Dünya İqtisadi Forumu bütün hüquqları qorunur. İngilis dilində orjinal adı və naşiri

27
İ
kinci hiss
ə
H
ə
r
ə
k
ə
tverici qüvv
ə
l
ə
r
Daha öncə, saysız-hesabsız təşkilatlar dördüncü sənaye inqi-
labının hərəkətverici qüvvəsi olan müxtəlif növ texnologiyaların 
siyahısını tərtib ediblər. Bunların doğurduğu elmi irləliləyişlər və 
yeni texnologiyalar sərhədsiz görünür, müxtəlif cəbhələrdə və çox 
fərqli yerlərdə inkişaf edirlər. Müşahidə edilməli olan texnologiya-
ların siyahısı ilə bağlı mənim seçimim Dünya İqtisadi Forumunun 
və onun Qlobal Gündəm Şurasının apardığı tədqiqatlara əsaslanır. 
2.1. Meqatrendlər
Bütün yeni inkişaf prosesləri və texnologiyaların yalnız bir or-
taq xüsusiyyəti var: onlar rəqəmsallaşmanın və informasiya texno-
logiyalarının hər yerə yayılma gücünə arxalanırlar. Bu hissədə təsvir 
edilən bütün innovasiyalar rəqəmsal gücün hesabına baş verir və 
inkişaf edir. Məsələn, hesablama gücü və verilənlərin təhlili sahələ-
rində irəliləyişlər baş verməsəydi genlərin düzülüşü də reallaşa bil-
məzdi. Eyni zamanda, inkişaf etmiş robotlar süni intellekt olmadan 
ortaya çıxa bilməzdilər. Süni intellektin özü də mühüm dərəcədə 
hesablama gücünə əsaslanır.

---

DÖRDÜNCÜ S
Ə
NAYE 
İ
NQ
İ
LABI
28
Meqa trendləri müəyyən etmək və dördüncü sənaye inqilabı-
nın texnoloji hərəkətverici qüvvələrinin geniş mənzərəsini vermək 
üçün mən 3 əsas klasterdən - fiziki, rəqəmsal və bioloji - ibarət olan 
siyahı hazırladım. Bunların hər üçü də öz aralarında dərin qarşılıqlı 
əlaqədədir və müxtəlif texnologiyalar bir-birilərinin reallaşdırdığı 
ixtira və irəliləyişlərdən qarşılıqlı şəkildə faydalanırlar.
2.1.1. Fiziki
Texnoloji meqa trendlərin dörd başlıca fiziki təzahürü var və 
maddi xarakter daşıdıqlarından bunları asan şəkildə görmək müm-
kündür:
- Avtonom nəqliyyat vasitələri;
- Üçölçülü çapetmə;
- Qabaqcıl robotlar;
- Yeni materiallar.