İmkansızlıq
-heç zaman
reallaşa bilməyən
hadisədir.
Çünki onun obyektiv
zəmini
yoxdur,
hadisələr arasındakı
qanunauyğun, zəruri əlaqələrdən irəli gəlmir.
Əməli fəaliyyətdə yalnız
mövcud
şəraitdən, mövcud olan və fəaliyyət göstərən qanunauyğunluqdan irəli gələn real
im
kana arxalanmaq lazımdır. Lakin obyektiv qanunauyğunluğun mövcud olması
hələ heç də bu və ya başqa bir real imkanın meydana çıxması üçün kifayət deyildir.
Həmin qanunauyğunluğun məhz müəyyən formada təzahürünə kömək edəcək
şərait lazımdır.
İmkanlar
eyni zamanda
konkret
olur. Konkret imkan maddi sistemin
inkişafının
müəyyən mərhələsində, müvafiq şəraitin olması sayəsində mövcud
olan imkandır. Əgər
bütün zəruri şərait olmazsa, hətta ən real imkan da əldən
qaçırılır və bu imkan gerçəkliyə çevrilə bilmir. Məsələn, toxumda bitkiyə çevrilmək
imkanı vardır, lakin bunun üçün ilin müəyyən bir vaxtında onu yumuşaldılmış nəm
torpağa əkmək, müvafiq temperaturun olması və s. lazımdır.
Bir çox toxumlar
zəruri şərait olmadığına görə cücərmir.
İmkanlar içərisində elələri də vardır ki,
onlar
zəruri
xarakter daşıyır və gec
-tez
reallaşır.
Mütərəqqi və mürtəce
imkanlarda ola bilər.
Dövrünü başa vurmuş
qüvvə və amillərə istinad edən imkan mürtəce, yeni, mütərəqqi qüvvə və
amillərə əsaslanan imkan isə mütərəqqidir.
İctimai həyatda imkanların gerçəkliyə
çevrilməsi üçün insanların əməli fəaliyyəti olduqca zəruridir.