Diqqat tushunchasi va mohiyati haqida diqqatning mohiyati

III BOB. DIQQATNING ASOSIY XOSSALARI
Diqqat uni mustaqil psixik jarayon sifatida tavsiflovchi bir qator xususiyatlarga ega (B ilova). Diqqatning asosiy xususiyatlariga quyidagilar kiradi: barqarorlik, diqqatni jamlash, taqsimlash, o'tish, diqqatni jamlash.
3.1 DIQQATNI TAQSIMLASH
Bu diqqatni bir nechta ob'ektlarga tarqatish yoki bir vaqtning o'zida bir nechta harakatlarni muvaffaqiyatli bajarish qobiliyatidir. Shuning uchun diqqatni taqsimlashda biz uni bir emas, balki ikki yoki undan ortiq turli fokuslarda jamlash imkoniyati haqida gapiramiz. Bu bir vaqtning o'zida bir nechta harakatlar ketma-ketligini bajarish va bir nechta mustaqil jarayonlarni ularning diqqat markazidan hech birini yo'qotmasdan kuzatish imkonini beradi. Ularning aytishicha, Napoleon bir vaqtning o'zida o'z kotiblariga yettita muhim diplomatik hujjatni aytib berishi mumkin edi. Ba'zi shaxmatchilar diqqat bilan bir vaqtning o'zida bir nechta o'yinlarni o'ynashlari mumkin. Taqsimlangan e'tibor bir vaqtning o'zida bir nechta mashinalarni kuzatishi kerak bo'lgan to'qimachilik ishchilari kabi ba'zi kasblar uchun professional muhim xususiyatdir. E'tiborni taqsimlash o'qituvchi uchun ham juda muhim, u sinfdagi barcha o'quvchilarni o'z ko'rish sohasida ushlab turishi kerak. Diqqatning taqsimlanishi diqqatni muhim makonga tarqatish, bir nechta faoliyat turlarini parallel ravishda bajarish yoki bir nechta turli harakatlarni bajarish qobiliyatidan iborat. E'tibor bering, diqqatni turli xil faoliyat turlari o'rtasida taqsimlash haqida gap ketganda, bu har doim ham ular tom ma'noda parallel ravishda amalga oshirilishini anglatmaydi. Bu kamdan-kam uchraydi va bunday taassurot odamning bir faoliyat turidan ikkinchisiga tezda o'tish qobiliyati, unutish sodir bo'lgunga qadar uzilib qolganning davomiga qaytishga ulgurishi tufayli yuzaga keladi. Bu xususiyat insonning psixologik va fiziologik holatiga bog'liq. Charchoq bilan, diqqatni jamlashni talab qiladigan murakkab ishlarni bajarish jarayonida uning tarqalish maydoni odatda torayadi.