Ishning borishi: Tajribani o’qituvchi olib boradi. Talabalar ikki guruhga bo’linadilar. Birinchi tajriba guruhiga birinchi to’plamdagi vazifalar, ikkinchi - nazorat guruhiga ikkinchi to’plamdagi vazifalar beriladi. Barcha ishtirokchilar vazifalarni navbatma-navbat yechishlari kerak bo’ladi. Tekshiriluvchiga ko’rsatma: «Qo’lingizdagi varaqda 10 ta arifmetik topshiriq bo’lib, ularni tartib bilan yeching. Qo’lingizdagi varaqqa barcha arifmetik usullarni yozishingiz mumkin. Vazifani yechish vaqti cheklanmagan. Uni mustaqil ravishda boshqalardan ko’chirmay bajarishga harakat qiling». B A Y O N N O M A: Tekshiriluvchi: Tekshiruvchi: Tekshiriluvchining ruhiy holati: Sana:
Topshiriq to’plami
Tekshiriluvchilar guruhi
Vazifani yechish
Ratsional
Noratsional
Abs.
%
Abs.
%
I
Tajriba
II
Nazorat
Natijalar tahlili: Barcha tekshiriluvchilar o’z varaqlariga ratsional va noratsional yechimga ega bo’lgan vazifalar sonini belgilashadi. 1-5 topshiriqlar bittadan ratsional yechimga ega. 6-10 vazifalar ikki yoki bir usul bilan yechiladi. Ba’zilari hech qanday usulni talab qilmaydi.
Tajriba va nazorat guruhidan 6-10 topshiriqni ratsional usulda yechgan tekshiriluvchilar soni aniqlanadi va bayonnomaga yoziladi.
Olingan natijalarning foizdagi ko’rsatkichi hisoblanadi.
Natijalar tahlili asosida tafakkurning rigidligi haqida xulosa chiqariladi. Lachins metodikasi uchun topshiriqlar to’plami: Tajriba guruhi uchun: Uchta idish berilgan: 37, 21 va 3 litrli. Ulardan foydalanib, qanday qilib 10 litr suvni o’lchash mumkin?
Uchta idish berilgan: 37, 24 va 2 litrli. Ulardan foydalanib, qanday qilib 9 litr suvni
o’lchash mumkin? Uchta idish berilgan: 39, 22 va 2 litrli. Ulardan foydalanib, qanday qilib 13 litr suvni o’lchash mumkin?
Uchta idish berilgan: 38, 25 va 2 litrli. Ulardan foydalanib, qanday qilib 9 litr suvni o’lchash mumkin?
Uchta idish berilgan: 29, 14 va 2 litrli. Ulardan foydalanib, qanday qilib 11 litr suvni o’lchash mumkin?
Uchta idish berilgan: 28, 14 va 2 litrli. Ulardan foydalanib, qanday qilib 10 litr suvni o’lchash mumkin?
Uchta idish berilgan: 27, 12 va 3 litrli. Ulardan foydalanib, qanday qilib 9 litr suvni o’lchash mumkin?
Uchta idish berilgan: 30, 12 va 3 litrli. Ulardan foydalanib, qanday qilib 15 litr suvni o’lchash mumkin?
Uchta idish berilgan: 38, 7 va 5 litrli. Ulardan foydalanib, qanday qilib 12 litr suvni o’lchash mumkin?
Uchta idish berilgan: 29, 10 va 3 litrli. Ulardan foydalanib, qanday qilib 10 litr suvni o’lchash mumkin?
Ikkinchi nazorat guruhi uchun: Uchta idish berilgan: 26, 10 va 3 litrli. Ulardan foydalanib, qanday qilib 10 litr suvni o’lchash mumkin?
Uchta idish berilgan: 28, 7 va 5 litrli. Ulardan foydalanib, qanday qilib 12 litr suvni o’lchash mumkin?
Uchta idish berilgan: 30, 12 va 3 litrli. Ulardan foydalanib, qanday qilib 15 litr suvni o’lchash mumkin?
Uchta idish berilgan: 27, 12 va 3 litrli. Ulardan foydalanib, qanday qilib 9 litr suvni o’lchash mumkin?
Uchta idish berilgan: 28, 14 va 2 litrli. Ulardan foydalanib, qanday qilib 10 litr suvni o’lchash mumkin?
Uchta idish berilgan: 38, 25 va 2 litrli. Ulardan foydalanib, qanday qilib 9 litr suvni o’lchash mumkin?
Uchta idish berilgan: 29, 14 va 2 litrli. Ulardan foydalanib, qanday qilib 11 litr suvni o’lchash mumkin?
