Dərs vəSAİTİ Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirinin

Torpağın 
şoranlaşması – torpaqda, 
torpaqəmələgətirən növlərin və tez həll olan duzların 
(karbonat-natri, xlorid və sulfatlar) miqdarının (0,25 %-dən 
artıq) çoxalması, ya da əksər hallarda qeyri-düzgün becərmə 
işlərinin aparılması  və ya qrunt və  səth sularının gətirdiyi 
duzların hesabına şoranlaşma. 
Tullantıların dənizdə basdırılması – zərərli 
tullantıların açıq dənizdə basdırılması üzrə müxtəlif 
texnologiyaların istifadə olunması. Bu, əsasən maye 
tullantıların dənizə axıdılmasından, içərisində müxtəlif 

---

319 
 
zərərli və toksiki tullantılar olan konteynerlərin dənizdə 
batırılmasından ibarət olur. 
Turş yağıntı – yağıntının bütün növlərini – yağış, qar, 
sulu qar, dolu və istənilən digər formasını turş yağıntı 
adlandırırlar. Turş yağıntı atmosferdə  tərkibində kükürd 
oksidi və ya azot olan maddələrin reaksiyaya girməsi 
nəticəsində yaranır. Bu maddələr kömürün və neft 
məhsullarının yandırılması zamanı  əlavə maddə qismində 
əmələ  gəlir. Turş yağıntı su hövzələrinin bütün canlı 
aləminə  zərbə vurur, körpülərin və arxitektura abidələrinin 
koroziyasına səbəb olur, lak və  rəng örtüklərini dağıdır, 
meşələri məhv edir, kənd təsərrüfatında məhsuldarlığı aşağı 
salır, qurğuşunun borulara düşməsi nəticəsində içməli suyu 
zəhərləyir və görüntünü azaldır.