Davlatiy moliya

 
Bu yerda:
𝒀𝑭
𝒌
- 
XYSning yalpi foydasi; 
𝑻
𝒓
- tovarlar, mahsulotlar, ishlar va xizmatlarni realizatsiya qilishdan 
olingan tushum; 
𝑻
𝒕
- sotilgan tovarlar, mahsulotlar va xizmatlarning tannarxi. 
𝑺𝑶𝑭
𝒌
= 𝒀𝑭
𝒌
− 𝑻𝑿 − 𝑩𝑿
 
Bu yerda: 
𝑺𝑶𝑭
𝒌
 - 
XYSning sotuvdan olgan foydasi; 
𝒀𝑭
𝒌
 - 
XYSning yalpi foydasi; 

---

460 
𝑻𝑿
- tijoriy xarajatlar; 
𝑩𝑿
- boshqaruv xarajatlari. 
𝑺𝑻𝑭
𝒌
= 𝑺𝑶𝑭
𝒌
+ 𝑩𝑫 − 𝑩𝑿
 
Bu yerda: 
𝑺𝑻𝑭
𝒌
 - 
soliqqa tortilgunga qadar XYSning foydasi; 
𝑺𝑶𝑭
𝒌
- 
XYSning sotuvdan olgan foydasi; 
𝑩𝑫
- boshqa daromadlar; 
𝑩𝑿
- boshqa xarajatlar. 
𝑺𝑭
𝒌
= 𝑺𝑻𝑭
𝒌
+ 𝑭𝑶𝑺
 
Bu yerda:
𝑺𝑭
𝒌
- 
XYSning sof foydasi; 
𝑺𝑻𝑭
𝒌
- 
soliqqa tortilgunga qadar XYSning foydasi; 
𝑭𝑶𝑺
 - 
foydadan olingan soliq. 
Foydadan soliqlar va boshqa majburiy to’lovlar to’lan-ganidan so’ng uning 
qolgan qismi XYS tomonidan mustaqil ravishda taqsimlanadi va foydalaniladi. 
Foydaning bu qismi investitsion, ishlab chiqarish va sotsial xaraktyerdagi 
ehtiyojlarga sarflanishi mumkin. Uni taqsimlash jara-yonida, albatta, XYSning 
investitsiyalarga bo’lgan ehtiyoji hisobga olinmog’i lozim. Shuning uchun ham 
bozor kon’yunk-turasini hisobga olgan holda foydadan ishlab chiqarishni 
rivojlantirish fondiga ajratmalarning miqdori aniqla-nadi va ular kapital 
qo’yilmalar, aylanma mablag’larni ko’paytirish, ilmiy-tadqiqot va loyiha-
konstruktorlik ishla-rini ta’minlash, yangi texnologiyalarni joriy etish uchun 
foydalaniladi. 
Foyda hisobidan rezerv fondi ham shakllantiriladi, chunki bozor iqtisodiyoti 
sharoitida ishbilarmonlik tavakkalchiliklarining darajasi keskin oshadi. Bu fond 
har yillik ajratmalar hisobidan tashkil qilinadi. Ajrat-malarning miqdori esa 
XYSning ta’sis hujjatlariga muvofiq belgilanadi.