Dərs vəSAİTİ Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirinin
Yüklə 2,55 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Demoqrafik utopizm konsepsiyasının tərəfdarları
əhali probleminə tamam başqa bir mövqedən yanaşırlar. Onlar belə hesab edirlər ki, Yer kürəsində əhali artımı problemini kosmosun məskunlaşdırılması yolu ilə həll etmək olar. Bu variant bir çox Nobel mükafatı laureatları tərəfindən müdafiə olunur. Daha optimist həll variantı XX əsrin 20-ci illərində bioloqlar tərəfindən irəli sürülmüşdür. Bu konsepsiya demoqrafik biologizm konsepsiyası adını almıışdır. Bu yanaşmanın tərəfdarları belə bir mövqedən çıxış edirlər ki, əhalinin sayının dinamikası məntiqi əyri üzrə inkişaf qanununa tabe olur: ilkin etapda inkişaf tempi artır, sonra hansısa kritik nöqtəyə çatdıqdan sonra yuxarı asimptota (yun.- asyptotos –uyğun gəlməyən, bir neçə əyrinin nöqtələrinin maksimum yaxınlaşdığı nöqtə) yaxınlaşdıqdan sonra həmin nöqtədən 0 –a qədər aşağı düşməyə başlayırlar. Maraqlı bir mövqeni demoqrafik maksimalizm konsepsiyasının tərəfdarları nümayiş etdirirlər. Onların fikrinə görə, demoqrafik problemləri uydurulmuş problem hesab etmək olar, çünki Yer kürəsində gələcəkdə mövcud ola biləcək sayda insan yaşaya bilər. Məsələn, onların nümayəndələrindən biri H.Braun təsdiq edir ki, bizim 188 planetimiz 50 milyard insan üçün yüksək şəraiti təmin edə bilər. Daha iki konsepsiya da var ki, onladan birini təskinlik verən konsepsiya adlandırmaq olar - demoqrafik fatalizm (lat. - fatalis, talenin yazdığı) konsepsiyası, digəri isə təhlükəli demoqrafik populizm (lat. - popular, xalq) konsepsiyasıdır. Birinci konsepsiyanın tərəfdarları belə hesab edirlər ki, bəşəriyyət özü-özünü tənzimləyən bir sistemdir və o, öz sayını özü avtomatik surətdə tənzimləyə- cəkdir. Demoqrafik populizm konsepsiyasının tərəfdarları əsasən bir sıra inkişaf etməkdə olan ölkələrin, ilk növbədə Afrika ölkələrinin liderləridir. Onlar hesab edirlər ki, əhali artımını hər cür alqışlamaq lazımdır, əhalinin sayı nə qədər çox olsa, bir o qədər yaxşıdır. Onların şüarı belədir: "Uşaqlar kasıb insanların var-dövlətidir. Uşağı olmayıb varlı olmaqdansa, uşağı olub kasıb olmaq daha yaxşıdır”. Qlobal demoqrafiya problemləri haqqında müəyyən nəzəri və praktik biliyə yiyələndikdən sonra jurnalist- demoqrafın qarşısında duran əsas vəzifə aldığı nəzəri bilik və praktik səriştəni dünya, regional və milli müstəvidə müvafiq empirik materiallarla və spesifik təhlillərin (kontent-analizlərin) aparılması texnologiyaları və bu təhlillərin nəticələri ilə zənginləşdirməkdən ibarətdir. Yüklə 2,55 Mb. Dostları ilə paylaş:
|