Fizika ixtisosligidan boshqa ixtisosliklar uchun ma’ruza matnlari to’plami So’z boshi



Yüklə 0,95 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə10/60
tarix17.05.2023
ölçüsü0,95 Mb.
#115784
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   60
Fizika ixtisosligidan boshqa ixtisosliklar uchun ma’ruza matnlar

2
tezlanish beradi, ya’ni 1N 

1kg· 
1m/s
2
. 
Nyutonning 2-qonunini asosiy ko’rinishini ko’rib chiqamiz. Tezlanish 
W
dV
dt

. (2.2) 
bo’lganligi uchun, (2.1) formulani shunday yozish mumkin: 

F
m
dV
dt
d mV
dt


(
)

 (2.3) 
Massaning tezlikka ko’paytmasini impuls deb ataladi. 

p
mV

 .
 
(2.4)
SHunga binoan, (2.3) ni shunday yoziladi: 
F
dp
dt

. (2.5)
 
Bu (2.5) ifoda Nyutonning 2 - qonunini ifodalaydi va shunday ta’riflanadi: 
impulsdan vaqt bo’yicha olingan hosila jismga ta’sir etuvchi kuchga teng.
 
Nyutonning 3 - qonunini shunday bayon etish mumkin: Agar V jism A 
jismga F

kuch bilan ta’sir etsa, A jism ham V jismga F

kuch bilan ta’sir 
etadi, bunda F
1
 
va F
2
 kuchlar o’zaro teng va qarama-qarshi yo’nalgan. 
F
F
1
2
 
 .
 

(2.6) 
Bu qonunda eng muhimi shunda-ki, F
1
va F
2
kuchlar har xil jismlarga ta’sir 
etadi, ya’ni bir jismga emas.
Mexanikada jismlar harakatini ko’rganda, shunday hol ko’riladiki, bunda 
jismlar o’zaro ichki ta’sirlashib, tashqi jismlar bilan ta’sirlashishi ro’y bermasligi 
mumkin. Bunday jismlarga yopiq sistema deb qarab, impulslar uchun saqlanish 
qonunini tadbiq etsak, impulsning saqlanish qonunini bajarilishini ko’ramiz. Bu 
qonunning ta’rifi shunday: yopiqsistemani tashqil etgan jismlarning 

Yüklə 0,95 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   60




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin