aralashmalarni m exanik usulda ajratish faqat don ekinlarida uyuilgu
oshiriladi. Un-yorma va om uxta-yem korxonalarida sepa- rutsiya
jarayoni ikki xil b o ‘ladi: -
d o n
m assasini buzadigan va donni tortishda uning sifatiga ta’sir q ila d ig a n
moddalardan tozalash; - donlarni alohida-alohida tortish uchun ulami fraksiyalarga (oicham lari yoki sifatiga k o ‘ra) ajratish tavsiya etiladi. Separator deb to ‘kiluvchan aralashmalarni elak, uyali yuza, pnevm oseparatlovchi kanal, m agnit va elektrostatik elem ent kabi ishchi organlari bilan ajratadigan uskunaga aytiladi. Shunga muvofiq ishlab turgan separatorlar shartli ravishda ikki guruhga b oiin ad i: oddiy va murakkab separatorlar. 44-rasm. Don aralashmalarini ajratish separatori D on aralashmalarini ajratish samaradorligi separatoming ishlash tartibi va parametrlariga b o g iiq , y a ’ni separatorga vaqt birligida tushayotgan b o sh la n g ich aralashma miqdoriga; separatorda ish lov berish vaqtiga; aralashma fizik tarkibining b oiin u vch an ligi tushuniladi. 123
D on aralashmasi b o ‘linuvchanlik alomatlarining geometrik 0
‘lchamlari qalinligi, eni, uzunligi va shaklining k o ‘ndalang kesim iga b o g ‘liq b o‘ladi. B u g ‘doy va javdar donlari uzunchoq shaklda, grechixa oilasiga kiruvchilar esa uch qirrali b o ‘ladi. Dukkakli ekinlar, tariq ellips shaklda sorgo urug‘lari esa sharsimon b o ‘ladi. Donlarni separatsiyalashda, asosan, ularning aerodinamik xusu- siyatlaridan foydalaniladi. Bunda asosiy k o ‘rsatkich donning havoda muallaq (vitaniya) turishi hisoblanadi. Vertikal havo oqim iga bir
