Dördüncü amil (əvvəlki üç amili tamamlayır) geridə qalmış ölkələrin inkişafı üçün əlverişli şəraitin
olmamasıdır. Burada ön plana inkişafı ləngidən bir neçə
məqam ortaya çıxır: a) əkin sahələri və digər təbii resurslar
çatışmır. Bu resurslar olduğu təqdirdə isə onların işlənilməsi
ilə əksər hallarda transnasional korporasiyalar məşğul olur
və əldə olunan gəlirləri öz mənafelərinə uyğun
bölüşdürürlər; b) - yüksəkməhsuldarlı kənd təsərrüfatı işləri
üçün əlverişsiz tropik iqlimin (ya həddən artıq quru, ya da
həddən artıq isti) neqativ təsiri; c) - kasıb ölkələr xarici
ticarət üçün qüsurlu bir vəziyyətdədirlər: onlar əsasən
xammal və kənd təsərrüfatı məhsulları ixrac edirlər (onlara
olan tələbat və bu məhsulların qiymətləri aşağı düşür), idxal
etdikləri texnikanın qiymətləri isə get-gedə qalxır; Vəziyyəti
gərginləşdirən amillərdən biri də (ç) - xarici borcların
artmasıdır. Növbəti mənfi təsir (d) - bu ölkələrin əhalisinin
həddən artıq sıxlığı, səfillik, əhalinin böyük bir hissəsinin
savadsızlığı, gəlirlərin və istehlak tələbatının azlığı,
xəstəliklərlə əlaqədar böhran vəziyyətinin mövcud
olmasıdır. Nəhayət, (e) - kasıb ölkələrdə zəif ictimai
münasibətlərin mövcud olması iqtisadi inkişafı ləngidən
ciddi amildir. Burada həm feodal, həm də nəsil-tayfa
qalıqları; tayfalararası ədavət və müharibələr (primitiv
ksenofobiya səbəbindən); kastaçılıq, dini ifratçılıq, xalqın
hesabına ali silkin varlanması və s. hallar dərin köklər
salmışdır.
Beləliklə, zəif inkişaf etmiş ölkələrdə bir növ
