Monoloji nitq – nitqin nisbətən daha geniĢ növüdür. Monoloji
nitq bir Ģəxsin öz fikir və mülahizələrini müntəzəm və ardıcıl Ģərh
etməsidir. Bu nitq fəal sərbəst nitq növüdür. Monoloji nitqi həyata
keçirtmək üçün danıĢan adam adətən hər hansı bir məzmununa malik
olmalı və buna əsasən öz ifadələrini sərbəst qurmağı bilməlidir.
Monoloq – fasiləsiz, əlaqəli, ardıcıl və məntiqi olur. Bu cür nitqin
rəvan olması üçün danıĢan Ģəxs deyəcəyi fikri aydın dərk etməli, zəngin
lüğət ehtiyatına malik olmalı, nitqin emosionallıq xüsusiyyətlərinə, dilin
qanunauyğunluqlarına yiyələnməlidir. Dialoji nitq iki və artıq Ģəxsin
ünsiyyət prosesidir. Nitqin bu növünün bir neçə xüsusiyyəti vardır:
1.Dialoji nitq bilavasitə reaksiya tələb edir. yəni, münasib
deyilənlərə öz münasibətini bildirir. Bu cəhət danıĢanın öz fikrini ifadə
etmək istiqamətinə təsir edib onu müəyyən səmtə yönəldir.
2.Dialoq
danıĢan Ģəxslərin emosional-ekspressiv rabitəsi
Ģəraitində baĢ verir.
31
3.Dialoq müəyyən Ģəraitlə və ya obyektlə bağlı olur. bu mənada o,
situativ səciyyə daĢıyır. Söhbət obyekti dəyiĢən kimi dialoqun istiqaməti
dəyiĢir. Dialoq zamanı köməkçi vasitələrdən daha çox istifadə olunur.
Məsələn, səsin ahəngi, mimika, pantomimik, jest və s.
Dostları ilə paylaş: |