Dərslik Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin

A k t iv lə r d ə b a ş v e r ə n d ə y işik lik lə r
T ə ə h h ü d lə r d ə v ə k a p ita lın x a lis d ə y ə r in ­
d ə baş v e r ə n d ə y iş ik lik lə r
8) K ülçə qızıl və xüsusi əvəzetmə 
hüququ.
9) N a ğ d pullar və depozitlər
10) 
Q iym ətli 
kağızlar 
(səhmlərdən 
başqa).
1 1 ) 
S suda
12) Səhm lər və kapitalda iştirakın digər 
növləri
13) T exniki sığorta ehtiyatlan 
141 D ig ə r debitorlar hesabı
1) Xalis kreditlər və xalis borclar
2) Nağd pullar və depozitlər
3) Qiymətli kağızlar (səhmlərdən başqa)
4) Ssuda (borc)
5) Səhmlər və kapitalda iştirakın digər 
növləri
6) Texniki sığorta ehtiyatlan
7) Digər kreitorlar hesabı
A ktivlərdə baş verən dəyişikliklərin 
cəmi
Təəhhüdlərdə və kapitalın xalis dəyərində 
baş verən dəyişikliklərin cəmi
Qeyd etmək lazımdır ki, maliyyə hesabında maliyyə aktivlərinin, ya­
xud da maliyyə təəhhüdlərinin özü deyil, dövr ərzində onların dəyişməsi 
qeyd olunur. Hesabda maddələr yerləşdirilərkən müvafiq aktivlərin
likvidliyinin azalması nəzərə alınır.
“Aktivlərin həcmində digər dəyişikliklər hesabı”ndan 
fövqəladə 
hallarda (qəza, bədbəxt hadisə baş verməsi, müharibələr, yanğın, daşqın 
və s.) aktivlərin və təəhhüdlərin dəyərində baş verən dəyişikliklərə 
xarakteristika vermək üçün istifadə olunur. Bu hesabın forması aşağıdakı 
kimidir (cədvəl 8.10).
Cədvəl 8.10
“Aktivlərin həcmində digər dəyişikliklər hesabı”
A k t iv lə r d ə b aş v e r ə n d ə y işik lik lə r
T ə ə h h ü d lə r d ə v ə k a p ita lın x a lis d ə y ə r in d ə
b a ş v erən d ə y iş ik lik lə r
2) F övqəladə hallar nəticəsində aktiv­
lərin dəyərində baş verən dəyişikliklər
1) Fövqəladə hallar nəticəsində təəhhüdlərin 
dəyərində və kapitalın xalis dəyərində baş 
verən dəyişikliklər
A ktivlərdə baş verən dəyişikliklərin 
cəmi
Təəhhüdlərdə və kapitalın xalis dəyərində baş 
verən dəyişikliklərin cəmi
243

---

Qiymətlərin dəyişməsi nəticəsində aktivlərdə baş verən dəyişikliklər 
yenidən qiymətləndirmə hesabında qeyd edilir.
Aktivlər və passivlər balansı dövrün əvvəlinə və axırına olan 
vəziyyətə tərtib olunur və mövcud olan resursların (aktivlərin), maliyyə 
təəhhüdlərinin, habelə kapitalın xalis dəyərinin kəmiyyəti və strukturunu 
xarakterizə edir (cədvəl 8.11).