Ehm-in yaranma tariXİ

EHM-İN, PROQRAMLAŞDIRMA VƏ KİBERNETİKA ELEMENTLƏRİNİN MƏKTƏB HƏYATINA DAXİL OLMASI MƏRHƏLƏLƏRİ

İnformatika elmi XX əsrin ikinci yarısında yaranmışdır. Onun inkişafı elektron hesablama maşınları texnologiyasının yaranması ilə əlaqədardır. Kiçik EHM-ləri kompüter adlandırırdılar ki, onun da tərcüməsi latın sözü olub hesablayıcı deməkdir.

EHM-lərin müasir cəmiyyətdə insan fəaliyyətinin ən müxtəlif sahələrinə tədbiq edilə bilməsi EHM-in unversal qurğu olması ilə izah olunur.

XX əsrin 50-ci illərində elektron hesablama maşınlarının ilk nəsilləri həyata vəsiqə aldı. Bununla birlikdə insanların yeni fəaliyyət sahəsi elektron hesablama maşınlarında proqramlaşdırma inkişaf etməyə başladı.

EHM-lərin ilk nəsilləri ölkənin elmi-tədqiqat müəssisələrində və böyük ali məktəblərində elektron hesablama mərkəzlərində cəmləşdirildi. Artıq 50-ci illərin sonlarında riyaziyyatçı proqramçılar yetişməyə başladı.Bu işə akademik A.P.Yerşov rəhbərlik edirdi.

İnformatikanın tədrisi ilə bağlı 1960-cı illərin əvvəllərindən başlayaraq riyaziyyat təmayüllü məktəblərdə və siniflərdə proqramlaşdırma kursu üzrə proqram materiallarının öyrənilməsinə başlanmışdır. Məktəblərin proqramlaşdırma sahəsində ixtisaslaşmasının müsbət əhəmiyyəti vardır. Bu bir sıra metodik vasitələrin yazılmasına, məktəbdə proqramlaşdırmanın aid çoxlu məsələlərin həll edilməsinə gətirib çıxardı.

Məktəb informatika kursunun əsasları 60-cı illərdə inkişaf etməyə başladı. Bunun kibernetika elementlərinin təlimini eksperiment qaydasında həyata keçirməyə imkan verdi. Bu sahədə ilk tədqiqat işləri V.S.Ledneve aiddir. Sonralar bu istiqamətdə aparılan elmi-metodik işlərə V.S.Lednivin şagirdi A.A.Kuznetsov da qoşuldu. Onların birgə fəaliyyəti nəticəsində kibernetikanın əsaslarının orta məktəbdə öyrədilməsinin ümum-təhsil və politexnik əhəmiyyətini müəyyən edən nəticələr əldə olundu. Nəticələrə əsasən “kibernetika ümumtəhsil məktəblərində ayrıca fənn kimi öyrənilməlidir”.

EHM-də proqramlaşdırmanın əsasını alqoritimləşdirmə anlayışı təşkil edir. Aşağıda alqoritimləşdirmənin əsasını təşkil edən alqoritmik mədəniyyətin kompanentləri verilir.

1.