Dərs vəSAİTİ Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi Elmi Metodik Şurasının


Artikulyasiya aparatının müayinəsi



Yüklə 227,59 Kb.
səhifə19/106
tarix02.01.2022
ölçüsü227,59 Kb.
#39078
növüDərs
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   106
loqopediyanin nezeri esaslari haqqinda umumi melumatuuu

1.Artikulyasiya aparatının müayinəsi.

Bu mərhələdə loqoped artikulyasiya aparatının bütün üzvlərini:

dil, dodaq, diĢ, çənələri, damaq və dilçəyi yoxlayıb, onların quruluĢunda ola biləcək qüsurları üzə çıxarıb qeyd aparır.

Müayinə zamanı artikulyasiya aparatının mütəhərrik və qeyrimütəhərrik hissələrin quruluĢunda aĢağıdakı qüsurlar aĢkara çıxa bilər:

DiĢlər –əyri, xırda, seyrək, çənə qövsündən kənarda, çox iri, aralarında boĢluğun olmaması və ya çox boĢluqların olması, alt və ya üst kəsici diĢlərin yoxluğu.

dodaqlar – ətli qalın, qısa və az hərəkətli; diĢləm- açıq ön, açıq yan, dərin, dayaz;

çənələr-üst çənənin irəli çıxması, alt çənənin irəli çıxması; damaq-dar, hündür (qotik tipli) və ya əksinə, aĢağı, yastı;

diĢ-iri, balaca, çox böyük, qısa pərdəli;

Sonra artikulyasiya aparatının mütəhərrikliyi yoxlanılır. Bu zaman uĢağa nitq təlimatına uyğun və ya loqopedin ardınca təqlid etməklə, müxtəlif tapĢırıqlar verilir. Məsələn: dodaqlarını dili ilə yalamaq, dili burnuna tərəf aparmaq, sağ və sol qulağa tərəf aparmaq, dili enliləĢdirmək, yastılatmaq, sonra dili çıxarıb ucunu yuxarı qaldırmaq, dili növbə ilə sol və sağ ovurda qoymaq, dili bacardığı qədər çölə çıxartmaq, içəri çox dərinə aparmaq, dodaqları irəli uzatmaq, onu boru Ģəklinə salmaq, yanlara dartıb «gülmək» vəziyyəti almaq, alt çənəni irəli və geri aparmaq və s.

Loqoped bu zaman görülən iĢlərin rəvanlığına, səlis və dəqiqliyinə, bir hərəkətdən digərinə keçmənin asan və ya çətinliyinə xüsusi diqqət yetirir.




Yüklə 227,59 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   106




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin