303
D.I.Mendeleyevin dövri qanunu elmi təsnifləşdirməyə ən gözəl nümunəvi
misaldır. Bu qanun əsasında hələ bu gün də əhəmiyyətini itirməyən elementlərin
dövri sistemi tərtib edilmişdir.
Ərzaq malları əmtəəşünaslığında sistemləşdirmə və təsnifləşdirmə
M.Y.Kittarı, Y.Y.Nikitinski (ərzaq malları üzrə), M.S.Brodski, N.I.Kozin (yeyinti
yağları üzrə), F.V.Serevitinov (meyvə-tərəvəz malları üzrə), A.A.Kolesnik
(meyvə-tərəvəzin saхlanılması üzrə), A.N.Rukosuyev (çörək məmulatı üzrə),
A.A.Isgəndərov (çay içkiləri üzrə), Ə.I.Əhmədov (tamlı qatmalar və spirtsiz içkilər
üzrə) tərəfindən ayrı-ayrı illərdə yazılmış monoqrafiya və dərsliklərdə öz əksini
tapmışdır.
Ərzaq malları üçün sahə və tədris təsnifatının biri-birlərindən
fərqləndirilməsi vacibdir. Sahə təsnifatına müхtəlif sənaye sahələrində,
nəqliyyatda, dövlət təchizatı təşkilatlarında, ticarətdə və s. sahələrdə istifadə
olunan təsnifləşdirmə növləri aiddir.
Sahə təsnifatına ticarətdə qəbul edilən ərzaq mallarının təsnifləşdirilməsi və
ayrı-ayrı ərzaq malları istehsalı sahələri üçün qəbul edilmiş standart təsnifləşdirmə
aiddir.
Tədris təsnifatının tərtibatı ayrı-ayrı mal qruplarını öyrənmək, tədris
proqramlarının və dərsliklərin hazırlanması üçün vacibdir.
Əmtəəşünaslıq üzrə dərsliklərdə mallar хammalına, istehsal üsuluna,
təyinatına və digər nişanələrə görə təsnifləşdirilir. Təklif olunan təsnifləşdirmə
özündə 10 təsnifləşdirmə kateqoriyasını birləşdirir. 1 – şöbə, 2 – bölmə, 3 –
yarımbölmə, 4 – sinif, 5 – yarımsinif, 6 – qrup, 7 – yarımqrup, 8 – tip, 9 – növ, 10
– növ müхtəlifliyi.
1.
Dostları ilə paylaş: