EĞİTİm kitabi ankara 2007

Hava yolu tıkanıklığı nedir?

Akciğerlere oksijen gitmesini sağlayan hava yolunun, solunumu gerçekleştirmek için gerekli havanın geçişine engel olacak şekilde tıkanmasıdır. Tıkanma tam tıkanma yada kısmi tıkanma şeklinde olabilir.

Hava yolu tıkanıklığı belirtileri nelerdir?

Tam tıkanma belirtileri:

1. Hasta/yaralı nefes alamaz

2. 
   Hasta/yaralı Acı çeker, ellerini boynuna götürür (Uluslar Arası Boğulma İşareti)
   
3. 
   Hasta/yaralı konuşamaz,
   
4. 
   Hasta/yaralının başlangıçta bilinci açıktır ve kısa sürede tıkanıklık giderilmezse şuur kaybı ve ölüm gelişir,
   
5. 
   Hasta/yaralının rengi morarmıştır.
   

Bu durumda Heimlich Manevrası (=Karına bası uygulama) yapılır .

Kısmi tıkanma belirtileri:

1. 
   Hasta/yaralı öksürür,
   
2. 
   Hasta/yaralı nefes alabilir,
   
3. 
   Hasta/yaralı konuşabilir,
   

Bu durumda hastaya dokunulmaz, öksürmeye teşvik edilir.

TAM TIKANIKLIK OLAN KİŞİLERDE HEİMLİCH MANEVRASI (=KARINA BASI UYGULAMA) NASIL UYGULANIR?

Bilinci yerinde olan(=bilinci açık) kişilerde Heimlich manevrası:

1. 
   Hasta ayakta yada oturur pozisyonda olabilir,
   
2. 
   Arkadan sarılarak gövdesi kavranır,
   
3. 
   Bir elin baş parmağı midenin üst kısmına, göğüs kemiği altına gelecek şekilde yumruk yaparak konur. Diğer el ile yumruk yapılan el kavranır,
   
4. 
   Kuvvetle arkaya ve yukarı doğru bastırılır,
   
5. 
   Bu hareket 5-7 kez yabancı cisim çıkıncaya kadar tekrarlanır,
   
6. 
   Solunum değerlendirilir,
   
7. 
   Tıbbi yardım istenir (112).
   

Tam tıkanıklık olan bebeklerde hava yolunun açılması (*) :

1. 
   Bebek ilkyardımcının bir kolu üzerine ters olarak yatırılır,
   
2. 
   Başparmak ve diğer parmakların yardımıyla bebeğin çenesi kavranarak baş-çene pozisyonu korunur. Boynu zedelenmeden tutulur ve yüzüstü pozisyonda öne doğru eğilir,
   
3. 
   5 kez el bileğinin iç kısmı ile bebeğin sırtına kürek kemiklerinin arasına hafifçe vurulur,
   
4. 
   Diğer kolun üzerine başı elle kavranarak sırtüstü çevrilir,
   
5. 
   Yabancı cismin çıkıp çıkmadığına bakılır,
   
6. 
   Çıkmadıysa başı gövdesinden aşağıda olacak sırtüstü şekilde tutulur,
   
7. 
   5 kez iki parmakla göğüs kemiğinin alt kısmına kalp basısı yapılan noktaya eğik bir şekilde iki parmakla baskı uygulanır,
   
8. 
   Yabancı cisim çıkana kadar devam edilir,
   
9. 
   Tıbbi yardım istenir (112).
   

* Bebek çok küçük ise yukarıda anlatılan uygulamalar yapılır. Ancak diğer hallerde erişkinlerde yapılan Heimlich Manevrası uygulamaları ile aynıdır.

Kısmi tıkanıklık olan kişilerde nasıl ilkyardım uygulanır?

Eğer kişinin hava yolunda yeterli hava giriş çıkışı mevcutsa, kazazede öksürmeye teşvik edilmeli, yakından izlenmeli ve başka bir girişimde bulunulmamalıdır. Kazazedenin henüz ayakta durabildiği bu dönemde onun arka tarafında yer alınmalıdır.

1. 
   Bu durumda, kazazede öncelikle bulunduğu pozisyonda bırakılmalıdır.
   
2. 
   Kazazedenin solunum ve öksürüğü zayıflarsa yada kaybolursa ve morarma saptanırsa derhal girişimde bulunulmalıdır.
   
3. 
   Belirgin bir yabancı cisim, yerinden çıkmış veya gevşemiş takma dişleri varsa bunlar yerinden çıkarılır.
   
4. 
   Eğer yabancı cisim görülemiyorsa ve hastanın durumu kötüye gidiyorsa yukarıda tam tıkanmada anlatılan uygulamalara başlanır.
   

(*) Yukarıdaki bilgiler sadece ilkyardım eğitmenleri için verilmiş olup bebeklerde havayolunun açılması için gerekli olan girişimler ve hareketler ilkyardımcılara öğretilmeyecektir.

63. 
    Tek kişi ile yetişkin bir hastada kalp - akciğer canlandırması uygulaması sırasında verilmesi gereken soluk ile kalp masajı sayısı ne olmalıdır?
    
    1. 
       5 soluk - 1 kalp masajı
       
    2. 
       2 soluk - 30 kalp masajı
       
    3. 
       5 soluk- 15 kalp masajı
       
    4. 
       1 soluk - 10 kalp masajı
       
    5. 
       2 soluk - 5 kalp masajı
       

64. 
    Suda boğulmalarda, bebek ve çocuklarda ilkyardımcı yalnız ise 30/2 kaç tur yapıldıktan sonra kendisi yardım çağırmalıdır?
    
    1. 
       2
       
    2. 
       3
       
    3. 
       4
       
    4. 
       5
       
    5. 
       6
       

65. 
    Aşağıdaki şıklardan hangisinde Temel Yaşam Desteği uygulaması sırasında yapılan dış kalp masajı basısı şekli doğru olarak verilmiştir?
    

Yetişkinler Çocuklar Bebekler

1. 
   Tek elle İki parmakla Çift elle
   
2. 
   Çift elle iki parmakla Tek elle
   
3. 
   Çift elle Çift elle Tek elle
   
4. 
   Çift elle Tek elle İki parmakla
   
5. 
   İki parmakla Çift elle Tek elle
   

66. 
    Bebek veya çocuk bir hastada kalp - akciğer canlandırması uygulaması sırasında verilmesi gereken soluk ile kalp masajı sayısı ne olmalıdır?
    
    1. 
       5 soluk - 1 kalp masajı
       
    2. 
       2 soluk - 30 kalp masajı
       
    3. 
       2 soluk - 15 kalp masajı
       
    4. 
       1 soluk - 10 kalp masajı
       
    5. 
       1 soluk - 5 kalp masajı
       

67. 
    Bebeklerde başa pozisyon verirken hangisine dikkat edilmelidir.
    
    1. 
       Hafif bir baş-çene pozisyonu verilmelidir.
       
    2. 
       Baş öne doğru eğilmelidir
       
    3. 
       Baş yan çevrilmelidir.
       
    4. 
       Baş 90 derece dik olmalıdır.
       
    5. 
       Burun kapatılmalıdır.
       

68. 
    Bak-Dinle-Hisset sırasında solunum en fazla kaç saniye dinlenmelidir?
    
    1. 
       2
       
    2. 
       5
       
    3. 
       10
       
    4. 
       20
       
    5. 
       30
       

69. 
    Bebeklerde yapay solunum yapılırken nereye hava üflenir ?
    
    1. 
       Sadece ağzına
       
    2. 
       Sadece ağzına ağız dolusu
       
    3. 
       Sadece burnuna
       
    4. 
       Ağzına ve burnuna birlikte
       
    5. 
       Sadece burnuna ağız dolusu
       

70. 
    Solunum hareketlerinin durması nedeniyle vücudun yaşamak için ihtiyacı olan oksijenden yoksun kalmasına ne isim verilir?
    
    1. 
       Solunum durması
       
    2. 
       Havale
       
    3. 
       Şok
       
    4. 
       Kalp durması
       
    5. 
       Koma
       

71. 
    Hayat kurtarmak amacı ile hava yolu açıklığı sağlandıktan sonra, solunumu ve / veya kalbi durmuş kişiye yapay solunum ile akciğerlerine oksijen gitmesini, dış kalp masajı ile de kalpten kan pompalanmasını sağlamak üzere yapılan ilaçsız müdahaleye ne isim verilir ?
    
    1. 
       İleri Yaşam Desteği
       
    2. 
       Suni solunum
       
    3. 
       Rentek
       
    4. 
       Temel Yaşam Desteği
       
    5. 
       Dış kalp Masajı
       

72. 
    Yaralı bir insanda solunum nasıl değerlendirilir ?
    
    1. 
       Bak-Dinle-Hisset yöntemiyle
       
    2. 
       Hastanın ağzına bakılarak
       
    3. 
       Vücut ısısına bakılarak
       
    4. 
       Şah damarından nabza bakılarak
       
    5. 
       RENTEK Yöntemiyle
       

73. 
    Bak-Dinle-Hisset yöntemiyle solunumu değerlendirilen ve solunumu olmadığı anlaşılan yetişkin bir hastaya ilk olarak ne yapılmalıdır ?
    
    1. 
       30 defa dış kalp masajı
       
    2. 
       2 kurtarıcı soluk
       
    3. 
       5 kurtarıcı soluk verilir
       
    4. 
       hastaya şok pozisyonu verilir.
       
    5. 
       Hasta koma pozisyonuna getirilmelidir
       

74. 
    Yetişkinlerde dış kalp masajı sırasında göğüs kemiği kaç santimetre aşağıya çökmelidir ?
    
    1. 
       1-3 cm
       
    2. 
       2-5 cm
       
    3. 
       4-5 cm
       
    4. 
       5-6 cm
       
    5. 
       5-7 cm
       

75. 
    Yetişkin ve çocuklarda dış kalp masajı dakikada kaç bası olacak şekilde uygulanır ?
    
    1. 
       30
       
    2. 
       60
       
    3. 
       80
       
    4. 
       100
       
    5. 
       120
       

76. 
    Bir yaşın altındaki bebeklerde göğüs kemiğinde belirlenen noktaya dış kalp masajı aşağıdaki tekniklerin hangisiyle uygulanır ?
    
    1. 
       Bir elin topuğu ile
       
    2. 
       İki elin topuğu ile
       
    3. 
       İki elle
       
    4. 
       Tek parmakla
       
    5. 
       İki parmakla
       

77. 
    Ağızdan ağza yapay solunumla ilgili verilenlerden doğru olan hangisidir?
    
    1. 
       Erişkinlerde ağız ve buruna birlikte üflenir.
       
    2. 
       Erişkinlerde ağız dolusu hava üflenir.
       
    3. 
       Bebeklerde ağız ve buruna birlikte üflenir.
       
    4. 
       Bebeklerde mümkün olduğu kadar çok hava üflenir.
       
    5. 
       Erişkinlerde verilen her soluktan sonra 10 saniye bak dinle hisset yapılır.
       

78. 
    Bebeklerde Temel Yaşam Desteği (TYD) ile ilgili verilen şıklardan hangisi yanlıştır ?
    
    1. 
       Bebeklerde bilinç kontrolü ayak tabanına vurularak yapılabilir.
       
    2. 
       Bebeklerde ilkyardımcı yalnız ise önce 112 yi aramalıdır.
       
    3. 
       Bebeklerde ağız içi kontrolünde kör dalış yapılmaz.
       
    4. 
       Baş çene pozisyonu verilirken yetişkinlerde olduğu kadar dik olmaz.
       
    5. 
       Bebeklerde TYD, 5 kurtarıcı soluk verildikten sonra 30 dış kalp masajı 2 solunum olarak uygulanır.
       

79. 
    Temel Yaşam Desteğinde bebek ile ilgili açıklamalardan hangisi doğrudur ?
    
    1. 
       Kurtarıcı soluk 2 olmalıdır.
       
    2. 
       Nefes ağız dolusu, ağzı ve burnu içine alacak şekilde verilir.
       
    3. 
       Göğüs kafesi 2,5-5 cm çöktürülür.
       
    4. 
       Kalp masajı tek elle yapılır.
       
    5. 
       Kalp masajı ve suni solunum 5/1 olacak şekilde yapılır.
       

80. 
    Dış kalp masajı ve yapay solunuma ne zaman son verilir?
    
    1. 
       10 dakika yapıldıktan sonra
       
    2. 
       Sağlık ekibi gelince
       
    3. 
       30 dakika yapıldıktan sonra
       
    4. 
       5 tur yaptıktan sonra
       
    5. 
       Polis gelince
       

81. 
    Trafik kazasında araç içinde bilinci açık, görünür bir kanaması ve kırığı olmayan bir hastaya, olay yerinde bir tehlike yoksa, ilkyardımda ne yapılmalıdır?
    
