Endospermni yum shatishga turli om illam ing ta’siri Don endospermni yumshatishda namlik, harorat va jarayonning davom iyligi bosh omillardan hisoblanadi. Birinchi va ikkinchi omillar jarayonning samaradorligini oshiradi, y a ’ni harorat ta’sirida jarayonning davom iyligi qisqaradi. Endospermning yumshashi natijasida kichik yoriqlar (mikrodarz) paydo b o iib , uning tuzilishi o ‘zgara boshlaydi. B u g‘doy donini namlash natijasida, uning nam ligi 14-17% dan oshib ketgandan s o ‘ng undagi kichik yoriqlar (mikrodarz) tez rivojlana boshlaydi. Donda eng k o ‘p mikrodarzlar ular namlangandan 8 soat o ‘tgandan s o ‘ng boshlanadi. 16 soatdan s o ‘ng mayda kichik yoriqlar (mikrodarzlar) y o ‘qolib, 48 soatdan s o ‘ng faqat yoriqlar qoladi. Yuqoridagi jarayonlam ing samarali b o iis h i uchun donlam ing sifatini, don dimlanadigan bunkerlarning tuzilishini va dimlash usulini e ’tiborga olish kerak. 133
2 4 -j a d v a l. D o n g a па т о ‘t ka zi sh d a vr i va un da fi zi k a v