EĞİTİm kitabi ankara 2007

Kendinin ve çevrenin güvenliği sağlanır,

Hava yolunun açıklığı sağlanır,

Hasta/yaralının mümkün olduğunca temiz hava soluması sağlanır,

Varsa kanama hemen durdurulur,

Şok pozisyonu verilir,

Hasta/yaralı sıcak tutulur,

Hareket ettirilmez,

Hızlı bir şekilde sağlık kuruluşuna sevki sağlanır (112),

Hasta/yaralının endişe ve korkuları giderilerek psikolojik destek sağlanır.


Şok pozisyonu nasıl verilir?

• 
  Hasta/yaralı düz olarak sırt üstü yatırılır,
  
• 
  Hasta/yaralının bacakları 30 cm kadar yukarı kaldırılarak, bacakların altına destek konulur (Çarşaf, battaniye yastık, kıvrılmış giysi vb.),
  
• 
  Üzeri örtülerek ısıtılır,
  
• 
  Yardım gelinceye kadar hasta / yaralının yanında kalınır,
  
• 
  Belli aralıklarla (2-3 dakikada bir) bir yaşam bulguları değerlendirilir.
  

139. 
     Damar bütünlüğünün bozulması sonucu kanın damar dışına doğru akmasına ne isim verilir ?
     
     1. 
        Kanama
        
     2. 
        Koma
        
     3. 
        Kırık
        
     4. 
        Çıkık
        
     5. 
        Burkulma
        

140. 
     Kanama, kalp atımları ile uyumlu olarak kesik kesik ve fışkırır tarzda akıyorsa ne çeşit bir kanamadır ?
     
     1. 
        Toplardamar kanaması
        
     2. 
        Atardamar kanaması
        
     3. 
        Kılcal damar kanaması
        
     4. 
        Dış kanama
        
     5. 
        Doğal deliklerden olan kanama
        

141. 
     Kanama çeşitleriyle ilgili verilenlerden hangisi yanlıştır ?
     
     1. 
        Toplardamar kanaması sızıntı şeklinde akar.
        
     2. 
        Atardamar kanaması sızıntı şeklinde akar.
        
     3. 
        Atardamar kanaması kesik kesik ve fışkırır tarzda akar.
        
     4. 
        Kılcal damar kanaması küçük kabarcıklar şeklindedir.
        
     5. 
        Atardamar kanaması açık renklidir.
        

142. 
     Aşağıdakilerden hangisi atardamar kanamasının özelliğidir ?
     
     1. 
        Kesik kesik akar.
        
     2. 
        Sızıntı şeklinde akar.
        
     3. 
        Koyu renklidir.
        
     4. 
        Küçük kabarcıklar şeklindedir.
        
     5. 
        Kendiliğinden durur.
        

143. 
     Kanamayı durdurmak için ilkyardımcının ilk yapması gereken aşağıdakilerden hangisidir?
     
     1. 
        Basınç noktalarına baskı uygulanır.
        
     2. 
        Kanamalı bölgenin üzerine turnike uygulanır.
        
     3. 
        Kanamalı bölge su ile yıkanır.
        
     4. 
        Kanayan bölge aşağıda tutulur.
        
     5. 
        Kanamalı bölgenin üzeri temiz bir bezle kapatılarak yaraya baskı uygulanır.
        

144. 
     İç kanamalarda ilkyardımda aşağıdakilerden hangisinin uygulanması sakıncalıdır ?
     
     1. 
        Ağızdan sıvı verilerek kayıp önlenir.
        
     2. 
        Şok pozisyonu verilir.
        
     3. 
        Üzeri örtülerek sıcak tutulur.
        
