74
Ramkaga ta’sir etayotgan ikki moment (aylantiruvchi va teskari ta’sir etuvchi) o‘zaro tenglashganda
(
M=M
) ramka harakatdan to‘xtab, muvozanat holatida bo‘ladi (yoki bu holatni asbob qo‘zg‘aluvchan
qismining turg‘un muvozanat holati deyilali)
W
BswI
,
(5.3)
bundan
I
W
Bsw
(5.4)
Oxirgi ifoda magnitoelektrik o‘lchash asboblarining shkala tenglamasi deb ataladi. Agar magnit
induksiyasi
B
ni, ramkaning yuzasi
S
ni, uning o‘ramlar soni
w
va solishtirma teskari ta’sir etuvchi moment
W
larning o‘zgarmasligini hisobga olib,
Bsw/W=S
I
desak, u holda
S
I
ni o‘lchash mexanizmini tok bo‘yicha
sezgirligi deyiladi, ya’ni
S
I
=const.
Shuni hisobga olib, (5.4) ni quyidagicha yozish mumkin:
α
= S
I
I,
(5.5)
ya’ni ramkaning burilish burchagi
α
o‘lchanadigan tokning qiymatiga to‘g‘ri proportsional, bundan
chiqadiki, tokning yo‘nalishi o‘zgarsa,
α
ning ham yo‘nalishi o‘zgaradi. Shu sababli magnitoelektrik o‘lchash
asboblari o‘zgarmas tok zanjirida ishlatiladi va ularning shkalasi bir tekis darajalanadi.
Magnitoelektrik o‘lchash mexanizmlari ampermetr, voltmetr, ommetr va galvanometrlar sifatida
ishlatiladi.
Dostları ilə paylaş: