MÜASİR İNFORMASİYA SİSTEMLƏRİNİN İDARƏ OLUNMASI
___________________________ 181 ____________________________
Amdahl, Fujitsu firma və şirkətlərini göstərmək olar.
IBM maynfremləri dünyanın 25 min təşkilatında
istifadə olunur. Biznes-verilənlərin 70%-I maynfremlərdə
təhlil edilir.
IBM şirkətinin istehsalı olan maynfrem
“Fərdi kompüterlər inqilabı” informasiya sistemləri
xərclərinin qiymətləndirilməsi problemini kəskin şəkildə
mürəkkəbləşdirdi.
Əvvəla,
maynfreymlərə
əsaslanan
“platformalaşdırılmış” sistemlərdə “avadanlıq - sistem proqram
təminatı - tətbiqi proqram təminatı” əlaqəsi asan sezilirdi. Yeni
MÜASİR İNFORMASİYA SİSTEMLƏRİNİN İDARƏ OLUNMASI
___________________________ 182 ____________________________
şəraitdə bu əlaqə itdi.
İkincisi, köhnə informasiya sistemləri
dəqiq sərhədləri olan biznes-prosesin ayrı-ayrı addımlarını
avtomatlaşdırırdı. Yeni şəraitdə avtomatlaşdırma biznes-
prosesin bütün əməliyyatlarını əhatə etməklə yanaşı, həm də
birmənalı deyildir.
Üçüncüsü, yeni modeldə informasiya
sistemləri layihələrin sayı kəskin artdı. Xüsusi ölçmələr
sisteminin yaradılması ilə əlaqədar olaraq hər bir yeni layihə
üzrə ayrıca konsaltinq tədqiqatları aparmaq mümkün olmadı.
Dördüncüsü, informasiya sistemləri yeni modeldə biznes üçün
daha böyük əhəmiyyət kəsb etdi. Bu, təşkilatda hesablayıcı
texnikanın kəskin şəkildə artmasına səbəb oldu ki, bunun da
nəticəsində nasaz texnikanın boşdayanmaları ilə bağlı itkilər
artdı. Bu itkilərin qiymətləndirilməsi iqtisadçılar qarşısında
problemə çevrildi.
İNFORMASİYA SİSTEMLƏRİNİN ÖMÜR TSİKLİ
İnformasiya
sistemlərinə
çəkilən
xərclərin
hesablanmasında informasiya sistemlərinin ömür tsikli anlayışı
müəyyənedici rol oynayır.
İnformasiya sistemlərinin ömür
tsikli dedikdə, onun tətbiqi momentindən istismardan
çıxarılma momentinədək keçdiyi təkamül müddəti nəzərdə
tutulur. İNSİ adı altında həm yalnız aparat vasitələri(məsələn,
lokal şəbəkə serveri və ya elektron poçt serveri), həm yalnız
proqram təminatı (bu təminatın bütün növləri), həm də aprat
və proqram vasitələrinin iri kompleksləri (məsələn, müasir
müəssisənin idarə edilməsi sistemi) başa düşülə bilir.
İNSİ-nin ömür tsikli bir-neçə fazadan ibarətdir:
•
B
aşlanğıc faza – sistemin tətbiq ediləcəyi sahə təyin
edilir,
məhdudiyyət
şərtləri
müəyyənləşdirilir,
layihələşdirici komanda və layihənin infrastrukturu –
|