     4. 
        Yaşamsal bulguları incelenir.
        
     5. 
        Hareket ettirilmez.
        

145. 
     Hangisi kanamalarda vücutta baskı uygulanabilecek noktalardan değildir?
     
     1. 
        Köprücük kemiği üzeri
        
     2. 
        Kolun üst bölümü
        
     3. 
        Adem elmasın iki yanı
        
     4. 
        Uyluk bacak atardamarı
        
     5. 
        El bileği
        

146. 
     Hangi durumda turnike uygulanabilir ?
     
     1. 
        Kanaması olan her hastada
        
     2. 
        Çok sayıda yaralının bulunduğu bir ortamda tek ilkyardımcı varsa
        
     3. 
        Toplardamar kanamalarında
        
     4. 
        Baş yaralanmalarında
        
     5. 
        İç kanamalarda
        

147. 
     Kanaması durdurulamayan bir hastada turnike uygulaması için en uygun malzeme hangisidir ?
     
     1. 
        Uzun bir ip
        
     2. 
        Uzun bir tel
        
     3. 
        Serum lastiği
        
     4. 
        Naylon ip
        
     5. 
        Geniş bir sargı bezi ve tahta parçası
        

148. 
     El ve ayak kopmalarında kopan parça ne yapılmalıdır ?
     
     1. 
        Hasta ile birlikte en geç 6 saat içinde sağlık kuruluşuna gönderilmelidir.
        
     2. 
        Savcı gelene kadar olay yerinde bırakılmalıdır.
        
     3. 
        Soğuk su dolu bir kabın içine koyulmalıdır.
        
     4. 
        İçi buz dolu kabın içine konulmalıdır
        
     5. 
        Kopan parça bir torbanın içine koyulup polislere verilmelidir.
        

149. 
     Burun kanamasının durdurulmasında aşağıdakilerden hangisi ilkyardımcının görevi değildir?
     
     1. 
        Hasta oturtulur.
        
     2. 
        Sakinleştirilip endişeleri giderilir.
        
     3. 
        Başı öne eğilerek 5 dakika burun kanatlarına baskı uygulanır.
        
     4. 
        Kanama durmazsa buruna tampon uygulanır.
        
     5. 
        Doktora gitmesi sağlanır.
        

150. 
     Burun kanamasında ilk yardımda ne yapılmalıdır?
     
     1. 
        Başı öne eğilerek 5 dakika burun kanatlarına baskı uygulanır.
        
     2. 
        Başı arkaya eğilerek 5 dakika burun kanatlarına baskı uygulanır.
        
     3. 
        Burun deliklerine tampon uygulanır.
        
     4. 
        Hasta düz bir yere yatırılır.
        
     5. 
        Hastanın ensesine buz uygulanır.
        

151. 
     Kanamanın ciddiyeti aşağıdaki hangi duruma bağlı değildir ?
     
     1. 
        Kanamanın hızına
        
     2. 
        Vücutta kanın aktığı bölgeye
        
     3. 
        Kanamanın sızıntı şeklinde olmasına
        
     4. 
        Kanama miktarına
        
     5. 
        Kişinin fiziksel durumu ve yaşına
        

152. 
     Aşağıdakilerden hangisi doğal deliklerden olan kanamalardan değildir ?
     
     1. 
        Kulak kanaması
        
     2. 
        Burun Kanaması
        
     3. 
        Ağız kanaması
        
     4. 
        Tırnak kanaması
        
     5. 
        Üreme organları
        

153. 
     Hangisi kanamalarda ilkyardım uygulamalarından değildir?
     
     1. 
        Yaralının durumu değerlendirilir (ABC)
        
     2. 
        Yara yada kanama değerlendirilir
        
     3. 
        Yara üzerine doğrudan baskı uygulanır
        
     4. 
        Tıbbi yardım istenmez
        
     5. 
        Kanayan bölge yukarı kaldırılır
        

154. 
     Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
     
     1. 
        Kanayan bölge aşağıya doğru indirilir.
        
     2. 
        Kanayan yere en yakın basınç noktasına baskı uygulanır.
        
     3. 
        Baskı uygulamak yeterli olmuyorsa turnike uygulanır.
        
     4. 
        Tıbbi yardım istenir.
        
     5. 
        Uzuv kopması varsa turnike uygulanır.
        

155. 
     Turnike uygulaması hakkında hangisi doğrudur?
     
     1. 
        Turnike kol ve uyluk gibi tek kemikli bölgelere uygulanır.
        
     2. 
        Turnike önkol ve bacağa da el ve ayağın dolaşımını bozsa da uygulanabilir.
        
     3. 
        Turnike üzeri görülmeyecek şekilde sıkıca kapatılır.
        
     4. 
        Turnike kanama durduktan sonrada sıkılmalıdır.
        
     5. 
        Turnikenin üzerine uygulandığı saati yazmak gerekmez.
        

156. 
     Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
     
     1. 
        Kanamalarda hastaya şok pozisyonu verilir.
        
     2. 
        Sık aralıklarla 2-3 dakikada bir yaşam bulguları değerlendirilir.
        
     3. 
        Kanayan bölgenin üzeri görülmeyecek şekilde örtülür.
        
     4. 
        Turnike uygulanmışsa hastanın üzerine not edilir.
        
     5. 
        Yaralının hızla sevk edilmesi sağlanır.
        

157. 
     Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır ?
     