Uchta idish berilgan: 39, 22 va 2 litrli. Ulardan foydalanib, qanday qilib 13 litr suvni o’lchash mumkin?
Uchta idish berilgan: 37, 24 va 2 litrli. Ulardan foydalanib, qanday qilib 9 litr suvni o’lchash mumkin?
Uchta idish berilgan: 37, 21 va 3 litrli. Ulardan foydalanib, qanday qilib 10 litr suvni o’lchash mumkin?
LABORATORIYA ISHI№ 26 Мавзу : Тафаккурнинг тахлилийлиги ва рефлексивлигини урганиш. «SO’ZLI LABIRINT» METODIKASI. Maqsad: Tafakkur jarayonlari harakatchanligi (labilligi)ni o’rganish Jihoz: Har bir tekshiriluvchiga 10 tadan «So’zli labirint», sekundomer. Ishning borishi: Talabalar guruhi 2 kishidan bo’linadi. Ularning biri tekshiruvchi, ikkinchisi tekshiriluvchi vazifasini bajaradi. Tekshiruvchi tekshiriluvchiga quyidagi ko’rsatmani o’qib beradi: «Hozir sizga so’zlar yashiringan labirint ko’rsatiladi. Sizdan ana shu labirint ichidan iloji boricha tezroq chiqish talab qilinadi. Labirintga kirish quyi qatorning o’ng burchagidan, chiqish esa Yuqori qatorning chap burchagida. Labirintdan chiqish yo’llarini qidirish jarayonida vertikal va gorizontal yo’nalishlar bo’yicha sakramagan holda (sidirg’asiga) bir necha harflar ustida harakat qilishingiz mumkin. Qalamni harflar ustida Yurgizayotgan paytingizda tovush chiqarib aytib turing. Har bir labirintga kirishni buyruq olgandan so’ng boshlaysiz. Topgan so’zingizni labirint yoniga qalam bilan yozib qo’ying». Tekshiruvchi har bir labirintdan chiqishga sarflangan vaqt va urinishlar sonini bayonnomaga yozib boradi. B A Y O N N O M A: Tekshiriluvchi: Tekshiruvchi: Tekshiriluvchining ruhiy holati: Sana:
Vazifani yechish ko’rsatkichi
Vazifaning raqami
Statistik ko’rsatkich
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
M
о
Vaqt, (sek.)
Urinishlar soni
Natijalar tahlili: O’nta vazifani yechish uchun sarflangan vaqtning va urinishlarning o’rtacha qiymati (M) va o’rtacha kvadratik chetlashishi (()ni hisoblanadi.
Diagramma tuziladi. Bunda abssissa o’qiga labirint raqami, ordinata o’qiga har birini yechish uchun sarflangan vaqt, tepasiga urinishlar soni ko’rsatiladi.
Tafakkurning harakatchanligi haqida diagrammadagi ustunlarning balandligi va urinishlar soniga ko’ra xulosa chiqariladi.
«So’zli labirintlar»
=омютк
килатп
тсокбу
килнид
санаич
стикрн
ниелик
инлайк
исалда
енчвок
еснирс
неизак
авитоб
имеалш
ментад
еь=уте
висипс
тиксуо
арепдо
лтатси
сьтари
нцаркб
бакмет
гутсум
акитсо
кигулд
товмрт
витмуч
таиран
алсони
нарсна
абаикр
микжог
нсвиун
еаиноп
матрою
итатза
анзошс
мирепс
теьлук
суркаи
кбовлз
нетозк
акцука
аражод
нибоит
имазкэ
исълиф
ринглс
яицлам
осмонт
твадли
кизнок
тсубрц
сколде
сатурн
уббати
ешнрко
епсшат
жуецка
LABORATORIYA ISHI№ 27 Мавзу : Нуткни экспериментал урганиш методлари ERKIN ASSOTSIATIV EKSPERIMENT. Maqsad: Nutqiy assotsiativ bog’lanishlarni o’rganish. Jihoz: So’zlar to’plami, sekundomer. Ishning borishi: Tajriba guruh sharoitida yoki yakka tartibda o’tkazilishi mumkin. Talabalar ikki guruhga bo’linishadi. Birinchi guruh - tekshiruvchilar, ikkinchi guruh esa - tekshiriluvchilar bo’ladi. Tekshiriluvchiga quyidagicha ko’rsatma beriladi: «Sizga tavsiya etilayotgan qo’zg’atuvchi so’zga nisbatan miyangizga kelgan birinchi so’zni varaqqa yozing». Tekshiriluvchiga qo’zg’atuvchi 30 ta so’z o’qib beriladi, tekshiruvchi unga berilgan so’zga javoban miyasiga kelgan so’zlarni bayonnomaga yozib turadi.