    1. 
       Koma pozisyonu verilir.
       
    2. 
       Hasta hemen Rentek yöntemiyle araçtan çıkarılır
       
    3. 
       Sağlık ekipleri gelene kadar hastanın yanında kalıp endişeleri giderilir.
       
    4. 
       Suni solunum ve dış kalp masajı yapılır.
       
    5. 
       Hasta en yakın hastaneye taşınır.
       

82. 
    Yetişkinlerde Temel Yaşam Desteği uygulanırken aşağıdakilerden hangisi yapılmaz?
    
    1. 
       Suni solunum
       
    2. 
       Dış kalp masajı
       
    3. 
       Ağza kör dalış
       
    4. 
       Baş çene pozisyonu verilir.
       
    5. 
       Hasta yarı oturur pozisyona getirilir.
       

83. 
    Bebeklerde Temel Yaşam Desteği uygulanırken aşağıdakilerden hangisi yapılmaz?
    
    1. 
       Suni solunum.
       
    2. 
       Dış kalp masajı.
       
    3. 
       Ağızdan cımbız yöntemiyle yabancı cisim çıkarılır.
       
    4. 
       Ağza kör dalış yapılır.
       
    5. 
       Başa – çene pozisyonu.
       

84. 
    İlkyardım uygulaması sırasında çocuk kimlere diyoruz ?
    
    1. 
       1-2 yaş arasına
       
    2. 
       2-5 yaş arasına
       
    3. 
       1-8 yaş arasına
       
    4. 
       5-10 yaş arasına
       
    5. 
       1-12 yaş arasına
       

85. 
    Solunum yolu tam olarak tıkanmış bir kişide aşağıdakilerden hangisi görülür?
    
    1. 
       Öksürür
       
    2. 
       Derin nefes alır
       
    3. 
       Konuşamaz
       
    4. 
       Konuşabilir
       
    5. 
       Karın ağrısı olur
       

86. 
    Solunum yolu kısmi olarak tıkanmış bir kişide aşağıdakilerden hangisi görülür?
    
    1. 
       Öksürür
       
    2. 
       Nefes alamaz
       
    3. 
       Konuşamaz
       
    4. 
       Rengi morarmıştır.
       
    5. 
       Karın ağrısı olur
       

87. 
    Hava yolunun, solunumu gerçekleştirmek için gerekli havanın geçmesine engel olacak şekilde tıkanmasına ne isim verilir ?
    
    1. 
       Kalp durması
       
    2. 
       Kalp krizi
       
    3. 
       Solunum durması
       
    4. 
       Hava yolu tıkanıklığı
       
    5. 
       Hava embolisi
       

88. 
    Hava yolunda tam tıkanıklık olan bilinci açık bir hastaya ilkyardımda ne yapılmalıdır ?
    
    1. 
       Karına bası uygulanır (Heimlich manevrası)
       
    2. 
       Kalp masajı yapılır
       
    3. 
       Hasta öksürtülür
       
    4. 
       Koma pozisyonu verilir
       
    5. 
       Şok pozisyonu verilir
       

89. 
    Hava yolunda kısmi tıkanıklık olan bir hastaya ilkyardımda ne yapılmalıdır ?
    
    1. 
       Karına bası uygulanır
       
    2. 
       Kalp masajı yapılır
       
    3. 
       Koma pozisyonu verilir
       
    4. 
       Şok pozisyonu verilir.
       
    5. 
       Hastaya dokunulmaz, öksürmeye teşvik edilir.
       

90. 
    Bilinci açık bebekte hava yolunda tam tıkanıklık varsa ilkyardımda ne yapılmalıdır ?
    
    1. 
       5 kez sırta vuru, 5 kez göğüs kemiğine bası uygulanır.
       
    2. 
       Kalp masajı yapılır.
       
    3. 
       Dokunulmaz öksürtülür.
       
    4. 
       Koma pozisyonu verilir.
       
    5. 
       Hastaya dokunulmaz, öksürmeye teşvik edilir.
       

91. 
    Yetişkinlerde yapılan dış kalp masajıyla ilgili yazılanlardan hangisi doğrudur?
    
    1. 
       Kalp masajı tek elle yapılır.
       
    2. 
       Kalp masajı yapılırken hastaya uzak durulmalıdır.
       
    3. 
       1-1.5 cm bası uygulanır.
       
    4. 
       Göğse baskı uygulanırken kollar bükülmeden vücut ağırlığıyla baskı uygulanır.
       
    5. 
       Kalp masajı göğüs kemiğinin altına uygulanır.
       

92. 
    Solunumu ve kalbi durmuş kişiye 5 dakika içinde müdahale edilmezse ne olur?
    
    1. 
       Kendisi solumaya başlar.
       
    2. 
       Dokuların oksijenlenmesi bozulacağı için beyin hasarı başlar.
       
    3. 
       Hiçbir şey olmaz.
       
    4. 
       Hasta şoka girer.
       
    5. 
       Göğüs ağrısı başlar.
       

93. 
    Yetişkinde travma ve boğulma durumunda ilkyardımcı yalnızsa 112 ne zaman aranır?
    
    1. 
       Hemen aranır.
       
    2. 
       15 dakika temel yaşam desteği uyguladıktan sonra aranır.
       
    3. 
       5 tur temel yaşam desteği uyguladıktan sonra aranır.
       
    4. 
       2 kurtarıcı soluktan sonra aranır.
       
    5. 
       1 tur temel yaşam desteği uyguladıktan sonra aranır.
       

94. 
    Yetişkin bir hastada boğulma ve travma değilse ve ilkyardımcı yalnızsa 112 ne zaman aranır?
    
    1. 
       Bilinç kontrolü yapmadan hemen aranır.
       
    2. 
       Bilinç kontrolünden sonra aranır.
       
    3. 
       2 kurtarıcı soluktan sonra arar
       
    4. 
       1 tur temel yaşam desteği uyguladıktan sonra aranır.
       