     1. 
        Kopmuş uzuv parçası, su geçirmeyen bir plastik torbaya konur.
        
     2. 
        Uzuv parçasının konduğu plastik torbaya buzlu su doldurulur.
        
     3. 
        Kopan parçanın buz ile direk teması önlenir.
        
     4. 
        Sahibine ait kimlik bilgileri kaydedilerek sağlık kuruluşuna sevki sağlanır.
        
     5. 
        Kopan uzuv parçası yaralı ile aynı araca konmalıdır.
        

158. 
     Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır ?
     
     1. 
        Kopmuş uzuv parçası, su geçirmeyen bir plastik torbaya konur.
        
     2. 
        Uzuv parçasının konduğu plastik torba buzlu su dolu başka bir kaba konur.
        
     3. 
        Kopan parçanın buz ile direk teması sağlanır.
        
     4. 
        Sahibine ait kimlik bilgileri kaydedilir.
        
     5. 
        En çok 6 saat içerisinde sağlık kuruluşuna sevki sağlanır.
        

159. 
     El ve Ayak kopmalarında aşağıdakilerden hangisi yanlıştır ?
     
     1. 
        Hasta sırt üstü yatırılır ve şok pozisyonu verilir.
        
     2. 
        Kopmuş uzuv parçası, su geçirmeyen bir plastik torbaya konur.
        
     3. 
        Kopan parçanın buz ile direk teması önlenir.
        
     4. 
        Sahibine ait kimlik bilgileri kaydedilerek sağlık kuruluşuna sevki sağlanır.
        
     5. 
        Parça polise verilir.
        

160. 
     Hangi durumda turnike uygulanmaz ?
     
     1. 
        Baskı noktalarına baskı uygulandığı halde kanama durmuyorsa.
        
     2. 
        Çok sayıda yaralının bulunduğu bir ortamda tek ilkyardımcı varsa.
        
     3. 
        Uzuv kopmalarında.
        
     4. 
        Baskı uygulamakla durdurulabilen kanamalarda.
        
     5. 
        Yaralı güç koşullarda bir yere taşınacaksa.
        

161. 
     Kanamanın değerlendirilmesinde İlkyardımcı neyi izlemelidir?
     
     1. 
        Şok belirtilerini
        
     2. 
        Trafiği
        
     3. 
        Tıkanma belirtilerini
        
     4. 
        Şeker düşmesi belirtilerini
        
     5. 
        Sağlık ekibinin ne kadar sürede geldiğini
        
162. 
     Hangisi kanamanın durdurulması için kullandığımız bası noktası değildir?
     
     1. 
        Koltukaltı
        
     2. 
        Kolun üst bölümü
        
     3. 
        Ayak sırtı
        
     4. 
        Kasık
        
     5. 
        Köprücük kemiği üzeri
        

163. 
     Atardamar kanamaları niçin daha önemlidir?
     
     1. 
        Kan akımı daha basınçlıdır ve daha çok kan kaybına neden olur.
        
     2. 
        Temiz kan olduğu için kıymetlidir.
        
     3. 
        Büyük damarlardır.
        
     4. 
        Hayati tehlike fazla görülmez.
        
     5. 
        Vücutta daha çok atardamar vardır.
        

164. 
     Baskı noktaları ne amaçla kullanılır?
     
     1. 
        Nabız almak için.
        
     2. 
        Kırık kontrolü için.
        
     3. 
        Durdurulamayan kanamaları durdurmak için.
        
     4. 
        Turnike yapılacak yeri belirlemek için.
        
     5. 
        Hastanın ısısını ölçmek için.
        

165. 
     Kanamada ilkyardımda nerelere baskı noktaları denir?
     
     1. 
        Uzuvlara kan taşıyan atardamarların elle baskı uygulanabilen bölümlerine baskı noktaları denir.
        
     2. 
        Uzuvlara kan taşıyan toplardamarların elle baskı uygulanabilen bölümlerine baskı noktaları denir.
        
     3. 
        Uzvun en ince bölümüne baskı noktaları denir.
        
     4. 
        Vücutta nabız alınabilen bölgelere baskı noktaları denir.
        
     5. 
        Hepsi doğru.
        

166. 
     Üçgen bandaj nerelerde kullanılmaz?
     
