Falsafa fanining tadqiqot sohasi va predmeti. Dunyoqarash tushunchasi, uning mohiyati va tarixiy shakllari. Falsafa fanining bahs mavzulari va muammolari


Materiya 2. Harakat 3. Fazo 4. Vaqt 5. In’ikos 6. Ong



Yüklə 0,7 Mb.
səhifə45/228
tarix24.06.2023
ölçüsü0,7 Mb.
#134762
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   228
FALSAFA MA\'RUZA MATNI

Materiya 2. Harakat 3. Fazo 4. Vaqt 5. In’ikos 6. Ong va boshqalar.

Materiya tushunchasi barcha moddiy jismlarni, hodisalarni jarayonlarni va ularning xususiyatlarini o‘zida qamrab oladi. Materiya olamdagi barcha moddiy obyektilarni, butun obyektiv reallikni ifoda etuvchi eng umumiy tushunchadir. Faylasuflar barcha moddiy obyektlarga xos xususiyatlarni umumiy tarzda ifodalash uchun qo‘llaydigan tushuncha Materiya deb ataladi.
Harakat - bu umuman har qanday o‘zgarishdir, deyilgan ta’rif juda o‘rinlidir. Harakatning manbai deganda ana shu o‘zgarishlarning asosida yotuvchi qarama-qarshiliklar birligi va kurashi, ya’ni o‘zaro ta’sirlar va ular orasidagi munosabatlar nazarda tutiladi.
Harakat shakllari quyidagicha turlanadi:

  1. Mexanik harakat (jismlarning fazoda oddiy o‘rin almashishi)

  2. Fizik harakat (elementar zarrachalar va atomlarning harakati),

  3. Ximiyaviy harakat (atomlar va molekulalarning harakati)

  4. Biologik harakat ( tirik organizmlar DNK va RNK harakati)

  5. Ijtimoiy harakat (kishilik jamiyatining vujudga kelishi va rivojlanishi)ga olib boradi.

Borliq - materiyaning asosiy mavjudlik shakllariga Fazo va Vaqt kiradi.
Fazo – vaqtning muayyan laxzasida olamni tashkil etgan nuqtalarining o‘zaro joylashish tartibini ifodalaydi. Fazo 3 o‘lchovga ega bo‘lib, narsalarning ko‘lamini, hajmini, o‘zaro joylashish tartibini, uzlukli yoki uzluksizligini ifodalaydi.
Vaqt bir o‘lchovga ega bo‘lib, hodisalarning ketma-ketligi, jarayonlarning davomiyligini ifodalaydi.
Yerning hayot tarqalgan qismi biosfera deb ataladi. Biosfera tirik organizmlarning hayot kechirish muhitidir. Inson aql-idrokining olamga ta’sir ko‘rsatish chegarasi noosfera deb ataladi.
3-mavzu: Rivojlanish falsafasi

Reja:


  1. O‘zgarish va rivojlanish tushunchalari. Taraqqiyot turlari.


  2. Yüklə 0,7 Mb.

    Dostları ilə paylaş:
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   228




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin