Ekonometrika fanining maqsadi, metodi va vazifalari

26. Ehtimollar nazariyasi va matematik statistikaning asosiy tushunchalari.

Ommoviy tasodifiy hodisalar bо’ysunadigan qonuniyatlarni о’rganish, kuzatishlar natijalari – statistik kо’rsatkichlarni о’rganishga asoslangan. Matematik statistikaning birinchi masalasi: – statistik kо’rsatkichlarni yig’ish va gruppalash metodlarini kо’rsatish. Matematik statistikaning ikkinchi masalasi: – tadqiqotning maqsadiga bog’liq ravishda statistik kо’rsatkichlarni analiz qiluvchi usullarni ishlab chiqish. Shunday qilib matematik statistikaning asosiy masalasi: – statistik kо’rsatkichlarini yig’ish va ularni ilmiy va amaliy xulosalar qilish uchun ishlab chiqishdir.

Ehtimollar nazariyasining asosiy tushunchasi bo`lgan tasodifiy hodisaning ehtimoli tushunchasini keltiramiz. Hodisaning ehtimoli ma`nosini anglash uchun bitta sodda misol keltiramiz. Bitta yashikda 10 dona bir xil shar bo`lib, ularning ikkitasi qizil rangli, 8 tasi esa ko`k rangli bo`lsin. Yashikdagi bu sharlarni yaxshilab aralashtirib, so`ng bu yashikdan qaramasdan tavakkaliga shar olish tajribasini o`tkazaylik. Ravshanki, yashikdan olingan sharning ko`k rangli bo`lish imkoniyati qizil rangli bo`lishi imkoniyatiga qaraganda ko`proq bo`ladi. Odatda imkoniyatlarni sonlar bilan xarakterlab, ular solishtiriladi. Natijada ko`p imkoniyatli, kam imkoniyatli umuman, ma`lum miqdordagi imkoniyatli kabi hodisalarning sonli o`lchovlari to`g`risida gapirish mumkin bo`ladi.