Elektrotehnika va elektronika

U
F
=U
L
, liniya toklari esa, faza toklaridan 
3
marta ko‘p 
bo‘ladi. 
3.11-rasm. Uchburchak usulida ulangan simmetrik uch fazali sistema kuchlanish va toklarning 
vektorlari diagrammasi. 

---

59 
Iste’molchilar uch fazali tarmoqning uchta simiga ulanadi, bunda ular tarmoqqa energiya beradigan 
generator fazalarining ulanishi usulidan qat’iy nazar, yulduz usulida ham, uchburchak usulida ham, ulanishi 
mumkin. 
Uch fazali generatorni uch fazali yuklamalar bilan ulanishining beshta oddiy usuli quyida keltiridgan. 
Generatorning A,B,C qismalarini yuklamaning a,b,c qismalari bilan birlashtiruvchi simlarni liniyadar 
deb ataladi. Shu sabobdan liniya simlaridan o‘tuvchi toklarni liniya toklari deb ataymiz. Ularni shartli 
yo‘nalishi generatordan yuklama tomon deb qabul qilingan; liniya toklarining moduli I qarfi bilan 
belgilanadi. Ikkita faza orasidagi kuchlanishni liniya fazalaro (liniya) kuchlanishi deb ataladi. U
AB ,
U
BC, 
U
CA
fazalararo kuchlanishlarni moduli U
L
ga teng ;generator fazasi deyiladi, har bir yuklamani esa yuklama 
fazasi deyiladi. Ulardan o‘tuvchi tokni faza toklari I
F
kuchlanishlarini esa, faza kuchlanishlari U
F
deb 
belgilanadi. 
Yuklamani uchburchak usulda ulash 
Agar iste’molchi fazalari uchburchak usulida ulangan bo‘lsa, u holda yuklamaning faza kuchlanishi 
liniya kuchlanishiga teng bo‘ladi. Shuning uchun simmetrik rejimida: 
F
L
F
L
F
F
F
Z
U
I
I
Z
E
I
3
3
,
esa
toki
liniya
(3.19) 
Bizga ma‘lum, simmetrik uch fazali sistemadagi A, B, C fazalarini EYuK lari ushbu munosabatlar bilan 
bog‘langan. 
;
;
;
C
B
A
j
C
j
B
j
A
e
E
e
E
e
E
E
E
E
(3.20) 
Bunda: 
;
3
2
A
C
C
B
B
A
(3.21) 
;
3
2
A
B
B
C
C
A
(3.22) 
birinchi sistemeni fazalarning to ‘g ‘ri ketma-ketligi deb ataladi(EYuKlarning to ‘g ‘ri ketma-ketlik 
sistemasi), ikkinchisini esa – fazalarning teskari ketma-ketligi deyiladi. 

---

60