Firuddin cəFƏrov hasil fəTƏLİyev

4.3.3. Süd əmizdirən ananın qidalanması 
Süd əmizdirən ananın qidalanamsına xüsusi diqqət verilməli-
dir. Çünki döş südünün laktasiyası və tərkibi ananın qəbul etdiyi 
qidanın kəmiyyət və keyfiyyətindən çox asılıdır.  
Uşaq  əmizdirən  ananın  rasionununda  zülallar  -  130-140  q, 
yağlar - 100-110 q, karbohidratlar - 450-500 q olmaqla, cəmi enerji 
sərfi 3500-4000 kkal təşkil etməlidir. 
Doğuşdan  sonra,  tamqiymətli  zülallara  malik  olan 
məhsullardan–şor,  pendirin  kəsmik  olmayan  növləri,  süd,  qatıq, 
soyutma ət, balıq, yumurta ağı, asan mənimsənilən yağlardan-kərə 
yağı,  günəbaxan  və  zeytun  yağları  məsləhət  görülür.  Karbohid-
ratalara  təlabat  tərkibində  bitki  sellülozası  olan  kobud  üyünmə 
ununun çörəyi, tərəvəzlər, meyvələr, giləmeyvələr və təzə tərəvəz 
pomidoru hesabına ödənilir. 
Təzə  doğmuş  qadının  qidalanması  5-6  dəfəlik  olmalıdır. 
Rasiondan  tünd  kofe,  ədviyyat,  alkoqollu  içkilər  çıxarılmalıdır. 
Uşaq  əmizdirən  qadın  gün  ərzində  1  litr  maye,  o  cümlədən  0,5 
litrdən az olmayaraq süd qəbul etməlidir. 
Kifayət  qədər  laktasiya  olmayan  hallarda  rasiona  zülallarla, 
yağlarla və vitaminlərlə zəngin olan məhsullar daxil edilməlidir. 
Əlavə olaraq rasiona  “holland pendiri”-100 q (gün  ərzində 50 q 
olmaqla 2 dəfə), xama-100 q (50 q 2 dəfə), maye pivə mayası-120 
q (60q 2 dəfə), qara qarağatın şirəsi (60 ml), bal-100q (50 q, 2 dəfə) 
əlavə etmək məsləhət görülür.  
 
 
 

---

318
 
Süd əmizdirən qadınların mövsümə uyğun rasion 
variasiyaları 
Qışda:  
1-ci səhər yeməyi: turşudulmuş kələm, kartof, soğan və bitki 
yağından ibarət salat, duzlu seld, kəsmik tikələri, südlü kofe, çörək 
yağ ilə. 
2-ci  səhər  yeməyi:  qatıq,  vatruşka  (üzərinə  şor  çəkilmiş  qo-
ğal), alma və ya itburnudan vitaminli içki.  
Nahar:  maye  kütləsi  əlavə  edilmiş  ət  bulyonlu  borş; 
pörtlədilmiş ət və ya qızardılmış, kartof ilə; südlü quşüzümü kiseli 
və ya südlü vitaminləşdirilmiş krem.  
Şam:  xamalı  və  şəkərli  varenik  və  ya  kartof  pirojkisi  ət  ilə; 
kompot-konservləri və ya südlü kofe. 
Saat 21-də çay-kefir və ya qatıq, çörək dilim ilə. 
Yazda:  
1-ci səhər yeməyi: kartoflu sosis və yaşıl salat; südlü herkules 
sıyığı; südlü çay və ya kofe, çörək yağ ilə. 
2-ci səhər yeməyi: xamalı varenik şəkərlə; mayalı içki və ya 
hava mayaları; pomidor şirəsi-konservlər. 
Nahar:  müxtəlif  tərəvəzlərdən  və  göy  noxuddan  hazırlanan 
balıq bulyonlu borş; qızardılmış balıq kartofla, yaşıl tərəvəzlərdən 
salat;  gilas  və  ya  quru  meyvələrdən  kompot,  vitaminləşdirilmiş 
itburnu cövhəri ilə. 
Şam: çuğundur marinadından salat; südlü lapşa.  
Saat 21-də kefir və ya qatıq şəkərlə (və ya bal ilə). 
Yayda:  
1-ci səhər yeməyi: xiyardan salat, müxtəlif mövsüm tərəvəz-
lərinin  xama və  ya qatıqla salatı; soyutma  yumurta və  ya omlet; 
südlü çay və kofe, çörək yağ və pendirlə.  
2-ci səhər yeməyi: şor qatıqla; istənilən işlənməli mayalar. 
Nahar: balıq və  ya  ətli  tərəvəzli və qatıqla  (və  ya xama ilə) 
botvinya; qızardılmış və ya soyutma balıq kartofla; südlə giləmey-
və.  
Şam: kələm və ya yer kökü kotleti və ya müxtəlif tərəvəzlər 
süd sousunda; qarpız və ya digər meyvə-giləmeyvələr. 

---

319
 
Saat 21-də qatıq, kefir və ya digər südturşusu məhsulları bal 
və ya şəkərlə. 
Payızda:  
1-ci  səhər  yeməyi:  pomidor,  xiyar,  kartof  və  digər  mövsüm 
tərəvəzlərindən bitki yağı və  ya xama ilə salat; qatıqlı şor; südlü 
çay və ya kofe yağ ilə. 
2-ci səhər yeməyi: südlü lapşa, qızardılmış balqabaq mürəbbə 
ilə. 
Nahar: turş kələm şorbası və ya kartoflu, təzə xiyarlı, yerköklü 
və xamalı şorba (vegetarian və ya ət bulyonunda); pörtlədilmiş ət 
və  ya  qarnirli  kotlet;  tərəvəzlərdən:  təzə  pomidor;  bişmiş  südlü 
alma. 
Şam: pörtlədilmiş  yunan qabağı,  yunan qabağından aladi və 
ya qızardılmış yunan qabağı, südlü çay kökə ilə. 
Saat 21-də qatıq (kefir və ya alma).