarning yordamiga keladi. Yaqin vaqt ichida murabbiylarning ilm-fan vakillari bilan ijodiy hamkorligi, shubhasiz, futbolning jadal rivojlanishining, uning sifatli rivojlanishining asosiy manbalaridan biri bo'ladi. Zamonaviy futbolning o'ziga xos belgilaridan biri bu so'zning keng ma'nosida tezkorlikdir. Futbol tezlashdi. Endi sportchi reaktsiya tezligi, fikrlash, harakat qilish, texnik texnikani amalga oshirishi, turli xil o'yin vaziyatlarida tezkorlik bilan taktik vazifalarni hal qilishi kerak.
Ushbu ishda biz futbolchilarni jismoniy va texnik tayyorgarligiga e'tibor qaratamiz.
Futbolga bo'lgan qiziqishning ortib borishini hisobga olgan holda, ushbu sport turini turli tomonlardan ko'rib chiqish tavsiya etiladi: o'yin texnikasi va taktikasi, vosita mahoratining rivojlanishiga ta'siri, o'yin uchun mashg'ulotlar.