TƏFSİR ÜSULU VƏ TARİXİ 22
b. Müqəddimələrində təfsir üsuluna yer verən müəlliflər Bəzi müfəssirlər qələmə aldıqları təfsirlərin müqəddimələrin-
də təfsir üsulu ilə əlaqəli mövzulardan bəhs etmişlər. Onların ver-
dikləri məlumatlar təfsir sahəsi ilə məşğul olan tədqiqatçılar üçün
çox qiy mətli hesab olunur. Bu müfəssirlər və onların təfsirləri bun-
lardır:
1. ət-Təbəri (vəfatı-310/922), Camiul-bəyan an təvilil-Quran. Bu
təfsirin müqəddiməsində Qurandakı qərib kəlmələrə, yeddi hərf və
surə adları kimi mövzulara yer verilmişdir.
2. Rağib əl-İsfəhani (vəfatı-502/1108), Müqəddimətüt-təfsir. Əsər-
də Bəqərə surəsinin 220-ci ayəsi şərh edilmişdir. Ancaq əsərin əv-
vəlində təfsir üsulu ilə bağlı mühüm məsələlərə toxunulmuşdur.
3. İbn Atiyyə əl-Əndəlusi (vəfatı-543/1148), Müqəddimə. Bu mü-
qəddimə müfəssirin “əl-Muharrarül-vəciz fi təfsiril-Quranil-əziz” adlı
təfsirinin əvvəlində yerləşir.
4. əl-Qurtubi (vəfatı-671/1272), əl-Cami li əhkamil-Quran. Mü-
fəssir bu əsərində bir çox təfsir üsulu mövzularıdan bəhs etmişdir.
5. İbn Kəsir (vəfatı-774/1372), Təfsiru-Quranil-əzim. Müfəssir təf-
sirinin sonuna əlavə etdiyi zeyldə
17
bir çox təfsir üsulu mövzularına
yer vermişdir.
6. əl-Qasimi (vəfatı-1332/1914), Məhasinut-təvil. Bu əsərin birinci
cildində təfsir üsulu mövzuları geniş bir şəkildə işlənmişdir.
17 Əlavə