    5. 
       5 tur temel yaşam desteği uyguladıktan sonra aranır.
       

95. 
    Baş çene pozisyonu verirken nelere dikkat edilmelidir.
    
    1. 
       Bir el alında, diğer elin iki parmağı çenede olmalıdır.
       
    2. 
       Alt çene yere 90 derece dik olmalıdır.
       
    3. 
       Baş geriye doğru itilir
       
    4. 
       Çok dikkatli ve hassas davranmalıdır.
       
    5. 
       Hepsi yapılır.
       

96. 
    Baş çene pozisyonunun amacı nedir?
    
    1. 
       Kalbi çalıştırmak.
       
    2. 
       Kişiyi beslemek için ağzını açmak.
       
    3. 
       Kör dalış yapmak
       
    4. 
       Solunum yolunu kapatarak soluk borusuna bir şey kaçmasını önlemek.
       
    5. 
       Dil kökünün soluk borusunu kapatmasını önleyerek havayolunu açmak.
       

97. 
    Ağız içi kontrolü ne zaman yapılır?
    
    1. 
       Bilinç kontrolünden önce.
       
    2. 
       Kalp masajından önce.
       
    3. 
       Baş çene pozisyonundan sonra.
       
    4. 
       Bilinç kontrolünden sonra
       
    5. 
       İkinci değerlendirmeden önce.
       

98. 
    Ağız içi kontrolü ne amaçla yapılır?
    
    1. 
       En son ne yediğini anlamak için.
       
    2. 
       Dişlerini saymak için
       
    3. 
       Yaralının alkol alıp almadığını anlamak için
       
    4. 
       Ağız içinde bulunabilecek materyallerin solunum yolunu tıkamaması için.
       
    5. 
       Dişlerini fırçalama sıklığını anlamak için.
       

99. 
    Yetişkinlerde yapay solunum için aşağıdakilerden hangisini yapmak gerekmez?
    
    1. 
       Hastaya baş-çene pozisyonu verilir.
       
    2. 
       Hastanın burun delikleri kapatılır.
       
    3. 
       İlkyardımcı hastanın ağzını kendi ağzı içine alır.
       
    4. 
       İlkyardımcı kendini korumak için ince bir tülbent vs. kullanmalıdır.
       
    5. 
       İlkyardımcı bir eliyle hastanın nabzını tutar.
       

100. 
     Yetişkinlerde yapay solunum için aşağıdakilerden hangisini yapmak gerekir?
     
     1. 
        İlkyardımcı kendini korumak için ince bir tülbent vs. kullanmalıdır.
        
     2. 
        Hastanın ayaklarını 30 cm yukarı kaldırmak gerekir.
        
     3. 
        Hastaya koma pozisyonu vermek gerekir.
        
     4. 
        Hastaya şok pozisyonu vermek gerekir.
        
     5. 
        Hastayı yarı oturur pozisyonda tutmak gerekir.
        

101. 
     Yetişkinlerde yapay solunum için aşağıdakilerden hangisini yapmak gerekir?
     
     1. 
        Hastanın akciğerlerine 400-600 ml hava gidecek kadar üflenmelidir.
        
     2. 
        Üfleme göğsü kaldıracak kadar olmalıdır.
        
     3. 
        Her üfleme 1 saniyeden uzun sürmelidir.
        
     4. 
        Hava gitmiyorsa Baş-Çene pozisyonu düzeltilmelidir.
        
     5. 
        Hepsi doğru.
        
102. 
     Yetişkinde yapay solunum sırasında hava gitmiyorsa ilk olarak ne yapmak gerekir?
     
     1. 
        Karına bası uygulamak gerekir.
        
     2. 
        Göğse bası uygulamak gerekir.
        
     3. 
        Takma dişleri çıkartılır.
        
     4. 
        Baş-çene pozisyonunu düzeltmek gerekir.
        
     5. 
        Çok kuvvetli üflemek gerekir.
        

103. 
     Hangi durumlarda ağızdan buruna solunum yaptırılabilir?
     
     1. 
        İlkyardımcı çocuksa ve ağzı küçükse.
        
     2. 
        Yaralının ağzı çok parçalanmışsa
        
     3. 
        Çenesi kilitlenmişse.
        
     4. 
        Yaralı bebekse.
        
     5. 
        Hepsi doğru.
        

104. 
     Bir kazazedede yaşam belirtisi ve solunum yoksa ilk olarak ne yapılmalıdır?
     
     1. 
        Ailesine haber verilmelidir.
        
     2. 
        188 aranmalıdır.
        
     3. 
        Koma pozisyonu verilerek 112 aranır
        
     4. 
        2 kurtarıcı soluk verilmelidir.
        
     5. 
        Kalp masajına başlanmalıdır.
        

105. 
     Bir kazazedede yaşam belirtisi ve solunum yoksa 2 kurtarıcı soluk verildikten sonra ne yapılmalıdır?
     
     1. 
        Ailesine haber verilmelidir.
        
     2. 
        188 aranmalıdır.
        
     3. 
        30 kalp masajı yapılır.
        
     4. 
        2 kurtarıcı soluk verilmelidir.
        
     5. 
        Koma pozisyonu verilmelidir.
        

106. 
     Yetişkinlerde kalp basısı nereye yapılır?
     
     1. 
        Karında göbeğin 3 parmak üstüne.
        
     2. 
        Sol kaburga kemiklerinin üzerine
        
     3. 
        İman tahtasının (göğüs kemiği) ortasına.
        
     4. 
        İman tahtasının (göğüs kemiği) alt ucuna.
        
     5. 
        İman Tahtasının (göğüs kemiğinin) üst ucuna.
        

107. 
     Yetişkinlerde kalp basısının etkili ve doğru yapılabilmesi için aşağıdakilerden hangisi yanlış uygulamadır?
     
     1. 
        Kalp basısı göğsün ortasına yapılmalıdır.
        
     2. 
        Dakikada 100 bası olacak şekilde bası uygulanmalıdır.
        
     3. 
        İki el birbirine kenetlenerek bası uygulanmalıdır.
        
