Donni saqlash va dastlabki ishlash texnologiyasi

61-rasm. Un tortishda yormalarni boyitish jarayoni
150

---

Y orm ani boyitish sxem asi
' !Jn t o rtis h d a y o r m a l a r g a sayqal berish.
Say q al 
b erish
s i s te m a s in in g
a so siy
va z ifa si 
e n d o s p e rm
za rra c h a la ri va q o b iq li y o r m a za rra c h a la rin i b u tu n h o ld a qoldirish. 
B u j a r a y o n d a 1 sm val d o ira s id a 10—12 riflilar yoki y u z a si m a y d a
g ’adir-budirli v a lla r d a n fo y d a la n ila d i. B u u su ld a y u q o ri d a r a ja d a un 
olish tartibini saq lab , 1 0 - 1 5 % d a n o rtiq ro q m a h s u l o t olinadi.
62-rasm. Don maydalash uskunasi
U n to rtish ja r a y o n i a so s a n m a y d a la s h . s a ralo v ch i v a q o ‘s h im c h a
ishlov b erilg a n s a y q a lla n g a n v a b o y itilg a n y o r m a v a d u n stlarni 
m a k s im a l d a r a ja d a m a y d a la y d i v a 1-2-3-un to rtis h s is te m a la rd a n
oliy navli u n la r olinadi. K e y in g i s i s te m a la rd a n 1 chi v a 2 chi navli 
u n lar olinadi. Valli s ta n o k la rd a un olish q u y id a g ic h a b o 'la d i. 
m a y d a la s h j a r a y o n i 1 7 - 2 0
%,
say q a lla sh ja r a y o n i 1 0 - 1 2 % .
Un to rtish ja ra y o n id a lu .t.-3u.t. 3 0 -3 5 %.
4 u.t. - 7 u.t. 1 2 - 1 5 % ,
q o lg a n j a r a y o l a r d a 3-7 %
u n n in g c h iqishi 7 5 - 7 8 % ni tashkil qiladi.
151

---

63-rasm. Un tortish jarayoni
B u j a r a y o n n i n g a s o siy vaz ifasi m e v a q o b i g ‘ida q o l g a n e n d o s p e r m
(k e p a k ) ni ajra tib oladi. B u j a r a y o n d a a so siy u s k u n a b o 'li b .
« v i m o l» m a s h i n a s i h iso b la n a d i. K e p a k bilan c h iq ib k e t a y o tg a n
u n la r m iq d o ri 3 % dan o sh m a s lig i k erak. B u n d a 3 xil o ‘lch am li 
e l a k la rd a n fo y d a la n ila d i 0 1,25, 0 1, 0 0,75. M a y d a la s h n in g oxirgi 
j a r a y o n l a r i d a n k e y i n q o ‘yiladi.