     1. 
        Yaralanmalarda bandaj olarak.
        
     2. 
        Kanamalarda bandaj olarak.
        
     3. 
        Kırık, çıkık, burkulmalarda askı olarak.
        
     4. 
        Yılan sokmalarında turnike olarak.
        
     5. 
        Baş yaralanmalarında bandaj olarak.
        

167. 
     Turnike ne kadar sıkmalıdır?
     
     1. 
        İpin yettiği kadar.
        
     2. 
        Kanama duruncaya kadar.
        
     3. 
        Kanama durduktan sonrada devam edilir.
        
     4. 
        Çubuğun döndüğü kadar.
        
     5. 
        İpin dayanma gücüne kadar.
        

168. 
     Kanamada ilkyardımda neler yapılmalıdır?
     
     1. 
        Hastaya şok pozisyonu verilir.
        
     2. 
        Kanayan bölgeye doğrudan baskı uygulanır.
        
     3. 
        Kanayan bölge kalp seviyesi üstünde tutulur.
        
     4. 
        En yakın baskı noktasına bası uygulanır.
        
     5. 
        Hepsi doğru.
        

169. 
     İç kanamada ilkyardımda neler yapılmalıdır?
     
     1. 
        Hastanın bilinci ve ABC si değerlendirilir.
        
     2. 
        Hastaya şok pozisyonu verilir.
        
     3. 
        Hareket ettirilmez yiyecek içecek verilmez.
        
     4. 
        Tıbbi yardım istenir.
        
     5. 
        Hepsi doğru.
        

170. 
     Hafif kulak kanamasında ilkyardımda ne yapılmalıdır?
     
     1. 
        Hasta/yaralı sakinleştirilir, endişeleri giderilir.
        
     2. 
        Kulak temiz bir bezle temizlenir.
        
     3. 
        Bilinç durumuna göre sağlık kuruluşuna haber verilir.
        
     4. 
        Kanama ciddi ise kulağı tıkamadan temiz bezlerle kapanır.
        
     5. 
        Hepsi doğru.
        

171. 
     Ciddi kulak kanamasında ilkyardımda ne yapılmalıdır?
     
     1. 
        Hasta/yaralı sakinleştirilir, endişeleri giderilir.
        
     2. 
        Kulağı tıkamadan temiz bir bezle kapatılır.
        
     3. 
        Sağlık kuruluşuna haber verilir.
        
     4. 
        Bilinçsiz ise kanayan kulak üzerine yan yatırılır.
        
     5. 
        Hepsi doğru.
        

- V -

YARALANMALARDA İLKYARDIM

Yara nedir?

Bir travma sonucu deri yada mukozanın bütünlüğünün bozulmasıdır. Aynı zamanda kan damarları, adale ve sinir gibi yapılar etkilenebilir. Derinin koruma özelliği bozulacağından enfeksiyon riski artar.

Kaç çeşit yara vardır?

Kesik yaralar:

Bıçak, çakı, cam gibi kesici aletlerle oluşur. Genellikle basit yaralardır. Derinlikleri kolay belirlenir.

Ezikli yaralar:

Taş yumruk yada sopa gibi etkenlerin şiddetli olarak çarpması ile oluşan yaralardır. Yara kenarları eziktir. Çok fazla kanama olmaz, ancak doku zedelenmesi ve hassasiyet vardır.

Delici yaralar:

Uzun ve sivri aletlerle oluşan yaralardır. Yüzey üzerinde derinlik hakimdir. Aldatıcı olabilir tetanos tehlikesi vardır.

Parçalı yaralar:

Dokular üzerinde bir çekme etkisi ile meydana gelir. Doku ile ilgili tüm organ, saçlı deride zarar görebilir.

Enfekte yaralar:

Mikrop kapma ihtimali olan yaralardır. Enfeksiyon riski yüksek yaralar şunlardır:

• 
  Gecikmiş yaralar (6 saatten fazla),
  
• 
  Dikişleri ayrılmış yaralar,
  
• 
  Kenarları muntazam olmayan yaralar,
  
• 
  Çok kirli ve derin yaralar,
  
• 
  Ateşli silah yaraları,
  
• 
  Isırma ve sokma ile oluşan yaralar.
  

Yaraların ortak belirtileri nelerdir?

• 
  Ağrı
  
•