Fan va innovatsiyalar vazirligi materialshunoslik universiteti

5. Hg+HgNH₂Clniajratishuchun 4-cho'kma chinnikosachaga solinib, unga 5-7 tomchi bromli suv qo'shib, cho'kmadagi qora zarrachlaryo`qolguncha va ortiqcha brom chiqib ketgunclia mo`rili shkafostida qaynatiladi. Cho'kmani sentrafugalab ajratilgandan keyin sentrifugat (5-eritma) tashlab yuboriladi. Cho'kmada BaSO₄,SrSO₄lar(5-cho'kma) bo'ladi.
6. Bi³⁺ va Sb³⁺ ionlariniajratish vatopish uchun 5-cho'kmaga 5-6 tomchi konsentrlangan HCl qo'shib, qizdiriladi.Natijada surma va vismutning oksixloridlari eritmaga (6-eritma) o'tadi va cho'kmada BaSO₄ va SrSO₄ (6-cho'kma) qoladi. 6-eritmadan Bi³⁺ va Sb³⁺ topiladi.
7. BaSO₄ va SrSO₄ cho'kmalarni karbonatarga aulantirish va Ba²⁺, Sr²⁺ ionlarini topish uchun 6-cho'kmaga Na₂CO₃, ning konsentrlangan eritmasi qo'shilib. aralashma qaynatiladi. Cho'kmada BaCO₃ va SrCO₃, (7-cho'kma) bo'ladi, eritma (7-eritma)tashlabyuboriladi. Karbonatlarcho'kmasisirka kislotada eritiladi. Eritmadan oldin Ba²⁺ion (K₂CrO₄+CH₃COONa) va eritmadagi bariy to'lig'icha ajratilgandan so'ng Sr²⁺ ion (H₂SO₄) topiladi.
8. Ca¹⁺ ionini ajratish va topish uchun eritmaga hajmining 50 % miqdorida etil spirt qo'shib, sekin qizdiriladi va aralashma biroz qoldiriladi. Natijada cho'kmaga CaSO₄ (8-cho'kma) tushadi. Cho'kma sentrifugalab ajratiladi va sovuq suv bilan aralashtirilib ishlov beriladi. Qoldiq sentrifugalab ajratiladi va eritmadan Ca²⁺ ioni topiladi.Uning borligiga to'liq ishonch hosil qilish uchun cho'kmani yuqoridagi tartibda karbonatgaaylantirib, karbonatni sirka kislotada eritib. (NH₄)₂C₂O₄yoki K₄Fe(CN)₆ yordamidatekshiribko`rishmumkin.
Nazorat savollari:
1. Birinchi va ikkinchi guruh kationlari aralashmasi qaysi tartibda amalga oshiriladi?
2.Pb²⁺ ioni birinchi va ikkinchi guruh kationlari cho`kmalari tarkibidan qanday ajratiladi?
3.Ca²⁺ ioni qanday ajratilib topiladi?

Foydalanilgan adabiyotlar:

1.АлексеевВ.Н. Яриммикрометодбиланқилинадиганхимиявийсифат
анализи курси. Т.: «Ўқитувчи», 1972 й.
2.Золотов Ю.А., Дорохова Е.Н., Фадеева В.И. и др. Основы аналитической
химии: Учебное пособие. М.: Высшая школа, В 2 кн. 1999.
3.O. Fayzullayev. Analitik kimyo “Yangi asr avlodi” -T.:2006y.

4.