     4. 
        Eller sabit tutulmalı ve parmaklar göğüs kafesine değmemelidir.
        
     5. 
        Dirsekler bükülmeli, hasta /yaralının vücuduna dik olmamalıdır.
        

108. 
     Yetişkinlerde Kalp basısı sırasında göğüs kafesi ne kadar çöktürülmelidir?
     
     1. 
        Göğüs kafesinin 1/2 si kadar
        
     2. 
        Göğüs kafesinin 1/3 ü kadar
        
     3. 
        Göğüs kafesinin 1/4 ü kadar
        
     4. 
        Göğüs kafesinin 1/5 i kadar
        
     5. 
        Göğüs kafesinin 2/4 ü kadar
        

109. 
     Kalp basısı nasıl olmalıdır?
     
     1. 
        Ritmik olmalıdır.
        
     2. 
        Dakikada 100 bası olacak şekilde olmalıdır.
        
     3. 
        2 yapay solunumun arkasından 30 kalp masajı olmalıdır.
        
     4. 
        Göğüs kafesinin 1/3 ü kadar çöktürülmelidir.
        
     5. 
        Hepsi doğru.
        
110. 
     1 yaşın altındaki bebeklerde kalp basısı nasıl olmalıdır?
     
     1. 
        İman tahtasının alt ucuna olmalıdır.
        
     2. 
        Meme başlarından geçen hayali çizginin iman tahtasını kestiği noktanın hemen altına olmalıdır.
        
     3. 
        Meme başlarından geçen hayali çizginin sol tarafına olmalıdır.
        
     4. 
        Göğüs kemiği 2-5cm çökecek şekilde bası uygulanmalı.
        
     5. 
        Sırta 5 vuru şeklinde olmalıdır.
        

111. 
     1 yaşın altındaki bebeklerde kalp basısı nasıl olmalıdır?
     
     1. 
        Göğüs kemiğinin ortasına yapılmalı.
        
     2. 
        Dakikada 100 bası olacak ritimde yapılmalı
        
     3. 
        İki parmakla yapılmalı.
        
     4. 
        Göğüs kemiği 1-1,5 cm çökecek şekilde olmalı.
        
     5. 
        Hepsi doğru.
        

112. 
     1-8 yaş çocuklarda kalp basısı nasıl olmalıdır?
     
     1. 
        Göğüs kemiğinin ortasına yapılmalı.
        
     2. 
        Tek elle yapılmalı.
        
     3. 
        Dakikada 100 bası olacak ritimde yapılmalı.
        
     4. 
        Göğüs kemiği 2,5-5 cm çökecek şekilde olmalı.
        
     5. 
        Hepsi doğru.
        

113. 
     Çocuklarda iki ilkyardımcı ile kalp basısı/solunum oranı nedir?
     
     1. 
        15/2
        
     2. 
        30/2
        
     3. 
        5/1
        
     4. 
        15/5
        
     5. 
        10/2
        

114. 
     Çocuklarda kurtarıcı soluk kaçtır?
     
     1. 
        2
        
     2. 
        3
        
     3. 
        4
        
     4. 
        5
        
     5. 
        10
        

115. 
     Çocuklarda bilinç kontrolü nasıl yapılır?
     
     1. 
        Ayak tabanına hafifçe vurarak.
        
     2. 
        Topuklarını sıkarak.
        
     3. 
        Parmağını bükerek.
        
     4. 
        Omuzlarını hafifçe sarsıp “iyimisiniz” diyerek.
        
     5. 
        Yanaklarına hafifçe dokunarak.
        

116. 
     Çocuklarda tek ilkyardımcı varsa 112 ne zaman aranır?
     
     1. 
        Olayı duyar duymaz.
        
     2. 
        5 kurtarıcı soluktan hemen sonra.
        
     3. 
        Bilinç kontrolü yapıldıktan sonra.
        
     4. 
        5 tur temel yaşam desteği uygulandıktan sonra.
        
     5. 
        1 tur temel yaşam desteği uygulandıktan sonra.
        

117. 
     Bilinci kapalı bir çocukta ilk olarak ne yapılmalıdır?
     
     1. 
        Kalp masajı.
        
     2. 
        Kurtarıcı soluk.
        
     3. 
        Koma pozisyonu verilir.
        
     4. 
        Ağız içi kontrolü.
        
     5. 
        Yanımızda biri varsa 112 aratılır.
        

118. 
     Çocuklarda solunum nasıl değerlendirilir?
     
     1. 
        Rentek manevrası ile.
        
     2. 
        Heimlich manevrası ile.
        
     3. 
        Bak-dinle-hisset yöntemi ile.
        
     4. 
        Vücut ısısına bakılarak.
        
     5. 
        Karına bakılarak.
        

119. 
     Çocukta solunum ve canlılık belirtisi yoksa ne yapılır?
     
     1. 
        Hemen Temel yaşam desteği uygulanır.
        
     2. 
        Hemen Heimlich manevrası uygulanır.
        
     3. 
        Hemen Rentek manevrası uygulanır.
        
     4. 
        Hemen bilinç kontrolü yapılır.
        
     5. 
        Hemen Kalp basısı uygulanır.
        

120. 
     Çocuklarda kalp bası noktası nasıl belirlenir?
     
     1. 
        Yetişkinlerde olduğu gibi.
        
     2. 
        Bebeklerde olduğu gibi.
        
     3. 
        İman tahtasının alt ucundan.
        
     4. 
        İman tahtasının üst ucundan.
        
     5. 
        Sol meme başının altından.
        

121. 
     Bebeklerde ağız içi kontrolü nasıl yapılır?
     
     1. 
        Elle kör dalış yapılır.
        
     2. 
        İki parmakla kör dalış yapılır.
        
     3. 
        En küçük parmakla kör dalış.
        
     4. 
        Ağız içine bakılmaz.
        
     5. 
        Ağız içine bakılır görünen bir şey varsa alınır.
        

122. 
     Bebeğe baş-çene pozisyonu verilirken baş ne kadar geri itilmelidir?
     
     1. 
        Alt çene yere 90 derece olacak şekilde
        
     2. 
        Alt çene yere 80 derece olacak şekilde
        
     3. 
        Alt çene yere 70 derece olacak şekilde
        
     4. 
        Solunum yolu düzleşecek şekilde hafif bir eğim verilir.
        
     5. 
        Kesinlikle dokunulmaz.
        

123. 
     Bebeklerde 112 ne zaman aranır?
     
     1. 
        İlkyardımcı yalnızsa hemen aranır.
        
     2. 
        İlkyardımcı yalnızsa 2 kurtarıcı soluktan sonra aranır.
        
