Şəkil 2.4
(2.3.5)
ifadəsi alınır. A-nın ifadəsini nəzərə alsaq, paylanma funksiyası üçün aşağıdakı analitik ifadə alınar
(2.3.6)
Bu ifadə molekulların sürətlərə görə paylanması üçün Maksvell qanunudur. Yuxarıda qeyd edilmişdi ki, molekulların əksəriyyəti ən ehtimallı sürətlə hərəkət edir. Bu sürət funksiyasının maksimum qiymətinə uyğun olmalıdır. -nin maksimumunu tapmaq üçün isə (2.3.6.) ifadəsini sürətə görə diferensiallayıb, sıfıra bərabər etmək lazımdır.
Onda alınar.
Sonuncudan və buradan isə molekulun ən ehtimallı sürəti üçün
(2.3.7)
ifadəsi alınar. Molekulların sürətlərə görə paylanma qanununu bilərək molekulların orta və orta kvadratik sürətlərini da hesablamaq olar.
Bu sürətlər aşağıdakı inteqrallarda -nin nəzərə alınması ilə hesablanır.
-ni bu ifadələrdə nəzərə alsaq, orta sürət üçün
(2.3.8)
orta kvadratik sürət üçün isə
(2.3.9)
ifadələri alınır. Beləliklə, molekul üçün baxdığımız üç sürətin müqayisəsindən görünür ki, onlardan ən kiçiyi ən ehtimallı sürət, ən böyüyü isə orta kvadratik sürətidir (şəkil 2.5). Bu sürətlərin nisbəti isə nə qazın növündən, nə də temperaturundan asılı deyildir.
Molekulların sürətlərinin temperaturdan asılı olması paylanma əyrisinə də təsir edir və temperatur artdıqca əyrinin maksimumu sağa sürüşür və aşağı enir (şəkil 2.6).
0
0
Dostları ilə paylaş: |