Амин Бабайев, Вцгар Бабайев

 
 
Şəkil 47 47.  Maye gübrənin 
süzgəcdən süzülməsi 

---

 
164
Şəkil 48. Xəndəkotu 
(Symphytum caucasicum) 
Xəndəkotundan hazırlanan maye gübrə 
Xəndəkotundan hazırlanmış maye gübrə,  əsasən, kalium qidasını çox, azotu isə 
az sərf edən bitkilərdən pomidor, xiyar və lobyanın becərilməsində istifadə edilməsi 
tövsiyə olunur. Xəndəkotu cövhərinin tərkibində peyinlə müqayisədə kalium çox, 
fosfor isə nisbətən azdır. Xəndəkotu cövhərini hazırlamaq üçün 1 kq təzə kütlənin 
üzərinə 10 litr su əlavə edərək 4 həftə müddətinə saxlayırlar. Bu cövhərin tərkibində 
azot, fosfor və kalium 3:1:7 nisbətindədir. 
Belə cövhərləri müxtəlif bitkilərin qarışığından da hazırlamaq mümkündür.  
Gicitikəni xəndəkotu ilə qarışdırmaq və aşağıdakı bitkiləri əlavə etmək olar: boyma-
dərən, çobanyastığı, mayaotu, soğan, sarımsaq. Cövhərə, eləcə də quş zılı, odun külü, 
yonca unu, daş, yaxud sümük unu əlavə etmək olar. 
Maye gübrəni aşağıdakı kimi hazırlamaq olar. Kisəyə bir neçə bel peyin, 1-2 
ovuc odun külü, yonca unu, yaxud xırdalanmış yonca kütləsi, sümük yaxud daş unu 
və biçilmiş ot əlavə etməklə  ağzını bağlayaraq içərisində yağış suyu olan çəlləyə 
salmaq lazımdır. İki gündən bir kisənin içərisindəki kütləni ağac çubuqla qarışdırmaq 
lazımdır ki, qida maddələri tam suya keçsin. 
Bir həftədən sonra məhlul tünd-şabalıdı  rəng alır. Alınmış cövhər yarpağı 
yandırmadığına  görə onu  durulaşdırmadan istifadə etmək olar. 
Əlavə kimi bitkilərin xəstə və qurumuş hissələrini yandıraraq alınmış külü maye 
gübrəyə qatmaq olar. Bu proses gübrənin tərkibində kalium elementinin miqdarını 
artırır.