ĠƏMĠstan nəZĠRLĠ
Yüklə 2,8 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
CƏMĠL BƏY RƏFĠBƏYOV - 1894-cü ildə Gəncənin Balabağmanlar kəndində bəy ailəsində anadan olub. 1908-ci ildən 1916-cı ilədək Gəncə Ģəhər səkkiz illik Ģəhər məktəbində təhsil alıb. Uryadnik HƏSƏN BƏY FƏTƏLĠBƏYOV - Birinci Tatar-Azərbaycan süvari alayının kollej registratoru olub, qoĢunu ərzaqla təchiz edib və onu mənzillərə yerləĢdirib. Dövlət müĢaviri, birinci dərəcəli könüllü əsgər 25 olub. Rus- yapon müharibəsinin, Romanovlar sülaləsinin 300 illik xatirə medalı ilə və məiĢətdə göstərdiyi fəaliyyətinə görə ordeni ilə 1914-cü ildə Qori Ģəhər pristavı vəzifəsində iĢləyəndə həmin il iyunun birində “Müqəddəs Vladimir” ordeninin dördüncü dərəcəsilə təltif olunmuĢdur. 1886-cı il dekabrın on səkkizində ġuĢanın Ətyeməzli kəndində zadəgan ailəsində anadan olub. Qori seminariyasının Tatar-Azərbaycan Ģöbəsini 1916-cı il martın beĢində, 271 saylı Ģəhadətnamə ilə bitirib. 1917-ci il oktyabrın iyirmi doqquzunda Tatar-Azərbaycan süvari alayının ehtiyat bölməsinə könüllü qəbul olunub. Həmin il noyabrın iyirmi üçündə və dekabrın beĢində Müsəlman Korpusuna əsgər yığmaq üçün Borçalı qəzasına ezam olunub. 1918-ci il yanvarın dördündə uryadnik rütbəsi verilib. Həmin il, həmin tarixdə Müsəlman korpusunun komandiri, general-leytenant Əliağa ġıxlinskinin əmrilə oboz komandiri (hərbi araba karvanının) təyin olunub. 1919-cu il yanvarın dördündə ailə vəziyyətinə görə hərbi xidmətdən tərxis olunub. Həsən bəy Fətəlibəyovun Ģəxsi iĢində ailə tərkibi də qeydə alınmıĢdır. 1896- cı il aprelin on ikisində anadan olan arvadı Ədilə xanım, 1913-cü il dekabrın dördündə anadan olan qızı Leyla xanım, 1915-ci il martın ikisində anadan olan oğlu Ənvər bəydir. Kapitan AĞACƏFƏR ABUTALIB OĞLU SEYĠDOV – Bakıda Aleksandrovsk məktəbini və ikinci Tiflis kiĢi gimnaziyasını bitirib. 1915-ci ildən orduda xidmət edir. 1919-cu ildə praporĢiklər məktəbini bitirib. Birinci Dünya 25 Bu vəzifənin ruscası belədir: “BıvĢiy volonoopredelyayuĢaya perveqo razryada” Tərcüməsi: Müharibə vaxtı könüllü əsgəri xidmət keçirən, ali təhsilli imtiyazlı Ģəxs - (ġ.N.) 190 Müharibəsində fəal iĢtirakına görə orden və medallarla təltif olunub. 1894-cü il mayın səkkizində ġamaxıda meĢĢan ailəsində anadan olub. ġtabs-kapitan AĞA XANKĠġĠ OĞLU SARAVANSKĠ - ġamaxıda realnı məktəbi və 1915-ci ildə Mixaylov hərbi məktəbini bitirib. 1897-ci il yanvarın iyirmi dördündə ġamaxıda meĢĢan ailəsində anadan olub. ġtabs-kapitan DANĠYAL BƏY MƏHƏD BƏY OĞLU ġƏRĠFOV - 1915- ci ildə Birinci Tiflis praporĢiklər məktəbini bitirib. 1891-ci il iyunun onunda Qazaxda anadan olub. Ağalıq nəslindəndir. Müsavat ordusunun Bakı alayında (Salyan qazarmasında yerləĢirdi) Ģtabs-kapitan rütbəsində xidmət edirdi. 1923-cü ildə bolĢeviklər həbs edib. Son taleyi məlum deyil. Topoqraf-podpolkovnik Məhəd bəy ġərifovun oğludur. * * * Poruçik ƏLĠ ġƏMSĠ OĞLU ƏSƏDULLAYEV - fevral inqilabından sonra Bakıda “vəhĢi diviziya”nın əsgər və zabitlərindən döyüĢən alay təĢkil edib. Qərargahı “Ġsmailiyyə” binasında yerləĢirdi. 1918-ci ilin mart qırğını vaxtı ĠçəriĢəhər ətrafında, Çəmbərəkənddə, ġamaxı yolunda və baĢqa yerlərdə daĢnak- bolĢevik qoĢunları ilə Ģiddətli döyüĢlər aparıb. Martın iyirmi doqquzunda poruçik Əli Əsədullayevin komandanlığı altında Lənkəran müsavatçılarına silah yardımı apararkən, “Evelina” gəmisində bolĢeviklərlə silahlı toqquĢma olub. Martın 30-da Bakı əhalisi “Dikaya diviziya” alayının tərksilah olunmasına qarĢı etiraz mitinqləri keçirmiĢdir. Təcili çağırılan müĢavirədə M.Ə.Rəsulzadənin iĢtirakı ilə silahlar Bakı Soveti Ġcraiyyə Komitəsindən geri alınmıĢdır. Həmin günü “Dikaya diviziya” alayı ġamaxı yolundakı və Tatarski küçəsindəki sovet qoĢun hissələrinə hücum edib, Suraxanıdakı qırmızı qvardiya dəstəsini tərksilah etmiĢlər. DüĢmənə xeyli tələfat verməklə yanaĢı çoxlu əsgər və zabiti əsir almıĢlar. Poruçik Əli Əsədullayev 1921-ci ilin dekabr ayında Gürcüstanda həbs olunub. “Beriyanın imzaladığı 15 dekabr 1921-ci il tarixli məktuba əsasən, Əli Əsədullayevi Azərbaycan Fövqaladə Komissarlığı tələb edib. Əli Əsədullayev Beriyanın imzaladığı 30 dekabr 1921-ci il tarixli orderlə həbsdən azad edilərək Bağırovun sərəncamına göndərilib. ĠĢ üzrə heç bir təhqiqat iĢi aparılmayıb.” Sonralar Əli Əsədullayev Bakıda cıdır meydanında iĢləyirmiĢ, daha sonra arvadı ilə birlikdə Ġrana qaçıb. Müttəhim Mircəfər Bağırov bu barədə istintaq zamanı bildirdi ki, Əli Əsədullayevin nə üçün istintaqa cəlb olunmamasını və həbs edilməməsindən xəbəri yoxdur. ġahidlər Qasımov Əyyub Mikayıl oğlu, Mehdiyev Əliqulu Kur oğlu göstərdilər ki, Mircəfər Bağırovun Əli Əsədullayevlə münasibətləri çox yaxın imiĢ, 191 (“M.C.Bağırovun məhkəməsi” kitabı səh. 39-40-da, Bakı “Yazıçı” nəĢriy., 1993-cü il). Züleyxa xanım Əsədullayeva - Veber: - Dayını Əli Əsədullayevi ġura hökumətinin adamları buraxmaq üçün külli miqdarda rüĢvət istədilər. Ümumiyyətlə, bu illərdə özbaĢınalıq, talançılıq, rüĢvətxorluq baĢ alıb gedirdi. “Qızıl əsgər” hara ayağını qoyurdusa, oranı bərbad edirdi. Xalqa divan tutur, günahlı, günahsız adamları həbs edir, güllələyirdilər. Onların arasında dayım Əli də vardı. H.Z.Tağıyev çoxlu qızıl, briliyant verərək onu həbsxanadan azad etdirdi. Xüsusi sənəd hazırladaraq, ailə üzvləri ilə birlikdə, Azərbaycandan çıxmasına nail oldu. Poruçik Əli Əsədullayev milyoner ġəmsi Əsədullayevin oğlu, Hacı Zeynalabdin Tağıyevin isə kürəkəni olmuĢdur. O, Hacının qızı Leyla xanımın həyat yoldaĢı idi. Poruçik ĠSRAFĠL BƏY AĞA OĞLU ġIXLĠNSKĠ - 1918-ci ildə Gəncədə hərbi məktəbi bitirib. Məktəbdə ikinci rotanın praporĢiki vəzifəsində iĢləyib. 1897- ci il sentyabrın 10-da Qazaxda Zadəgan ailəsində anadan olub. Qori Ģəhərindəki seminariyanın Azərbaycan Ģöbəsini bitirib. Ġyirminci ildə bolĢeviklər gələndə AÇK yanında qısa müddət xüsusi təyinatlı dəstənin komandiri olub. Müsavatın qatı tərəfdarı və Sovet hökumətinin qatı düĢməni olduğu üçün ittiham edilib. 1926-cı ildə Solovetsk həbs düĢərgəsinə sürgün olunub. Poruçik ADĠL BƏY HƏYATOV - Ġkinci Bakı süvari alayında ikinci batalyonunun komandiri, Birinci Dünya Müharibəsi illərində eyni adlı batalyonun komandiri olmuĢdur. 1918-ci il avqustun iyirmisində ġuĢanın Malıbəyli kəndini ermənilərdən qəhrəmanlıqla müdafiə etdiyinə görə 1918-ci ildə Türkiyənin “Məcidiyyə” ordenilə təltif olunmuĢdur. Xankəndində yerləĢən Birinci süvari diviziyasının komandanı polkovnik Əfəndiyev və polkovnik Məmmədov 1919-cu il aprelin yeddisində poruçik Adil bəy Həyatova belə bir xasiyyətnamə vermiĢlər. “Alayın təĢkil olunmasında özünü layiqincə göstərən, tərbiyənin və intizamın nümunəvi təĢkilində xüsusi səylərini və böyük enerjisini nəzərə alaraq podporuçik Adil bəy Həyatova layiq olduğu poruçik rütbəsi verilməsi barədə vəsadət qaldırıram.” PraporĢik PAġA BƏY RÜSTƏMOV - 1914-cü il iyulun iyirmi dördündə Azərbaycan süvari alayına qəbul edilib. 1916-cı il dekabrın beĢində kiçik uryadnik, 1917-ci il sentyabrın on beĢində baĢ uryadnik, həmin il oktyabrın birində podpraporĢik rütbəsilə təltif olunub. 1916-cı il mayın otuz birində göstərdiyi igidliyə görə “Müqəddəs Georgi” ordeninin dördüncü dərəcəsi ilə təltif olunub. 1918-ci ilin oktyabrından Milli Azərbaycan ordusunda hərbi xidmətə baĢlayıb. Qarayazıda yerləĢən Azərbaycan süvari alayının komandiri, polkovnik (sənəddə adını oxumaq mümkün olmadı - ġ.N.) Azərbaycan Əlahiddə korpusunun komandirinə yazır ki, xalqımıza sidq-ürəklə xidmət edən podpraporĢik PaĢa bəy Rüstəmovun praporĢik rütbəsilə təltif olunmasını tamamilə qanuni hesab edirəm. 192 Arxivdə saxlanan bir sənəddə 1918-ci il oktyabrın on dördündə PaĢa bəyin bolĢeviklərə qarĢı döyüĢdə göstərdiyi igidliyi təsvir olunmuĢdur: “Zığ yüksəkliyi yaxınlığındakı döyüĢdə zabitlərin sayının çatıĢmazlığı üzündən kiçik gizir PaĢa bəy Rüstəmov yarımbölüyə komandirliyi qəbul etdi. Onda Hövsan tərəfindən yüksəkliyə hücumu süvari ilə bizim piyada aparırdı. Kiçik gizir PaĢa bəy Rüstəmov Suraxanı tərəfdən rəqibin cinahına çıxaraq, öz sürətli hücumu ilə daĢnak və bolĢevikləri tutduqları səngərlərdən qovmağa kömək etdi. Ümumiyyətlə, arxa cəbhədə olduğu kimi ön cəbhədə də kiçik gizir PaĢa bəy Rüstəmov tapĢırılmıĢ zabit vəzifələrinin hamısını layiqincə yerinə yetirirdi.” PaĢa bəy 1895-ci il mayın on ikisində Gəncə qəzasının Yuxarı Ayıblı kəndində anadan olub. Subaydır. Müharibədən əvvəl təsərrüfatda iĢləyib. Savadlıdır. Artilleriya podpolkovniki TEYMUR XAN CAHANGĠR XAN OĞLU XOYSKĠ - 1920-ci ilin iyul ayında həbs edilib. Ailəsi ilə birlikdə sürgün edilmiĢdir. 1891-ci il noyabrın iyirmi yeddisində Gəncədə zadəgan ailəsində anadan olmuĢdur. Gəncə klassik kiĢi gimnaziyasını və 1914-cü ildə Tiflis hərbi kadet məktəbini bitirib. Müsavat ordusunda isə ikinci Bakı süvari alayında komandir müavini olub. Respublika Mərkəzi Dövlət Arxivində polkovnik ġirin bəy Kəsəmənlinin 1919-cu il yeddi may tarixli raportu saxlanılır. Birinci süvari diviziyasının rəisinə, surəti isə BaĢ Qərargah rəisinə ünvanlanan raportunda polkovnik ġirin bəy Kəsəmənli yazır: “Mənə etibar olunmuĢ alayın kapitanı Teymur xan Xoyski haqqında qısa məlumat və ober-zabitin təltifat vərəqini sizə təqdim edirəm. Məlum edirəm ki, onu hələ praporĢiklər məktəbində xidmət etdiyi vaxtdan intizamlı zabit kimi tanıyıram. O, mənim tabeliyimdə xidmət edərkən özünü məktəb heyətinin görkəmli rəhbəri kimi tanıtmıĢ, mənim təqdimatımla köməkçim təyin olunmuĢdur. Günbəgün öz əməyini və enerjisini heç bir Ģəxsi mənafe güdmədən hərbi xidmətə sərf edir. Zabit Teymur xan yaxĢı baĢa düĢür ki, Vətənin və millətin naminə xidmət edir. Alaya xidmətə gəldiyi ilk gündən o, sanki on iki hissəyə bölünmüĢdür. Onun iĢinə nəzər yetirdikdə alay komandirinin müavini əvəzinə on iki rota komandirinin vəzifəsini də yerinə yetirdiyininin Ģahidi olursan. Yuxarıda qeyd etdiklərimi nəzərə alaraq çox xahiĢ edirəm, Sizin təqdimatınızla kapitan Teymur xan Xoyskiyə podpolkovnik rütbəsi verilsin. Üstəlik də hazırda tutduğu vəzifə ona podpolkovnik rütbəsini almağa imkan verir.” Polkovnik ġĠRĠN BƏY KƏSƏMƏNLĠ. Alayın yavəri, praporĢik Ġlyas bəy ġahtaxtinski-Birinci Dünya Müharibəsində iĢtirak edən kapitan Teymur xan Cahangir xan oğlu Xoyski cəbhələrdə nüfuzlu nəslinin adına layiq döyüĢ yolu keçmiĢdir. Bütün bunları əyani göstərən onun hansı möcüzədənsə salamat qalıb, arxivdə “təmamilə məxfidir” 193 qrifilə saxlanan təltifat vərəqidir. Teymur xan 1915-ci ildən 1917-ci ilə kimi iĢtirak etdiyi döyüĢlərdə dördüncü dərəcəli “Müqəddəs Anna” (üzərində “Ġgidliyə görə” yazısı ilə), üçüncü dərəcəli “Müqəddəs Stanislav” (qılınc və bantla birgə), üçüncü dərəcəli “Müqəddəs Anna” (qılınc və bantla birgə), ikinci dərəcəli “Müqəddəs Stanislav” (qılıncla birgə), ikinci dərəcəli “Müqəddəs Anna” (qılıncla birgə), knyaz Vladimirin Ģərəfinə təsis edilmiĢ dördüncü dərəcəli orden (qılınc və bantla birgə) və 1917-ci ilin fevral ayında Georgi silahı ilə təltif olunmuĢdur. Kapitan AĞAHÜSEYN MĠRZƏHADI OĞLU AĞASIYEV - Ġçəri Ģəhərdə tacir ailəsində anadan olmuĢdur. 1919-cu ildə “Hərbiyyə məktəbi”ni bitirən ilk məzunlardan biri idi. 1920-ci ilin əvvəllərində Milli ordunun “Yardım alayı”nda rota komandiri olmuĢdur. 1921-ci il avqustun dördündə Nəriman Nərimanovun təĢəbbüsü ilə iyirmi səkkiz nəfərdən ibarət Türkiyəyə gedəcək Azərbaycanın səlahiyyətli nümayəndəliyi təĢkil olunur. Onların arasındakı altı nəfər hərbçidən biri də Ağahüseyn Ağasiyevdi. Diplomatik nümayəndəliyin baĢçısı Ġbrahim Əbilov təyin olunmuĢdu. Kapitan Ağasıyev əvvəlcə Ankarada səfirliyin hərbi attaĢesinin əməkdaĢı, sonra isə səfir Ġbrahim Əbilovun müavini kimi məsul vəzifələrdə çalıĢmıĢdır. Qazi Mustafa Kamal Atatürklə görüĢmüĢdür. l924-cü ildə Tiflisə çağırılan kapitan Ağahüseyn Ağasıyev Surami Ģəhərindəki hərbi hissəyə komandir təyin edilir. Bir axĢam Surami qalası ətrafındakı gözətçi məntəqələrini yoxlayarkən daĢnaklar arxadan xəncərlə vuraraq öldürüblər. Poruçik ƏLĠAĞA ƏBDÜLSƏMƏD OĞLU MUSTAFAYEV - 1919- 1920-ci illərdə müsavat ordusunda poruçik rütbəsində qulluq edib. Ġyirmi səkkiz aprel çevriliĢində istilaçı-daĢnaklara və XI Orduya qarĢı döyüĢlərdə fəal iĢtirak edərək yaralanıb. Otuz yeddinci ilə kimi Salyan və Laçında hərbi komissarlıqda iĢləyib. Həmin il Salyan NKVD-nin rəisi Artunyan tərəfindən həbs edilib. Təqsiri sübut olunmadığına görə azad edilib. 1945-ci ilə qədər Salyan Xalq Maarif Ģöbəsində və rayon ictimai-təminat Ģöbəsində mühasib iĢləyib. Həmin ili Müsavat ordusunun zabiti olduğu bəhanə edilərək yenidən on il müddətinə həbs edilib. 1950-ci ildə həbsxanada vəfat edib. 1898-ci ildə Salyanda anadan olub. Salyan Ģəhər dörd illik ibtidai məktəbini bitirib. * * * PraporĢik HÜSEYN HEYDƏR OĞLU EYVAZOV - Salyan Ali-ibtidai məktəbini və 1919-cu ildə Gəncə praporĢiklər məktəbini bitirib. 1895-ci ildə Salyanda kəndli ailəsində anadan olub. PraporĢik AĞABALA ƏLĠ OĞLU YUSĠFOV - Gimnaziya təhsili alıb. 1919-cu ildə Gəncə praporĢiklər məktəbini bitirib. 1898-ci ilin yanvar ayında Bakıda fəhlə ailəsində anadan olub. 194 PraporĢik MÜRSƏL HACI MƏMMƏDƏLĠ OĞLU ĠBRAHĠMOV - ġamaxı Ģəhər məktəbini və 1918-ci ildə Gəncədə podpraporĢiklər məktəbini bitirib. Fars və erməni dillərini mükəmməl bilir. 1899-cu il yanvarın beĢində ġamaxıda anadan olub. PraporĢik MƏHƏRRƏM HÜSEYNQULU OĞLU ĠSGƏNDƏROV - Birinci Bakı kiĢi gimnaziyasının dörd sinfini və 1919-cu ildə Gəncə praporĢiklər məktəbini bitirib. 1918-ci ildə ağqvardiyaçı Denikin və daĢnaklarla döyüĢlərdə iĢtirak edib. 1895-ci ildə Bakıda anadan olub. PraporĢik KAZIM GÜLMƏMMƏD OĞLU KƏRĠMOV - 1918-ci ildə Gəncə praporĢiklər məktəbini bitirib. 1897-ci ildə Bakıda meĢĢan ailəsində anadan olub. PraporĢik ĠSA QAFAR OĞLU MANAFOV - Bakıda üçüncü Ali-ibtidai və 1919-cu ildə Gəncə praporĢiklər məktəbini bitirib. 1898-ci il yanvarın beĢində Bakıda meĢĢan ailəsində anadan olub. PraporĢik BĠLAL SƏFƏRƏLĠ OĞLU SƏFĠYEV – Zaqafqaziya Müəllimlər Seminariyasının Azərbaycan Ģöbəsini və 1919-cu ildə Gəncə praporĢiklər məktəbini bitirib. 1894-cü ildə Naxçıvanın BaĢ NoraĢen kəndində anadan olub. PraporĢik LƏTĠF ZEYNAL OĞLU SADIQOV - Dörd sinifli məktəb təhsili var. 1919-cu ildə Gəncə PraporĢiklər məktəbini bitirib. Milli orduda rota komandir iĢləyib. 1899-cu ildə Salyanda anadan olub. PraporĢik NEMƏTULLA TALIB OĞLU TALIBOV - Bakıda ticarət məktəbini və 1918-ci ildə Gəncədə hərbiyyə məktəbini bitirib. 1895-ci ildə MaĢtağa kəndində anadan olub. PraporĢik FƏRRUX ġABAN OĞLU ġABANOV - Gimnaziya təhsili alıb. 1919-cu ildə Gəncə praporĢiklər məktəbini bitirib. 1900-cu ildə Tiflisdə anadan olub. PraporĢik MƏMMƏD CƏFƏRQULU OĞLU RƏHĠMOV - Bakıda üçüncü Ali-ibtidai məktəbdə və mühasibatlar kursunda oxuyub. Fars dilini bilir. 1919-cu ildə Gəncə praporĢiklər məktəbini bitirib. 1895-ci il aprelin ikisində Bakıda meĢĢan ailəsində anadan olub. PraporĢik SALMAN QURBAN OĞLU SƏLĠMOV - Bakıda rus-tatar məktəbini və 1919-cu ildə Gəncə praporĢiklər məktəbini bitirib. 1894-cü ildə Bakıda meĢĢan ailəsində anadan olub. PraporĢik ABDULLA BAQĠ OĞLU SÜLEYMANOV - Göyçayda iki sinifli məktəbdə oxuyub. 1919-cu ildə Gəncə praporĢiklər məktəbini bitirib. 1895- ci ildə Göyçayda kəndli ailəsində anadan olub. PraporĢik ABDULLA ġƏFĠ OĞLU ġƏFĠYEV - BeĢ sinifli Bakı gimnaziyasını və 1918-ci ildə Gəncə praporĢiklər məktəbini bitirib. 1896-cı ildə Bakıda meĢĢan ailəsində anadan olub. 1922-ci ildən “Azərbaycan müstəqilliyi 195 uğrunda!” gizli hərbi təĢkilatın üzvü olub. 1923-cü ilin iyul ayında Zaqafqaziya “ÇK”-sı həbs edib. PraporĢik HƏMĠD MƏġƏDĠ AĞA OĞLU RÜSTƏMBƏYLĠ - Gimnaziya təhsili alıb. 1919-cu ildə Gəncə praporĢiklər məktəbini bitirib. 1900-cü il oktyabrın on altısında Gəncədə meĢĢan ailəsində anadan olub. PraporĢik MĠRMEHDĠ MĠRYUSĠF OĞLU SƏMƏNDƏROV – Ali- ibtidai təhsili var. 1919-cu ildə Gəncə praporĢiklər məktəbini bitirib. 1899-cu il mayın iyirmi beĢində Ordubadda kəndli ailəsində anadan olub. Müsavat ordusunda rota komandiridir. PraporĢik AĞASƏLĠM SƏFTAR OĞLU ġƏRĠFOV - Realni məktəb bitirib. Müsavat ordusunun nəzdində yaranmıĢ tədris komandasında hərbi təhsil alıb. 1896-cı il yanvarın onunda Bakıda anadan olub. PraporĢik NƏSĠR AĞA CAVADƏLĠ OĞLU NUHBAZOV - Salyanda beĢ sinifli kənd məktəbini və 1919-cu ildə Gəncə praporĢiklər məktəbini bitirib. 1897-ci il mayın on beĢində Salyanda anadan olub. PraporĢik YUSĠF HƏMĠD OĞLU NƏCƏFOV - Bakıda üç sinifli Ali- ibtidai təhsil alıb. 1919-cu ildə Gəncədə praporĢiklər məktəbini bitirib. 1901-ci il dekabrın iyirmi beĢində Bakının Saray kəndində anadan olub. PraporĢik NEMƏTULLA HƏNĠFƏ BƏY OĞLU RZABƏYOV – üçüncü Bakı Ali-ibtidai məktəbinin dörd sinfini bitirib. 1918-ci ildə Milli orduya könüllü gəlib. 1900-cu il martın birində Bakıda meĢĢan ailəsində anadan olub. Sovetlər vaxtı Ali-pedaqoji kursun tələbəsi olub. 1920-ci ildən müsavatçı kimi gizli fəaliyyət göstərib. 1923-cü ilin iyul ayında Zaqafqaziya “ÇK”-sı gizir qardaĢı Nəsrulla ilə birgə həbs edib. PraporĢik ĠSGƏNDƏR BƏZĠRGAN OĞLU RÜSTƏMOV - Bakıda rus- tatar məktəbini və 1919-cu ildə Gəncə praporĢiklər məktəbini bitirib. 1895-ci ildə Bakıda anadan olub. PraporĢik TAHĠR NAĠB OĞLU QULĠYEV - Qusarda Ali-ibtidai məktəbi və 1919-cu ildə Gəncə praporĢiklər məktəbini bitirib. 1901-ci il mayın iyirmi yeddisində Sabunçu kəndində anadan olub. PraporĢik FƏRƏCULLA ĠSMAYIL OĞLU MAHMUDOV - Milli orduda rota komandiri olub. Bakıda beĢsinifli gimnaziyanı və 1919-cu ildə Gəncə praporĢiklər məktəbini bitirib. 1899-cu ildə Bakıda meĢĢan ailəsində anadan olub. PraporĢik XOSROV YUSĠF OĞLU MƏLĠKġAHNƏZƏROV - ġuĢa realni məktəbini və 1918-ci il noyabrın iyirmisində Gəncə podpraporĢiklər məktəbini bitirib. Ġkinci Müsəlman Artilleriya briqadasında və 1919-cu il yanvarın altısından üçüncü Gəncə Süvari alayında xidmət edib. 1900-ci il iyunun altısında ġuĢada zadəgan ailəsində anadan olub. PraporĢik BALA BƏY MEHDĠ BƏY OĞLU MÜRSƏLBƏYOV - Bakıdakı beĢsinifli realnı məktəbi və 1919-cu ildə Gəncə praporĢiklər məktəbini bitirib. 1896-cı il yanvarın on altısında Bakıda MeĢĢan ailəsində anadan olub. 196 PraporĢik MƏMMƏD ĠBRAHĠM OĞLU BABAġOV - Bakıda üç sinifli gimnaziyanı və 1919-cu il mayın beĢində Gəncə praporĢiklər məktəbini bitirib. Müsavat ordusunda vzvod komandiri olub. 1896-cı il martın on beĢində Bakının PirĢağı kəndində anadan olub. PraporĢik SULTAN ƏBDÜL OĞLU DADAġOV - Bakıda AĠK ibtidai məktəbi və 1919-cu ildə praporĢiklər məktəbini bitirib. 1892-ci il yanvarın ikisində Bakının Fatmayi kəndində anadan olub. PraporĢik RAMAZAN ABUZƏR OĞLU ZEYNALOV – Dörd sinifli gimnaziyanı və 1920-ci il aprelin iyirmi dördündə Azərbaycan hərbiyyə məktəbini bitirib. 1897-ci ildə Bakıda anadan olub. PraporĢik MÖVSÜM ABBAS OĞLU ĠBRAHĠMOV - Müsavat ordusunda qərargah vzvodunun komandiri olub. Ġki sinifli kənd məktəbini bitirib. 1895-ci ildə Qazax qəzasının Azaflı kəndində (indiki Tovuz rayonundadır - ġ.N) anadan olub. PraporĢik ABDULLA QAFUR OĞLU AXUNDOV - 1918-ci il oktyabrın üçündə Gəncədəki praporĢiklər məktəbinə daxil olub, 1919-cu ildə həmin məktəbi bitirib. ġimal sərhəddimizdə ağqvardiyaçı general Denikinin ordusuna qarĢı döyüĢlərdə iĢtirak edib. Milli Ordunun yaranmasından əvvəl, 1918-ci ilədək “Qafqaz və Merkuri” Ģirkətində matros kimi xidmət edib. Bakıdakı Ali-ibtidai məktəbin üç sinfini bitirib. 1896-cı ildə Bakıda, Ġçəri Ģəhərdə Soborni küçəsindəki on yeddi saylı evdə meĢĢan ailəsində anadan olub. PraporĢik AĞALAR BƏY ABDI OĞLU BƏDĠRBƏYOV - Altı sinifli kiĢi gimnaziyasını bitirib. 1916-cı ildə Tiflis praporĢiklər məktəbində oxuyub. 1895-ci ildə ġamxorun Morul kəndində anadan olub. 1977-ci ildə Bakıda vəfat edib. Xalq artisti Leyla xanım Bədirbəylinin atasıdır. PraporĢik ABBAS ƏLĠ OĞLU AĞAYEV - Bakının AĢağı Çəmbərəkəndindəki on bir saylı mənzildə kəndli ailəsində anadan olub. Ali-ibtidai təhsil alıb. 1918-ci ildə Gəncə praporĢiklər məktəbinə daxil olub. PraporĢik HƏBĠBULLA ƏHMƏD OĞLU ABAKAROV - Milliyyətcə ləzgidir. 1896-cı ildə kəndli ailəsində anadan olub. Telavi Ģəhərindəki kiĢi gimnaziyasının dörd sinfini və 1918-ci ildə Gəncədəki üç aylıq praporĢiklər məktəbini bitirib. Milli orduda praporĢik kimi xidmət edib. PraporĢik ƏLĠABBAS ƏLƏKBƏR OĞLU ƏLĠYEV - 1919-cu ildə Gəncə praporĢiklər məktəbini bitirib. 1900-cu il martın on birində Bakıda anadan olub. PraporĢik HÜSEYN KƏRĠM OĞLU ƏLĠYEV - 1919-cu ildə Gəncədə Azərbaycan praporĢiklər məktəbini bitirib. Bundan əvvəl birinci Tiflis kiĢi gimnaziyasında təhsil alıb. 1897-ci ildə CavanĢir qəzasında kürd ailəsində anadan olub. PraporĢik ƏBDÜLXƏLĠL ƏLĠBALA OĞLU ƏLƏSGƏROV - MeĢĢan ailəsində 1894-cü ildə Bakıda anadan olub. Ev təhsili alıb. 1919-cu ildə Gəncə praporĢiklər məktəbini bitirib. 197 PraporĢik ƏLĠABBAS BABAYEV - Bakıda iki sinifli realni məktəbini və 1919-cu ildə Gəncə praporĢiklər məktəbini bitirib. 1895-ci ildə Bakıda meĢĢan ailəsində anadan olub. PraporĢik ĠSMAYIL MƏMMƏD OĞLU BABAYEV - Gəncədə altı sinifli gimnaziyanı və 1918-ci ildə Gəncə praporĢiklər məktəbini bitirib. 1900-cü il sentyabrın iyirmi üçündə Gəncədə kəndli ailəsində anadan olub. PraporĢik ƏLHÜSEYN AĞAHÜSEYN OĞLU DADAġOV - Bakıda ticarət məktəbini və 1919-cu ildə Gəncə praporĢiklər məktəbini bitirib. Həmin il iyunun iyirmi dördündə Tiflis aviasiya məktəbinə qəbul olunub. 1920-ci ildə bolĢeviklərin istilası ilə əlaqədar təhsilini davam etdirə bilməyib. Müsavat ordusunda rota komandiri olub. 1899-cu il avqustun üçündə Bakıda meĢĢan ailəsində anadan olub. PraporĢik MUSA ƏMĠRHƏMZƏ OĞLU ƏMĠRASLANOV - Bakıdakı üçüncü Ali-ibtidai məktəbini bitirib. 1918-ci il noyabrın on səkkizindən 1919-cu il sentyabrın birinədək Gəncədəki praporĢiklər məktəbində oxuyub. 1898-ci il dekabrın otuz birində Bakıda meĢĢan ailəsində anadan olub. Sovetlər vaxtı Azdiviziyada dördüncü polkda rota komandiri olub. 1930-cu ildə keçmiĢ müsavatçı kimi həbs edilib. PraporĢik AĞAKĠġĠ MƏMMƏDQASIM OĞLU HAġIMOV - Gəncədəki praporĢiklər məktəbini 1919-cu ildə bitirib. 1890-cı il, mayın birində Bakının Suraxanski küçəsindəki qırx iki saylı evdə anadan olub. PraporĢik HƏSƏN CƏFƏRQULU OĞLU ƏSGƏROV - Müsavat ordusunda rota komandiri. 1918-ci il noyabrın on səkkizində Gəncə praporĢiklər məktəbinə daxil olub. 1919-cu il mayın iyirmi birində həmin məktəbi bitirib. 1895- ci il yanvarın yeddisində Bakıda meĢĢan ailəsində anadan olub. Hərbi məktəbdən əvvəl Bakıda Ali-ibtidai təhsil də almıĢdı. PraporĢik MƏMMƏDƏLĠ HACIBABA OĞLU AĞABABAYEV - Bakıdakı «Səadət» müsəlman məktəbinin dörd sinfini bitirib. 1919-cu ildə Gəncə praporĢiklər məktəbində oxuyub. PraporĢik kimi orduda xidmət edib. 1900-cü il sentyabrın birində Bazarnı küçəsindəki yüz on bir saylı evdə meĢĢan ailəsində anadan olub. PraporĢik ƏHMƏD ƏLĠMƏMMƏD OĞLU ƏSGƏROV - 1919-cu ildə Gəncə praporĢiklər məktəbini bitirib. 1895-ci ildə Bakıda fəhlə ailəsində anadan olub. Rus-tatar məktəbini bitirib. Milli orduda praporĢik kimi xidmət edib. 1918-ci ildə Bakı uğrunda döyüĢlərdə bolĢeviklərə qarĢı vuruĢub. PraporĢik ƏLĠ MƏġƏDĠ ZEYNAL OĞLU ATAKĠġĠYEV - Ġlkin təhsilini iki sinifli rus-tatar məktəbində alıb. 1919-cu ildə isə Gəncə praporĢiklər məktəbini bitirib. 1890-cı il yanvarın onunda Gəncədə kəndli ailəsində anadan olub. * * * 198 Podporuçik ƏLĠ HACI MƏMMƏDLĠ OĞLU MƏLĠKOV - Gəncədə üç sinifli məktəbi və 1919-cu ildə Gəncə praporĢiklər məktəbini bitirib. Milli orduda rota komandiri olub. 1896-cı ildə Salyanda anadan olub. Podporuçik FĠRĠDUN ƏBDÜLRZA OĞLU NAĞIYEV - üçüncü Bakı Ali-ibtidai məktəbində təhsil alıb. 1920-ci il aprelin iyirmi dördündə Azərbaycan Hərbiyyə məktəbini bitirib. 1897-ci ildə Bakının PirĢağı kəndində kəndli ailəsində anadan olub. Sovetlər vaxtı orduda təlim rotasının komandiri olub. 1922-ci ildən «Azərbaycanın müstəqilliyi uğrunda!» gizli təĢkilatın üzvü, 1923-cü ilin iyul ayında Zaqafqaziya «ÇK»-sı həbs edib, sürgünə göndərib. Podporuçik HÜSEYN KAZIM AĞA OĞLU PAġAYEV - Qori Ģəhərindəki Zaqafqaziya Müəllimlər seminariyasının Azərbaycan Ģöbəsini bitirib. 1920-ci il aprelin iyirmi dördündə Azərbaycan Hərbiyyə məktəbini bitirib. 1897-ci il iyunun birində Qazaxda ziyalı ailəsində anadan olub. 1920-ci ildən 1923-cü ilədək AzdimiĢ müsavat zabiti olduğuna görə Zaqafqaziya «ÇK»-sı tərəfindən həbs edilib. SSRĠ-nin ġimal sərhədlərinə sürgün edilib. Podporuçik MĠKAYIL CƏBRAYIL OĞLU RƏHĠMOV - Bakıda texniki təhsil alıb. 1920-ci il aprelin iyirmi dördündə Azərbaycan Hərbiyyə məktəbini bitirib. 1901-ci il martın beĢində Bakıda anadan olub. Podporuçik CAVAD MĠRZƏ MEHDĠ OĞLU AXUNDOV - Bakıda rus- tatar və üçüncü Ali-ibtidai məktəbini bitirib. 1918-19-cu illərdə Gəncə praporĢiklər məktəbində oxuyub. Milli orduda pulemyot komandasının rəisi olub. 1896-cı il iyunun iyirmisində Bakının Tverskoy küçəsindəki səksən doqquz saylı mənzildə meĢĢan ailəsində anadan olub. Sovetlər vaxtı Bakı Ģəhər sığorta kassasında iĢləyib. 1921-ci ildən “Azərbaycanın müstəqilliyi uğrunda!” gizli hərbi təĢkilatın üzvü olub. 1923-cü ilin iyul ayında Zaqafqaziya “ÇK”-sı həbs edib, ġimal sərhədlərinə sürgünə göndərib. Podporuçik HƏSƏNBALA AġIR OĞLU ƏBDÜSALAMOV – Bakıda dörd sinifli Ali-ibtidai məktəbi bitirib. 1920-ci il aprelin iyirmi dördündə Gəncə praporĢiklər məktəbini bitirib. 1894-cü ilin oktyabrında Bakıda meĢĢan ailəsində anadan olub. 1923-cü ildə XI ordunun xüsusi Ģöbəsi tərəfindən həbs edilib. Podporuçik ƏLĠAĞA MƏMMƏDHÜSEYN OĞLU ABDULLAYEV - Lənkəranda dörd sinifli ibtidai məktəbdə təhsil alıb. 1920-ci il aprelin iyirmi dördündə Gəncədəki Azərbaycan hərbiyyə məktəbini bitirib. Milli Orduda rota komandiri idi. 1923-cü ildə XI ordunun xüsusi Ģöbəsi tərəfindən həbs edilən əlli iki müsavat zabiti ilə birlikdə Nargin adasına sürgün olunub. 1895-ci il fevralın birində Lənkəranda fəhlə ailəsində anadan olub. Podporuçik FƏRRUX ĠBRAHĠM OĞLU ƏLĠYEV - Tiflisdəki dördüncü kiĢi gimnaziyasını və 1918-ci ildə Azərbaycan hərbiyyə məktəbini bitirib. Müsavat ordusunda rota komandiri olub. 1896-cı il mayın on yeddisində Bakının Ramana kəndində kəndli ailəsində dünyaya gəlib. 199 Podporuçik XƏLĠL PAġA OĞLU ƏLĠYEV - Bakıdakı üçüncü Ali-ibtidai məktəbini bitirib. 1896-cı il fevralın iyirmi üçündə Bakının Nardaran kəndində anadan olub. 1919-cu il mayın beĢində Gəncədə praporĢiklər məktəbini bitirib. 1920-ci il aprelin iyirmi yeddisində bolĢeviklər həbs edib. Podporuçik ƏJDƏR MEHDĠ OĞLU HACIBƏYLĠNSKĠ - 1920-ci il aprelin iyirmi dördündə Azərbaycan Hərbiyyə məktəbini bitirib. 1897-ci ildə Ġrəvan Ģəhərində anadan olub. Altı sinifli Ġrəvan kiĢi gimnaziyasını bitirib. Podporuçik ĠBRAHĠM MƏġƏDĠ ĠSMAYIL OĞLU AXUNDZADƏ - 1918-ci ildə Azərbaycan podpraporĢiklər məktəbini bitirib ondan əvvəl Gəncədəki Müəllimlər seminariyasını bitirib, Gəncə Ģəhər kitabxanasının müdiri iĢləyib. Müsavat ordusuna könüllü xidmətə gəlib. 1899-cu il oktyabrın iyirmisində Gəncədə ruhani ailəsində anadan olub. Sovetlər vaxtı Azsvod hərbi məktəbində tədris hissə müdiri iĢləyib. 1921-ci ildən “Azərbaycanın müstəqilliyi uğrunda” gizli hərbi təĢkilatın üzvü olub. 1923-cü ilin iyul ayında Zaqafqaziya “ÇK”-sı həbs edib, SSRĠ-nin ġimal sərhədlərinə sürgün olunub. Podporuçik MƏMMƏDHÜSEYN HACI FƏRRUX OĞLU ƏLĠYEV - Bakıda üç sinifli ticarət məktəbini və 1919-cu ildə Gəncə praporĢiklər məktəbini bitirib. 1895-ci ildə Bakıda Böyük Kreposnoy küçəsindəki beĢ saylı evdə anadan olub. Podporuçik ƏJDƏR QƏNĠ OĞLU BABAYEV - Bakıda beĢ sinifli gimnaziyanı və 1920-ci il aprelin iyirmi dördündə Azərbaycan Hərbiyyə məktəbini bitirib. 1900-cü il dekabrın iyirmi altısında Bakıda iranlı təbəənin ailəsində anadan olub. Sovetlər vaxtı Novoçerkassk Kənd Təsərrüfatı Ġnstitutunda təhsil alıb. 1922- ci ildən “Müsavat gizli hərbi təĢkilatı”-nın üzvü olub. 1923-cü ilin iyul ayında həbs edilib. Az.SSR CM-nin 57, 58, 65, 66-cı maddələrilə ittiham olunaraq sürgünə göndərilib. Podporuçik MÖVSÜM MƏZAHĠR OĞLU BƏYDƏMĠROV – Sabunçu qəsəbəsindəki dörd sinifli Ali-ibtidai məktəbi və 1919-cu ildə Gəncə praporĢiklər məktəbini bitirib. 1899-cu ildə Bülbülədə kəndli ailəsində anadan olub. Podporuçik SADIQ ƏSGƏR OĞLU VƏKĠLOV - Müsavat ordusunda üçüncü Gəncə piyada alayında və üçüncü ġəki süvari alayında kiçik zabit kimi xidmət edib. 1895-ci ildə Qazax qəzasının Salahlı kəndində ziyalı ailəsində anadan olub. Zaqafqaziya (Qori) Müəllimlər Seminariyasını və 1918-ci il noyabrın on səkkizində Gəncədəki podpraporĢiklər məktəbini bitirib. Podporuçik ABBAS ƏLĠ OĞLU ZEYNALOV - BeĢ sinifli gimnaziyanı və Gəncədəki hərbiyyə məktəbini bitirib. 1895-ci il mayın iyirmi beĢində Poltaratsk Ģəhərində meĢĢan ailəsində anadan olub. Podporuçik SADIQ HƏSƏN OĞLU ĠMANOV - Bakı rus-tatar və ticarət məktəblərini, 1918-ci ildə isə Gəncə praporĢiklər məktəbini bitirib. 1898-ci ildə Bakıda ziyalı ailəsində anadan olub. 1920-ci ilin aprel ayında bolĢeviklər Bakıya hücum edəndə həbs edilib “filtrasiya” adı ilə Nargin adasına sürgün olunub. 200 Sovetlər vaxtı Azərbaycan ticarət idarəsində iĢləyib. 1922-ci ildən “Azərbaycanın müstəqilliyi uğrunda!” gizli hərbi təĢkilatın üzvü olub. 1923-cü ilin iyul ayında Zaqafqaziya “ÇK”-sı tərəfindən həbs edilərək ġimal sərhədlərinə sürgünə göndərilib. Podporuçik AĞƏLĠ HACIƏLĠ OĞLU ĠSMAYILOV - Bakı kiĢi gimnaziyasının üç sinfini və Gəncə praporĢiklər məktəbini bitirib. Rus və türk dillərini mükəmməl bilib. 1895-ci ildə Bakıda meĢĢan ailəsində anadan olub. Podporuçik RƏHĠM HADI OĞLU ĠMANOV - Bakıda rus-tatar məktəbini və 1918-ci ildə Gəncə praporĢiklər məktəbini bitirib. Qusar alayında rota komandiri olub. 1902-ci il martın üçündə Bakıda doğulub. Podporuçik AĞARƏHĠM BƏHMƏN MĠRZƏ OĞLU QULUBƏYOV - Bakıda beĢ sinifli gimnaziyanı və 1919-cu ildə Gəncə praporĢiklər məktəbini bitirib. 1896-cı ildə Bakıda meĢĢan ailəsində anadan olub. Milli orduya könüllü gəlib. Podporuçik ĠDRĠS ĠSMAYIL OĞLU QULĠYEV - ġuĢada realnı məktəbi və 1920-ci il aprelin iyirmi altısında Azərbaycan Hərbiyyə məktəbini bitirib. Fransız, alman və erməni dillərini kamil bilirmiĢ. 1899-cu il mayın iyirmisində ġuĢada kəndli ailəsində anadan olub. Podporuçik ƏMĠRCAN MƏMMƏDƏLĠ OĞLU ƏKBƏROV – Ġlk təhsilini Nuxa Ģəhər dörd sinifli məktəbdə alıb. 1915-ci ildə poçtda çinovnik olub. 1917-ci ildə Tiflisdə praporĢiklər məktəbini bitirib. Milli Orduda podporuçik kimi xidmət edib. 1894-cü ildə Nuxa Ģəhərində anadan olub. Podporuçik ƏLĠ SƏMƏD OĞLU ALLAHVERDĠYEV - 1919-cu ildə Gəncə praporĢiklər məktəbini bitirib. Milli Ordunun altıncı alayında podporuçik kimi xidmət edib. 1891-ci il mayın on ikisində Gəncədə meĢĢan ailəsində anadan olub. Podporuçik ƏLĠ ĠSRAFĠL OĞLU AXUNDOV - Bakıda orta politexnik məktəbini bitirib. 1919-cu il sentyabrın onunda Milli Orduya hərbi qulluğa çağırılıb. 1920-ci il aprelin iyirmi dördündə Azərbaycan Hərbiyyə məktəbini bitirib. 1895-ci ildə ġamaxıda meĢĢan ailəsində anadan olub. Podporuçik MALĠK HEYDƏR OĞLU ƏLĠYEV - Bakıda Ali-ibtidai məktəbin dörd sinfini bitirib. 1918-ci il noyabrın on altısında Gəncə hərbi məktəbinə daxil olaraq oranı 1919-cu ildə bitirib. 1898-ci ildə Bakıda meĢĢan ailəsində anadan olub. Podporuçik AĞA DADAġ OĞLU MƏLĠKOV - Salyanda iki sinifli məktəbi və 1919-cu ildə Gəncə praporĢiklər məktəbini bitirib. 1897-ci ildə Salyanda kəndli ailəsində anadan olub. Podporuçik ABBAS ZEYNALABDĠN OĞLU RƏSULOV - Üçüncü Bakı rus-tatar məktəbində təhsil alıb. 1919-cu ildə Gəncədə praporĢiklər məktəbini bitirib. 1895-ci ildə Bakıda anadan olub. 201 Podporuçik CƏLAL ƏLƏSGƏR OĞLU SEYĠDBƏYLĠ - Gəncədə dörd sinifli məktəb bitirib. 1901-ci ildə Goranboyun Sarov kəndində anadan olub. 1919- cu ildə Gəncə praporĢiklər məktəbini bitirib. Müsavat ordusunda rota komandiri olub. Podporuçik DƏRAB CABBAR OĞLU SULTANOV - Birinci Tiflis kiĢi gimnaziyasını və 1920-ci il aprelin iyirmi dördündə Azərbaycan Hərbiyyə məktəbini bitirib. 1902-ci ildə Zəngəzurda kəndli ailəsində anadan olub. Podporuçik ƏBÜLFƏZ VAHAB OĞLU SƏLĠMBƏYOV - Bakıda Ali- ibtidai məktəbi və 1920-ci il aprelin iyirmi dördündə Azərbaycan Hərbiyyə məktəbini bitirib. 1897-ci ildə Bakıda meĢĢan ailəsində anadan olub. Podporuçik ZAHĠD CÜMġÜD OĞLU ġIXƏLĠBƏYOV - Ali-ibtidai təhsil alıb. 1920-ci il aprelin iyirmi dördündə Azərbaycan Hərbiyyə məktəbini bitirib. Müsavat zabiti olduğuna görə Ģübhəli Ģəxs kimi 1930-cu ildə Salyan qazarmasında xidmət edərkən həbs edilib. Sürgündə vəfat edib. 1897-ci il oktyabrın altısında kəndli ailəsində anadan olub. Podporuçik MƏMMƏD BƏY ƏLĠ OĞLU ġEYDAYEV – BeĢ sinifli ticarət məktəbini bitirib. Ġran tələbəsidir. 1919-cu ildə praporĢiklər məktəbini bitirib. 1902-ci il sentyabrın on səkkizində Tiflisdə fəhlə ailəsində anadan olub. * * * Feldfebel CƏLĠL CAVAD OĞLU ƏHMƏDOV - Müsavat ordusuna könüllü xidmət edib. 1895-ci ildə Cəbrayılda kəndli ailəsində anadan olub. Feldfebel DAVUD HƏġĠM OĞLU ABDULLAYEV – Müsavat ordusuna könüllü xidmət edib. Ailədə təhsil alıb. l895-ci ildə Zaqatalada azərbaycanlı türkünün ailəsində anadan olub. Feldfebel TAHĠR YUSĠF OĞLU RAMAZANOV - Zaqatala sənət məktəbini bitirib. Milliyyətcə ləzgidir. 1900-cü il fevralın altısında Qaxın Ġlisu kəndində anadan olub. * * * Yunker PAġA AĞABALA OĞLU BABAYEV - Altı sinifli Bakı realnı məktəbini bitirib. Müsavat ordusuna könüllü gəlib. Bakıdakı Azərbaycan Hərbiyyə məktəbində təhsil alıb. 1902-ci il aprelin iyirmisində Bakıda kəndli ailəsində anadan olub. Yunker MUXTAR ABUZƏR OĞLU ZÜLFÜQAROV – Quba qəzasında ruhani seminariyasını və Azərbaycan Hərbiyyə məktəbini bitirib. BeĢ dil bilib: ərəb, türk, fars, alman və tat. 1902-ci il mayın iyirmi beĢində Qubanın Çiçi kəndində anadan olub. Yunker SULTAN MƏMMƏD OĞLU ġAYLIKOV - Ġki sinifli kənd məktəbini və 1920-ci il aprelin iyirmi dördündə Azərbaycan Hərbiyyə məktəbini 202 bitirib. Hərbiyyə məktəbinə 1919-cu ilin noyabrında qəbul olunub. 1898-ci il aprelin iyirmi beĢində ġuĢanın Alxaslı kəndində anadan olub. * * * Kvartimeyster ĠBRAHĠM AĞAKĠġĠ OĞLU ATAKĠġĠYEV – Bakıda yeddinci rus-tatar və Ali-ibtidai məktəbini bitirib. 1919-1920-ci illərdə Azərbaycan Hərbiyyə məktəbini bitirib. 1897-ci ildə Bakıda meĢĢan ailəsində anadan olub. Bu siyahını tamamlamaq çox çətindir. Ona görə ki, iyirminci ilin aprelindən sonra bolĢevik-daĢnak qırmızı orduları tərəfindən qətlə yetirilən, sürgün olunan zabit oğullarımız haqqında məlumat çox azdır. Arxiv sənədlərində və yaddaĢlarda onların bəzilərinin ad-familiyası, bəzilərinin də adı, ya da ancaq soyadı qalıb. Ona görə də onları sizə olduğu kimi təqdim edirik: Polkovnik Hüseyn xan Naxçıvanlı, podpolkovnik Yaqub bəy Əhmədzadə, podpolkovnik Nağı bəy Əlizadə, mayor Ġlyas bəy TalıĢxanlı, Ģtab-rotmistri Murad xan Naxçıvanlı, sıravi hərbi qulluqçular: Ġbrahim bəy Fəttahov, Cəfər bəy Axundzadə, Fərhad bəy Ağalarov, Hüseyn bəy Mirizadə və Mehdizadə. Kapitan YAQUB BƏY SADIQ BƏY OĞLU AXMETYEV - Milliyyətcə tatardır. 1894-cü ildə Tiflisdə anadan olub. 1914-cü ilin sentyabrında Tiflisdəki kadet korpusunu bitirmiĢdir. 1917-ci ilə kimi Türkiyənin Ərzincan Ģəhərində yerləĢən 39-cu diviziyanın Quba alayında xidmət etmiĢdir. 1918-ci ildə Azərbaycan Milli Ordusuna könüllü daxil olmuĢdur. Bir il sonra Zaqatalaya komendant təyin edilmiĢdir. 1920-ci il iyulun 9-da ġəki və Zaqatalada bolĢeviklərlə qarĢı baĢlanan üsyanın baĢçılarından biri idi. Zaqatala qalasını tutan üsyançılar kapitan Yaqub bəyin baĢçılığı ilə on beĢ gün bolĢeviklərə qarĢı vuruĢur. Ġyunun 20-də komendant - kapitan Yaqub bəy Axmetyev yaralanıb ələ keçmiĢ və bolĢeviklər tərəfindən edama məhkum edilmiĢdir. Az müddət Zaqatala qalasında saxlanan mərd kapitan Yaqub bəy ağır yaralı halda kameranın divarına yazmıĢdır: “Mən kapitan Axmetyev ölüm hökmü altında yatıram. Heç bir cinayət eləməmiĢəm. Vətənim Azərbaycanın azadlığı uğrunda bolĢeviklərə qarĢı vuruĢdum. Müsavat zabiti olduğuma görə güllələnməyə məhkum olmuĢam”. Həyat yoldaĢı Vəsilə xanımın Musabəyova Bakı rus-müsəlman qız məktəbində müəllimə idi. BolĢeviklər Yaqub bəyə edam olunması haqqında qərar oxuyanda, “Qorxma, mətin ol, nahaq axıdılan qanın intiqamını unutmarıq.” - deyə hayqırdığı üçün Vəsilə xanımı Cənub cəbhəsi tribunalının sədri cəllad Georgi Atarbekov (Atarbekyan) özü güllələmiĢdir. Qadına əl qaldıran nadan Atarbekyan sonralar da “fəxrlə” deyirmiĢ ki, Vəsilə xanım Musabəyovanı və əri Yaqub bəy Axmetyevi özüm güllələdim. Ordu quruculuğumuz haqqında bir məsələni də xüsusilə vurğulamaq istərdim. Otuzuncu illərdən sonra Rusiya və Azərbaycanın bədnam tarixçiləri tərəfindən çarizmə və cümhuriyyətə qarĢı eyni topdan güllə atmaq, 203 azərbaycanlıların ordu sıralarına çağırılmaması iddiasını əsaslandırmaq, ümumiyyətlə Azərbaycan Respublikasının ordu quruculuğu üzərinə kölgə salmaq məqsədilə bu ifadə iĢlənməyə baĢlamıĢdır. Halbuki, nə “Dikaya diviziya” vəhĢilərdən ibarət deyildi, nə də qırx minə yaxın ordu təĢkil etmiĢ respublika boĢ yerdə hərbi quruculuq yaratmamıĢdı. Üstəlik, onu də deyək ki, bu orduya Əliağa ġıxlinski, Səməd bəy Mehmandarov kimi dünya Ģöhrətli sərkərdələr baĢçılıq etmiĢdi. Tarixi saxtalaĢdırmaq - xalqın ömür yolunu çaĢdırmaq, keçmiĢini qaranlıq içərisində itirmək, gələcəyini dumanlığa qərq etməkdir. Qəribə burasıdır ki, gec də olsa rus hərb tarixçisi, polkovnik V.V.Popov 1997-ci ildə “Voenno istoriçeskiy junal”nın ikinci sayında “Dikaya diviziya”nın Birinci Dünya Müharibəsində və Port-Artur döyüĢlərində qəhrəmanlığını etiraf etmiĢdir. O, yazır: “1917-ci ilin oktyabr inqilabına və ondan sonra keçirilən tərxisə qədər qafqazlılar hərbi xidməti rus ordusunun seçmə hissələrində, o cümlədən imperatorun mühafizəsində keçirdilər. Rus-yapon və Birinci Dünya Müharibəsində Qafqaz müsəlmanlarından təĢkil edilmiĢ birləĢmələr (məsələn, “VəhĢi diviziya” və ya “Tuzemnaya”) və süvarilər öz igidliyi və cəldliyilə, cəbhənin ən qorxulu sahələrindəki vuruĢmalarda cəsarət və qorxubilməzliyilə fərqlənirdilər.” * * * Bəzi müsavat əsgər və zabitinin bioqrafiyasında keçmiĢ imperiya ordusundan qalma istilah və rütbə adlarına rast gəlirik. 1918-1920-ci illərdə iĢlənən bu sözlərin və rütbələrin oxunuĢunda müasir oxucunun çətinlik çəkəcəyini nəzərə alıb onlardan bəzisinin izahını da veririk. Yüklə 2,8 Kb. Dostları ilə paylaş:
|