Elektrotehnika va elektronika

tormoz momenti
deb ham 
ataladi. 
Generatorning uzoq davr ichida normal ishlashini ta’minlaydigan rejimi uning 
nominal rejimi
deb ataladi. Bu rejim quyidagi miqdorlar bilan xarakterlanadi: 
R
N
, U
H
, /
H
va 
p
H
— 
tegishlicha nominal quvvat, kuchlanish, tok va aylanish chastotasi. Bu nominal 
miqdorlar generatorning pasportida (shchitida) keltiriladi. 

---

176 
Elektr mashinalarning xususiyatlari grafik usul bilan ifodalangan, tavsif deb ataluvchi bog‘lanishlar 
bilan aniqlanadi. Generatorning asosiy tavsiflari quyidagilardan iborat bo‘lib, ular o‘zgarmas chastota, 
ya’ni 
n = const
da olinishi kerak. 
1)
Salt (
yuklamasiz
) ish tavsifi.
Generator kuchlanishi 
U
0
ning uning qo‘zg‘atuvchi 
chulg‘amdagi qo‘zg‘atish toki 
i
Q
ga bog‘lanishini ifodalovchi egri chiziq, ya’ni 
U
0 
= f (i
k
)
salt ish tavsifi 
deb ataladi. Bunda
I
ya
 = o
va
n = const
bo‘lishi kerak. 
2)
Yuklama tavsifi.
Generatorning yuklama bilan ishlayotgan rejimidagi 
U=f(i
k
)
uning 
yuklama tavsifi deb ataladi. Bunda yakor tokining qiymati o’zgarmas, ya’ni 
I
ya
= I
n
= const
qilib 
saqlanishi va 
n = const
bo‘lishi kerak. Boshqacha aytganda generator yuklanish toki va aylanish tezligi 
o’zgarmaganda uning kuchlanishini qo’zg’atish tokiga bog’langanligini ifodalovchi egri chiziq yuklanish 
tavsifi U=f(I
q
) deyiladi [4]. 
3)