F sh. Bahadirova reabilitatsiya, massaj va mehnat bilan

2.6. Keksa yoshdagilar harakat xususiyati

Inson organizmidagi moddalar almashinuvi keksaygan sari 

sekinlashib, susayib boradi, bu o‘z navbatida to‘qimalar va a’zo-

lardagi o‘zgarishlarga olib keladi. Bundan tashqari, avval boshi-

dan kechirgan kasalliklar infeksiyali-noinfeksiyali yallig‘la nishlar, 

---

12

jarohatlar salbiy ta’siri va asoratlari, ayniqsa, qariganida kuchli 

namoyon bo‘ladi.

Keksa insonlar suyaklari borgan sari mo‘rtlashadi (anorganik 

moddalar ko‘p va organik moddalar nisbatan kamligi tufayli). 

Biriktiruvchi to‘qimalarda qattiqlashish, dag‘allashish va elastiklik-

ning yo‘qotilishi kuzatiladi. Bu esa harakat qiyinlashishiga olib keladi.

Keksalikda suyaklar mo‘rtlashib, sinishlar ko‘p uchraydi, bitishi 

esa uzoqroq va qiyinroq kechadi. Bu ham, o‘z navbatida, harakatning 

chegaralanishiga olib keladi, moddalar almashinuvi susayishi barcha 

tizimlarda o‘z ta’sirini ko‘rsatadi va shu bilan birga, asab tolalari 

bo‘ylab asab impulsining o‘tishi ham sekinlashib boradi, natijada 

harakat ham sekinlashadi, ham chegaralanadi. Keksa bemor ortiqcha 

harakatlarga energiya sarflamaslikka harakat qiladi, ehtiyot choralarini 

ko‘rib yuradi.