Dərs vəsaiti ali məktəblərin 050608 "Elektroenergetika mühəndisliyi" ixtisası üzrə
Yüklə 0,99 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
14. Anker sahələrin quruluşu
Kontakt asmasının etibarlı işini tamin etmək üçün və qəza vaxtı onun tez bərpa edilməsi və quraşdırılma işlərinin asanlaşdırmaq üçün kontakt asmaları anker sahələrinə bölünür. Bu sahələrin sonunda anker dayaqlarda naqillər bərkidilir yəni ankerləşdirilir. Anker dayaqlar adlanan bu dayaqlar digər dayaqlara nisbətən davamlı olmalıdır, çünki naqillərin çəkisindən, külək
və buzlaşma yüklərindən əlavə onlar bütün ankerlənən naqillərin dartılma yüklərini də qəbul edirlər.
Naqillərin ankerləşməsi kompensasiya edilmiş və kompensasiya edilməmiş ankerləşməyə ayrılır. Kompensasiya edilməmiş ankerləşmə yarım kompensasiya edilmiş troslar üçün hazırlanır.
40
Uzunluğu az olan qısa anker sahələrdə kontakt naqilləri üçün də kompensasiya edilməmiş ankerləşmə tətbiq
edilir. Elektrik cəhətdən ankerləşmə yerlərinin gücləndirilməsi məqsədilə izolyatorların sayı artırılır. Kontakt naqilinin kompensasiya edilmiş ankerləşməsi, kompensasiya edilmiş asmada isə həm kontakt naqilinin, həm aparıcı trosun dartılmasının tənzimlənməsi üçün yəni kompensasiya edilməsi üçün
yük kompensatorları istifadə edilir. Kompensator blokları vasitəsilə naqillərin dartılması tənzimlənir. Dəyişən cərəyanla elektrikləşdirilmədə kontakt asması naqillərinin en kəsiyi sahəsinin az olduğundan aparıcı tros və kontakt naqili bir kompensatorlarda ankerləşdirilir.
Sabit cərəyan yollarında isə aparıcı tros və kontakt naqili üçün ayrı kompensatorlar tətbiq edilir. Əgər yarım kompensasiya edilmiş kontakt asmalarında kompensatorlar anker sahəsinin hər iki tərəfində quraşdırılarsa, kontakt naqilinin yol boyunca yerdəyişməsinin qarşısını almaq üçün orta ankerləşmə tələb edilir. Yəni kontakt naqili bir yerdə mayilli troslarla aparıcı trosa bərkidilir. Bunun üçün en kəsiyi 50-70 mm 2 olan bimetal troslar tətbiq edilir. Kompensasiya edilmiş kontakt asmalarında orta ankerləşmənin quruluşu mürəkkəbdir, belə ki konsollardan biri əlavə tros və iki anker dayağı vasitəsi ilə bərkidilir və kontakt naqili mayilli naqillərlə aparıcı trosa bərkidilir. 41
Dəmir yol sahələrində 3 və 2 aşırımlı anker sahələrinin qovuşması tətbiq edilir. Düz dəmir yolu sahələrində kompensasiya edilmişnaqillərin anker sahələrinin uzunluğu 1600 m-ə qədər təşkil edir. Yolun əyri sahələrində əyrilərin radiusundan və uzunluğundan asılı olaraq anker sahələrinin uzunluğu azaldılır.
Yarı kompensasiya edilmiş anker sahələrinin quruluşu (elastiki qovuşması) aşağıdakı şəkildə verilmişdir:
n l l
Şəkil 12. 3 aşırımlı yarımkompensasiya edilmiş anker sahəsinin quruluşu.
Yarım kompensasiya edilmiş anker sahəsinin elastiki qovuşmasında:
1-4 – anker dayaqları, 2,3 – keçid dayaqları,
5,6 – (aparıcı tros və kontakt naqili) naqillər, 7 – uzununa birləşmə,
8 – konsol. 42
Iki qonşu anker sahələri öz aralarında elə birləşdirilir ki, cərəyan qəbuledicisinin xizəyi biri o birinə sərbəst keçə bilsin. Belə birləşmə anker sahələrinin qovuşması adlanır. Qovuşma cərəyanqəbuledicisinin təyin edilmiş hərəkət sürəti ilə etibarlı işini və kompensatorların maneəsiz işini təmin etməlidir. Quruluşlarına görə qovuşmalar elastiki (üç aşırımlı) və sahə (iki aşırımlı) qovuşmalara ayrılır. Adatən anker dayaqları arasında iki keçid dayağı olan 3 aşırımlı elastiki qovuşmalara tətbiq edilir. Cərəyanqəbuledicisinin xizəyi bir kontakt naqilindən digərinə orta keçid aşırımında keçir. Bu aşırımda hər bir kontakt naqili onun keçid
dayağına yaxınlaşma yerində ankerləşməyə ayrılma hissəsində tədricən qalxızılır, yəni simləri qısaldaraq keçid dayağının yanında işçi səviyyəsindən 200 mm yuxarıda yerləşdirilir.
Stansiya yollarında (hərəkət sürəti 70 km/saat olan) sadə iki aşırımlı qovuşmalar tətbiq edilir. Şəkil ?.
Şəkil 13. 2 aşırımlı yarımkompensasiya edilmiş anker sahəsinin quruluşu. 43
Keçid dayağının yanında 2 anker sahəsinin kontakt naqilləri cərəyanqəbuledicisinin oxuna nisbətən lazımi vəziyyətdə saxlanılır (iki fiksator vasitəsilə).
Kontakt naqillərinin kəsişməsi yerlərində məhdudlaşdırma borusu quraşdırılır və onun vasitəsi ilə kontakt naqilləri də əlaqələndirilir ki, onlardan istənilən birinin qalxması o birisinin də eyni zamanda qalxmasını təmin edir.
Anker sahələri mexaniki ayrılmadan əlavə elektriki ayrılmalıdırlar. Bu anker sahələrinin izolə qovuşmaları vasitəsi ilə yerinə yetirilir. Neytral calaqlar vasitəsi ilə anker sahələrinin qovuşmaları izolə edilir.
Yüklə 0,99 Mb. Dostları ilə paylaş:
|