     3. 
        Etrafta biri varsa 5 tur temel yaşam desteği uyguladıktan sonra aranır.
        
     4. 
        İlkyardımcı yalnızsa 5 tur temel yaşam desteği uyguladıktan sonra aranır.
        
     5. 
        İlkyardımcı yalnızsa 1 tur temel yaşam desteği uyguladıktan sonra aranır.
        

124. 
     Bebeklerde kalp basısı uygularken nelere dikkat edilmelidir?
     
     1. 
        İki parmakla yapılmalıdır.
        
     2. 
        Bası miktarı 1-1.5 cm olmalıdır.
        
     3. 
        Parmaklar birbirine eşit ve bitişik olmalıdır.
        
     4. 
        Parmaklar göğüse dik olmalıdır.
        
     5. 
        Hepsi doğru.
        

125. 
     Hangisi tam tıkanma belirtisi değildir?
     
     1. 
        Nefes alamaz.
        
     2. 
        Acı çeker gibi elini boynuna götürür.
        
     3. 
        Su içebilir.
        
     4. 
        Konuşamaz.
        
     5. 
        Rengi morarmıştır.
        

126. 
     Solunum yolu tam tıkanmış ve bilinci açık kişiye ne yapılır?
     
     1. 
        Öksürmeye teşvik edilir.
        
     2. 
        Su verilir.
        
     3. 
        Sırtına vurulur.
        
     4. 
        Heimlich manevrası(Karına bası) uygulanır.
        
     5. 
        Rentek Manevrası uygulanır.
        

127. 
     Solunum yolu tam tıkanmış ve bilinci kapalı kişiye ne yapılır.?
     
     1. 
        Öksürmeye teşvik edilir.
        
     2. 
        Temel yaşam desteğine başlanır.
        
     3. 
        Kalp masajı yapılır.
        
     4. 
        Heimlich manevrası(Karına bası) uygulanır.
        
     5. 
        Sırtına vurulur.
        

128. 
     Heimlich manevrası (Karına bası) yetişkinlerde nereye uygulanır?
     
     1. 
        İman tahtasının ortasına
        
     2. 
        İman tahtasının alt ucuna
        
     3. 
        Midenin altına
        
     4. 
        İman tahtası ile göbek arasına
        
     5. 
        Göbek altına
        

129. 
     Çocuklarda solunum yoluna yabancı cisim kaçmasında tam tıkanma varsa ne yapılır?
     
     1. 
        Öksürmeye teşvik edilir.
        
     2. 
        Su verilir.
        
     3. 
        Ekmek yedirilir.
        
     4. 
        Heimlich manevrası(Karına bası) uygulanır.
        
     5. 
        Rentek Manevrası uygulanır.
        

130. 
     Solunum yolu kısmi tıkanmış kişiye ne yapılır?
     
     1. 
        Öksürmeye teşvik edilir.
        
     2. 
        Su verilir.
        
     3. 
        Temel Yaşam Desteği uygulanır.
        
     4. 
        Heimlich manevrası(Karına bası) uygulanır.
        
     5. 
        Rentek Manevrası uygulanır.
        

131. 
     Solunum yolu tam tıkanmış kişiye ne yapılır?
     
     1. 
        Hemen kişinin arkasında sarılarak gövdesi kavranır.
        
     2. 
        Kuvvetle arkaya ve yukarıya bastırılır.
        
     3. 
        Solunum değerlendirilir.
        
     4. 
        Tıbbi yardım istenir.
        
     5. 
        Hepsi doğru.
        

132. 
     Bilinci kapalı bir bebekte havayolu tam tıkanmışsa ne yapılır?
     
     1. 
        Heimlich manevrası uygulanır.
        
     2. 
        Sırta 5 vuru uygulanır.
        
     3. 
        Göğüs kemiğine 5 bası uygulanır.
        
     4. 
        Temel yaşam desteği uygulanır.
        
     5. 
        Karına bası uygulanır.
        

133. 
     Bilinci açık bir bebekte havayolu tam tıkanmışsa ne yapılır?
     
     1. 
        Su içirilir.
        
     2. 
        Sırta 5 vuru göğüs kemiğine 5 bası uygulanır.
        
     3. 
        Temel yaşam desteği uygulanır.
        
     4. 
        Heimlich manevrası uygulanır.
        
     5. 
        Karına bası uygulanır.
        

134. 
     Bilinci kapalı bir bebekte hava üflediğimiz halde gitmiyorsa ne yapmak yanlış olur?
     
     1. 
        Baş- çene pozisyonunu düzeltmelidir.
        
     2. 
        Ağız içini tekrar kontrol etmelidir.
        
     3. 
        Üflediğimiz hava miktarı ağız dolusu olmalı.
        
     4. 
        Sırta 5 vuru göğüs kemiğine 5 bası uygulanmalıdır.
        
     5. 
        Temel yaşam desteği uygulanmalıdır.
        

135. 
     Kalp durmasına ne kadar sürede müdahale edilmezse doku hasarı oluşur?
     
     1. 
        3 dakika
        
     2. 
        5 dakika
        
     3. 
        10 dakika
        
     4. 
        15 dakika
        
     5. 
        30 dakika
        

136. 
     İlkyardımcının yalnız olduğu hangi durumda Temel Yaşam Desteğinin 5 tur yapılması beklenmeksizin 112 aranır?
     
     1. 
        Boğulmalarda
        
     2. 
        Travmalarda
        
     3. 
        TYD yapılması gereken kişinin yetişkin olması durumunda
        
     4. 
        TYD yapılması gereken kişinin bebek olması durumunda
        
     5. 
        TYD yapılması gereken kişinin çocuk olması durumunda
        

137. 
     Baş Çene Pozisyonu neden verilir?
     
     1. 
        Dolaşımı düzenlemek için
        
     2. 
        Ağza kör dalış yapmak için
        
     3. 
        Hava yolu açıklığını sağlamak için
        
     4. 
        Sindirim Sistemini düzenlemek için
        
     5. 
        Kusturmak için
        

138. 
     Yapay Solunum aşağıdaki hangi durumda yapılmaz?
     
     1. 
        Bilinç kapalı ancak soluk hissediliyorsa
        
     2. 
        Kısmi tıkanıklıkta
        
     3. 
        Bak- Dinle- Hisset yapmadan
        
     4. 
        Hasta /Yaralı kendine gelmiş ise
        
     5. 
        Hepsi doğru.
        

- IV -
KANAMALARDA İLKYARDIM
Kanama nedir?

