letmelerde Kaynak Temelli Bilgi Teknolojileri Yetkinli i Bir l ek Uyarlama al mas [#474356]-560233
Şekil 1: BT Yetkinliği Ölçeğinin Boyutları (Tippins ve Sohi, 2003)
4.2.Çeviri ve Dilsel Geçerlilik Çalışmada kullanılan BT Yetkinliği Ölçeği (Tippins
ve Sohi, 2003)’nin İngilizce’den Türkçe’ye çevirisinde
Brislin, Lonner ve Thorndike (1973) tarafından öner-
ilen beş aşamalı model kullanılmıştır. Bahse konu
model; orijinal dilden hedef dile ilk çeviri, yapılan
ilk çevirinin değerlendirilmesi, orijinal dile yeniden
çevrilmesi, orijinal dile yapılan çeviri ile özgün ölçeğin
eşitliğinin değerlendirilmesi ve uzmanlarla son
değerlendirme aşamalarından oluşmaktadır.
Çeviri aşamasında Savaşır (1994)’ın belirttiği
gibi çevirmenler; hedef ve kaynak dili iyi bilme,
ölçeğin ilgili olduğu konuyu bilme ve her iki kültürde
deneyim sahibi olma gibi ölçütler dikkate alınarak
belirlenmiştir. Bu bağlamda ölçek maddelerinin or-
jinal dilden hedef dile çevrilmesi işlemi birbirinden
bağımsız bir şekilde üç kişi tarafından yapılmıştır. Çe-
virmenlerin ana dili Türkçedir. Çevirmenlerden birin-
cisi İngilizce öğretim elemanı, diğerleri ise her iki dile
de hâkim olan çalışmanın yazarlarından ikisidir. Birin-
ci çevirmenin de kendi alanı dışında BT konularında
akademik çalışmaları mevcut olup alanla ilgili bilgisi
bulunmaktadır.
Yapılan ilk çevirinin sonrasında ortaya çıkan
taslaklar; ikisi bu alanda akademik çalışmaları olan,
diğeri ise Türk Dili ve Edebiyatı öğretim elemanı ol-
mak üzere üç kişilik akademisyen grubu tarafından
değerlendirilmiştir. Değerlendirmede her üç çeviri
ayrı ayrı ele alınarak; her bir maddenin ve kelimenin
Türkçe dilbilgisi kurallarına ve alanda kullanılan liter-
atüre uygun olup olmadığı ile genel olarak metinlerin
anlaşılır olup olmadığı incelenmiştir. Elde edilen son
taslak farklı bir İngilizce öğretim elemanı tarafından
yeniden İngilizceye çevrilmiş, yazarların ve İngilizce
öğretim elemanlarının oluşturduğu değerlendirme
grubu orijinal ölçekle yeniden İngilizceye çevrilerek
elde edilen taslağı karşılaştırmış ve karşılaştırma so-
nucunda birbirleri ile uyuştuğu sonucuna varılmıştır.
Çevirisi yapılan ve elde edilen ölçekle ilgili son
olarak birisi BT konusunda faaliyet gösteren bir
işletmede mühendis olarak çalışan, diğeri bir kamu
kurumunun BT işlemlerinden sorumlu departman
yöneticisi olarak görev yapan konunun profesyoneli
iki uzmanında görüşü alınmış ve ölçekte geçen ifadel-
erin çalışma hayatında bu alanda kullanılan ifadelerle
örtüşüp örtüşmediğinin değerlendirilmesi istenmiş
ve bu konu ile ilgili her iki uzmanın da olumlu görüş
belirtmesi sonucu ölçeğin elde edilen Türkçe çeviri-
sinin araştırmada kullanılabileceğine karar verilmiştir.