3. D N K va R N K larning funksiyalarning insonlar hayotidagi roii q a n
day?
4. Jinsiy hujayralar. ularning tuzilishi va rivojlanish xususiyatlarini
aying.
5. O v o g en ez va sp erm ag en ez nima?
6. O talanish va ho m ilan in g rivojlanish bosqichlarini ayting.
7. Irsiyat va tashqi muhit omillarini tushuntiring.
8. E k o lo g ik m uhitning nisbatan doim iyligini ta 'm in la s h d a
inson omi-
lining ta'siri qanday?
I l l BOB. ASAB TIZIM I FIZIOLOGIYASI
3. 1. Asab tizim ining umumiy tuzilish rejasi va rivojlanishi
Asab tizim ining ahamiyati.
Asab tizimi ayrim a'zolar va
a'zo lar tizimlari orasidagi o'zaro aloqani bogMash yo'li bilan or-
ganizmdagi bajarilayotgan funksivalarni yaxlitligini ta'm inlaydi.
U turli a'zolar faoliyatini boshqaradi va koordinatsiyalaydi.
butun
organizm faoliyatini yaxlit tizim singari tashqi va ichki muhitni
o'zgaruvchan sharoitiga moslaydi. Asab
tizimi yordam ida tashqi
atrof-m uhitdan va ichki a'zolardan turli-tum an qo'zg'atuvchilarni
qabul qilish va uning tahlilini bajaradi hamda ushbu qo'zg'alishlar-
ga javob reaksiyasini qaytaradi.
Organizm funksiyalarining asabli boshqarilish mexanizmlari
gumoralli boshqarilishga nisbatan ancha takomillashgan hisoblana
di. Bu esa quyidagicha ta'm inlanadi:
birinchidan, q o 'zg 'alish asab
tizimi bo'ylab juda tez tarqaladi (sekundiga 100-120 m gacha) ik-
kinchidan, nerv impulslari aniq a'zolarga keladi va shuning uchun
ham asab tizimi orqali bajariladigan javob
reaksiyalari funksiyalar-
ni gumoralli boshqarilishiga nisbatan faqatgina juda tez yetib bor-
masdan balki juda aniq ham bajariladi.
60
www.ziyouz.com kutubxonasi
Shu bilan birga.
shuni qayd qilish kerakki, organizmni tashqi
muhit shart-sharoitlariga to 'lig 'ich a va nozik moslashishini bosh
qarilishi asab va gumoral mexanizm larning o'zaro
aloqasi bilan
bajariladi.
Dostları ilə paylaş: 