Damar bütünlüğünün bozulması sonucu kanın damar dışına (vücudun içine veya dışına doğru) doğru akmasıdır. Kanamanın ciddiyeti aşağıdaki durumlara bağlıdır:

• 
  Kanamanın hızına,
  
• 
  Vücutta kanın aktığı bölgeye,
  
• 
  Kanama miktarına,
  
• 
  Kişinin fiziksel durumu ve yaşına
  

Kaç çeşit kanama vardır?

Vücutta kanın aktığı bölgeye göre 3 çeşit kanama vardır :

Dış kanamalar: Kanama yaradan vücut dışına doğru olur.

İç kanamalar: Kanama vücut içine olduğu için gözle görülemez.

Doğal deliklerden olan kanamalar:Kulak, burun, ağız, anüs, üreme organlarından olan kanamalardır.

Kanama arter, ven yada kılcal damar kanaması olabilir. Arter kanamaları kalp atımları ile uyumlu olarak kesik kesik akar ve açık renklidir. Ven kanamaları ise koyu renkli ve sızıntı şeklindedir. Kılcal damar kanaması küçük kabarcıklar şeklindedir.

Kanamanın değerlendirilmesinde, şok belirtilerinin izlenmesi çok önemlidir.

Kanamalarda ilkyardım uygulamaları nelerdir?

Dış kanamalarda ilkyardım:

1. 
   Hasta/yaralının durumu değerlendirilir (ABC),
   
2. 
   Tıbbi yardım istenir (112),
   
3. 
   Yara yada kanama değerlendirilir,
   
4. 
   Yara üzerine doğrudan baskı uygulanır.
   
5. 
   Kanayan yer üzerine temiz bir bezle bastırılır,
   
6. 
   Kanama durmazsa ikinci bir bez koyarak basıncı arttırılır,
   
7. 
   Gerekirse bandaj ile sararak basınç uygulanır,
   
8. 
   Kanayan bölge yukarı kaldırılır,
   
9. 
   Kanayan yere en yakın basınç noktasına baskı uygulanır,
   
10. 
    Çok sayıda yaralının bulunduğu bir ortamda tek ilkyardımcı varsa, yaralı güç koşullarda bir yere taşınacaksa, uzuv kopması varsa ve/veya baskı noktalarına baskı uygulamak yeterli olmuyorsa turnike uygulanır,
    
11. 
    Şok pozisyonu verilir,
    
12. 
    Sık aralıklarla (2-3dakikada bir) yaşam bulguları değerlendirilir,
    
13. 
    Kanayan bölge dışarıda kalacak şekilde hasta/yaralının üstü örtülür,
    
14. 
    Yapılan uygulamalar ile ilgili bilgiler (turnike uygulaması gibi) hasta/yaralının üzerine yazılır,
    
15. 
    Hızla sevk edilmesi sağlanır.
    

Vücutta baskı uygulanacak noktalar nelerdir?

Ataradamar kanamalarında kan basınç ile fışkırır tarzda olur. Bu nedenle, kısa zamanda çok kan kaybedilir. Bu tür kanamalarda asıl yapılması gereken, kanayan yer üzerine veya kanayan yere yakın olan bir üst atardamar bölgesine baskı uygulanmasıdır. Vücutta bu amaç için belirlenmiş baskı noktaları şunlardır:

1-Boyun : Boyun atardamarı (şah damarı) baskı yeri

2-Köprücük kemiği üzeri : Kol atardamarı baskı yeri

3-Koltukaltı : Kol atardamarı baskı yeri

4-Kolun üst bölümü : Kol atardamarı baskı yeri

5-Kasık : Bacak atardamarı baskı yeri

6-Uyluk : Bacak atardamarı baskı yeri

Kanamalarda üçgen bandaj uygulam ası nasıl yapılmalıdır?

Üçgen bandaj, vücudun değişik bölümlerinde bandaj ve/veya askı olarak kullanılabilir. Üçgen bezin tepesi tabanına doğru getirilip yerleştirilir, sonra bir yada iki kez daha bunun üzerine katlanarak istenilen genişlikte bir sargı bezi elde edilmiş olur.

Elde üçgen bandaj uygulama:

Parmaklar, üçgenin tepesine gelecek şekilde el üçgen sargının üzerine yerleştirilir. Üçgenin tepesi bileğe doğru katlanır. Elin sırtında, üçgenin uçları karşı karşıya getirilir ve çaprazlanır, bilek seviyesinde düğümlenir.

Ayağa üçgen bandaj uygulama:

Ayak, üçgenin üzerine düz olarak, parmaklar üçgenin tepesine bakacak şekilde yerleştirilir. Üçgen bandajın tepesini ayağın üzerinde çaprazlayacak şekilde öne doğru getirilir. İki ucu ayak bileği etrafında düğümlenir.

Dize üçgen bandaj uygulama:

Üçgenin tabanı dizin 3-4 parmak altında ve ucu dizin üzerine gelecek şekilde yerleştirilir. Dizin arkasından uçları çaprazlanır, dizin üstünde uçları düğümlenir.

Göğse üçgen bandaj uygulama:

Üçgenin tepesi omuza yerleştirilir ve tabanı göğsü saracak şekilde sırtta düğümlenir. Bu düğüm ile üçgenin tepesi, bir başka bez kullanılarak birbirine yaklaştırılarak bağlanır.

Kalçaya üçgen bandaj uygulama:Üçgenin tabanı uyluğun alt kısmının etrafında düğümlenir, tepesi ise belin etrafını saran bir kemer yada beze bağlanır.

Hangi durumlarda turnike uygulanmalıdır?

• 
  Çok sayıda yaralının bulunduğu bir ortamda tek ilkyardımcı varsa (kanamayı durdurmak ve daha sonra da diğer yaralılarla ilgilenebilmek için),
  
• 
  Yaralı güç koşullarda bir yere taşınacaksa,
  
• 
  Uzuv kopması varsa,
  
• 
  Baskı noktalarına baskı uygulamak yeterli olmuyorsa
  

Turnike uygulaması kanamanın durdurulamadığı durumlarda başvurulacak en son uygulamadır. Ancak eskisi kadar sık uygulanmamaktadır. Çünkü, uzun süreli turnike uygulanması sonucu doku harabiyeti meydana gelebilir ya da uzvun tamamen kaybına neden olunabilir.

Turnike uygulamasında dikkat edilecek hususlar neler olmalıdır?

• 
  Baskı noktasına bir elle baskı uygulamaya devam edilir.
  
• 
  Diğer eline geniş ,kuvvetli ve esnemeyen materyal almalıdır.
  
• 
  Şerit yarı uzunluğunda katlanır , uzuv etrafına sarılır.
  
• 
  Bir ucu halkadan geçirilip çekilir ve iki ucu bir araya getirilir.
  
• 
  Turnike uygulamasında kullanılacak malzemelerin genişliği en az 8-10 cm olmalıdır.
  
• 
  Turnike uygulamasında ip, tel gibi kesici malzemeler kullanılmamalıdır.
  
• 
  Turnikeyi sıkmak için tahta parçası, kalem gibi malzemeler kullanılabilir.
  
• 
  Turnike kanama duruncaya kadar sıkılır, kanama durduktan sonra daha fazla sıkılmaz.
  
• 
  Turnike uygulanan bölgenin üzerine hiçbir şey örtülmez.
  
• 
  Turnike uygulamasının yapıldığı saat bir kağıda yazılmalı ve yaralının üzerine asılmalıdır.
  
• 
  Uzun süreli kanamalardaki turnike uygulamalarında, kanayan bölgeye göre 15-30 dakikada bir turnike gevşetilmelidir.
  
• 
  Turnike, kol ve uyluk gibi tek kemikli bölgelere uygulanır, ancak önkol ve bacağa el ve ayağın beslenmesini bozabileceği için uygulanmaz. Uzuv kopması durumlarında, önkol ve bacağa da turnike uygulanabilir.
  

El ve ayak kopmalarında turnike nasıl uygulanır?

Kaza ve yaralanmalarda atardamar yaralanmalarına neden olarak ölüme yol açmaktadır.

• 
  Hasta /Yaralı sırt üstü yatırılır.Bacakları 30 cm kadar yükseltilir. (Şok pozisyonu )
  
• 
  Kanamayı durdurmak için kanayan yere veya baskı noktalarına bası uygulanır.Bu önlemlerle kanama kontrol edilemiyorsa turnike uygulanır.
  
• 
  Turnike uzvun koptuğu bölgeye en yakın olan ve deri bütünlüğünün bozulmamış olduğu bölgeye uygulanır.
  
• 
  Turnike uygulandıktan sonra sıkılaştırılarak uzuvdaki kanama kontrol edilir.
  
• 
  Kopmuş uzuv parçası, su geçirmeyen bir plastik torbaya konur.
  
• 
  Daha sonra kopmuş uzuv parçasının konduğu plastik torba ağzı kapatıldıktan sonra, içerisinde 1 ölçek suya 2 ölçek buz konulmuş ikinci bir torbaya yada kovaya konulur. Bu şekilde, kopmuş uzuv parçasının buz ile direkt teması önlenmiş ve soğuk bir ortamda taşınması sağlanmış olur.
  

• 
  Torbanın üzerine kopan uzuv parçasının sahibine ait kimlik bilgileri kaydedilir ve yaralı ile aynı araca konarak en çok 6 saat içerisinde sağlık kuruşuna sevki sağlanır.
  

İç kanamalarda ilkyardım:

İç kanamalar, şiddetli travma, darbe, kırık, silahla yaralanma nedeniyle oluşabilir. Hasta/yaralıda şok belirtileri vardır. İç kanama şüphesi olanlarda aşağıdaki uygulamalar yapılmalıdır.

1. 
   Hasta/yaralının bilinci ve ABC si değerlendirilir,
   
2. 
   Üzeri örtülerek ayakları 30 cm yukarı kaldırılır,
   
3. 
   Tıbbi yardım istenir (112),
   
4. 
   Asla yiyecek ve içecek verilmez,
   
5. 
   Hareket ettirilmez (özellikle kırık varsa),
   
6. 
   Yaşamsal bulguları incelenir,
   
7. 
   Sağlık kuruluşuna sevki sağlanır.
   

Doğal deliklerden çıkan kanamalarda ilkyardım:

Burun Kanaması:

• 
  Hasta/yaralı sakinleştirilir, endişeleri giderilir,
  
• 
  Oturtulur,
  
• 
  Başı hafifçe öne eğilir,
  
• 
  Burun kanatları 5 dakika süre ile sıkılır,
  
• 
  Uzman bir doktora gitmesi sağlanır.
  

Kulak kanaması:

• 
  Hasta/yaralı sakinleştirilir, endişeleri giderilir,
  
• 
  Kanama hafifse kulak temiz bir bezle temizlenir,
  
• 
  Kanama ciddi ise, kulağı tıkamadan temiz bezlerle kapanır,
  
• 
  Bilinci yerinde ise hareket ettirmeden sırt üstü yatırılır, bilinçsiz ise kanayan kulak üzerine yan yatırılır,
  
• 
  Kulak kanaması, kan kusma, anüs, üreme organlarından gelen kanamalarda hasta/yaralı kanama örnekleri ile uzman bir doktora sevk edilir.
  

Şok nedir?

Kalp-damar sisteminin yaşamsal organlara uygun oranda kanlanma yapamaması nedeniyle ortaya çıkan ve tansiyon düşüklüğü ile seyreden bir akut dolaşım yetmezliğidir.

Kaç çeşit şok vardır?

Nedenlerine göre 4 çeşit şok vardır:

• 
  Kardiyojenik şok
  
• 
  Hipovolemik şok
  
• 
  Toksik şok .
  
• 
  Anaflaktik şok
  

Şok belirtileri nelerdir?

1. 
   Kan basıncında düşme
   
2. 
   Hızlı ve zayıf nabız
   
3. 
   Hızlı ve yüzeyel solunum
   
4. 
   Ciltte soğukluk, solukluk ve nemlilik
   
5. 
   Endişe, huzursuzluk
   
6. 
   Baş dönmesi,
   
7. 
   Dudak çevresinde solukluk ya da morarma
   
8. 
   Susuzluk hissi
   
9. 
   Bilinç seviyesinde azalma
   

Şokta ilkyardım uygulamaları nelerdir?

1.