Disket kəmiyyətlərinin paylanması və statistik səciyyəsi

Tələbə: Ağaməli Xosrovlu
Qrup: A1310
Fakültə: Geoloji kəşfiyyat fakültəsi
Müəllim:
Fənn adı:
Disket kəmiyyətlərinin paylanması və statistik səciyyəsi

Disket kəmiyyətlərinin paylanması və statistik səciyyəsi

Bunun üçün horizontal ox boyu qrup intervallar ayrılır və onlarda tətqiq olunan xüsusiyyətin qiyməti yerləşdirilir.
Rəqəmli məlumatların ən yaxşı əyanı təqdimat forması qurulmuş histoqramdır ki, bunlar da diskret təsadüfi qiymətlərin inandırıcılığının emprik sıxlığını əks etdirir.
Disket kəmiyyətlərinin paylanması və statistik səciyyəsi

• Vertikal ox buyu isə müxtəlif razzyadlara uyğun gələn qiymətin həmin qraflara düşən sıxlığı əks etdirilir.
• Histoqrama statistik paylanma sıraları üzrə aşağıdakı cədvəl üzrə qurulur.

Disket kəmiyyətlərinin paylanması və statistik səciyyəsi

• Histoqram qurulanda razzyadların uzunluğu eyni olsun. Paylanma tezliklərinin heslamalarını düzgünluyünə münasibəti düsturu ilə nəzarət edilir.
• Tətqiq olunan qiymət haqqında bütün informasiyanı empirik paylanma özündə ehtiva edir, belə ki, onun köməkliyi ilə o qiymətin bütün statistik xüsusiyyətlərini almaq olur.

Disket kəmiyyətlərinin paylanması və statistik səciyyəsi

• Təsadüfi ölçünün (Veliçin) orta qiyməti absisdə “paylanmanın ağırlıq mərkəzini” xarakterizə edir. Əgər onda paylanma “ağırlıq mərkəzinə” görə simmetrikdir, həmdə təsadüfi ölçünün orta qiyməti paylanmaya görə simmetrikdir.

Tətqiq olunan təsadüfi ölçünün (veliçinanın) orta qiyməti

Burada X-i razzyadının mərkəzidir; pi=mi/Ni razzyadına uyğun paylanma tezliyidir.

Paliqon və histoqram

• Fərz edək ki, x əlaməti diskret paylanıb. Seçmə çoxluğun x1 variyantları ilə onlara uyğun olan tezlikləri koordinat oxları kimi qəbul etsək, onda x1n1.....(xknk) nöqtələrini birləşdirən sınıq xəttə isə nisbi tezliyin paliqonu deyilir.

• Misal: verilmiş seçmə çoxluğun payalanma qanununa görə tezliklərin poliqonunu qurun.

• Həlli: x1 variantını absis oxu üzərində, uyğun n1 tezliklərini isə ordinat oxu üzərində ayıraq. Onda (x1n1) nöqtələrini düz xətlərlə birləşdirdikdə, axtarılan tezliklərin poliqonunu alırıq

Tezliklər poliqonu

• X əlamətinin paylanmasının kəsilməz olduğunu fərz edək. Bu zaman əlamətin qiymətləri müşahidə olunan və uzunluğu “h” olan xüsusi intervallara bölünür. i-ci intervala düşən variantların tezlikləri cəmi ni tapılır.

Tezliklər poliqonu

• Oturacağının uzunluğu “h” və hündürlüyü H\H1 olan (tezliyin sıxlığı) pilləvari düzbucaqlardan düzəlmiş tezliyin histoqramı deyilir. i-ci düzbucaqlının sahəsi Hn\h1 –i-ci intervala düşən variantların tezlikləri cəminə bərabərdir

Misal: Həcmi n=100 verilən seçmə çoxluğun paylanmasına görə tezliklərin histoqramını qurun.
Həlli: absis oxu üzərində uzunluğu h=4 olan intervalları qeyd edək.

• N-həcmini isə aşağıdakı cədvəldə verildiyi kimi intervallarla göstərək.

Cədvəl 2-də verilmiş intervallarda absis oxundan n/h tezliyin sıxlığına uyğun məsafələrdə ordinat oxuna paralel olan xətlər çəkək. Onda axtarılan tezliklərin histoqramı 2-ci şəkildəki kimi olacaqdır.

Diqqətiniz üçün təşəkkürlər!