Фирузя мяммядли

Фирузя Мяммядли 
açmalı, 
elmi-texniki 
inkişafın 
mahiyyətini 
öyrətməli, elementar texniki priyomların mə-
nimsənilməsinə nail olmalı, məktəbin texnika və 
mədəniyyətlə əlaqəsini təmin etməlidir. 
Araşdırmalar göstərir ki, bütün tədris fənnləri 
peşəyönümü 
işi 
üçün imkanlara malikdir. 
Riyaziyyat, ədəbiyyat, Azərbaycan dili, rus dili, 
fizika, tarix, coğrafiya, biaologiya, rəsmxətt 
fənnlərinin 
proqramlarının 
araşdırılması 
nəticəsində məlum olur ki, bu və ya digər 
mövzuların tədrisi prosesində uşaqları 120-yə
1
yaxın peşə və ixtisasla tanış etmək mümkündür. 
Müxtəlif fənnlər üzrə proqram və dərsliklərin 
peşəyönümü işi üçün imkanlarından və məktəb 
təcrübəsindən məlum olur ki, hər bir fənnin tədrisi 
prosesində şagirdləri müxtəlif peşələrlə tanış 
etmək, onları peşələrə düzgün istiqamətləndirmək 
olar. Bu, birinci növbədə müəllimin pedaqoji 
məharəti, ustalığı, pedaqoji metod və priyomlardan 
istifadə etmək bacarığı, fənni hərtərəfli və dərindən 
bilməsi ilə bağlıdırsa, digər tərəfdən onun müvafiq 
peşələr və onların xüsusiyyətləri haqqında ümumi 
məlumatlılığı ilə əlaqədardır. Ona görə də əgər 
müəllim xalq təsərrüfatı ilə maraqlanırsa, onda 
deməli o, qabaqcıl əmək adamları peşə sahibləri 
1
З.Гаралов, С.К.Сейидбяйова, Я.М.Щцсейнов. Мяктябдя 
пешя орийентасийасы цзря иш (мцяллимляр цчцн 
методик вясаит) «Маариф», 1974, сящ.152, 153-171, 189-
205. 

---

441 
Сечилмиш ясярляри 
lX 
haqqında da ümumi məlumat alır, hətta yenilikçi 
müəllimlər öz şagirdləri ilə birgə rayonun təsərrüfat 
işlərinə də kömək edir. Nəzəri cəhətdən öyrəndiyi 
materialı təcrübədə sınaqdan keçirir. Beləliklə, 
müəllimin təcrübəsi artır. 
Peşələr və qabaqcıl, nümunə ola biləcək peşə 
adamları barədəki zəngin məlumatı müəllimin dərs 
prosesində peşəyönümü ilə bağlı aparacaq işinin 
səmərəliliyini artırır və müsbət nəticə üçün zəmanət 
verir. 
Ayrı-ayrı 
fənlərin 
tədrisi 
prosesinin 
çoxcəhətli spesifik xüsusiyyətləri müəllimdən hər 
fənnin özünəməxsus istiqamət götürməyi tələb edir. 
Belə ki, «Azərbaycan dili» üzrə yeni dərsə 
hazırlaşarkən müəllim mövzunun xüsusiyyətini, 
çalışmaların peşə məlumatı imkanını nəzərə alaraq, 
özü üçün plan tərtib etməlidir. Lazım gələrsə, 
haqqında məlumat veriləsi peşələrlə bağlı sənaye 
və kənd təsərrüfatı sahələri, eləcə də məktəblərarası 
tədris-istehsalat kombinatları ilə əlaqə saxlamalıdır. 
Tutduğu plana müvafiq olaraq, təlim prosesində 
peşəyönümünə dair nəzərdə tutduğu tədbirləri 
həyata keçirməlidir. 
Şagirdlərin 
peşəyönümü 
işinin 
müvəffəqiyyətlə 
təşkil 
olunmasında 
pedaqoji 
kollektiv üzvlərinin bir-birinə münasibəti əsas 
cəhətlərdən biridir. Məktəblərdə bu işin yaxşı təşkil 
olunması üçün fənn müəllimləri, sinif rəhbərləri 
məktəbin, 
ailənin 
və 
ictimaiyyətin 
səyini 
birləşdirməlidir. Şagirdlərin peşə seçməyə hazırlıq 

---

442