Foydali qazilma konlarini ochiq usulda qazib olish texnologiyasi

Yoppasiga portlatish parametrlarini hisoblash.
Maydalangan tog` jinslarining talab etilgan bo`lakdorligini aniqlash.
Ekskavator kovish sig`imidan V<sub>э</sub> kelib chiqib bo`laklarning ruxsat etilgan maksimal o`lchamlarini aniqlaymiz:

m
Bunkerlar, maydalagich, tegirmonlarning qabul qiluvchi qismlarini tanlaymiz.
, m
b- qabul qiluvchi qism kengligi, m
KKD-900 maydalagichini tanlaymiz, qabul qiluvchi qism kengligi 1500-1200 mm.
Mumkin bo`lgan o`lcham sifatida m.
PM ning solishtirma sarfi.
PM ning hisobiy solishtirma sarfi q_p turli tog` jinslarida va sharoitlarda PI ni olib borish tajribalarini umumlashtirgan holda, umumiy tanlangan PM grammonit 79/21 ish bajarish qobilyati koeffitsienti e=1.0 kelib chiqib q<sub>p</sub>= 0.75 kg/m<sup>3</sup> tanlanadi.
Portlatish skvajinalari parametrlari.
Portlatish skvajinalarining asosiy parametrlariga qo`yidagilar kiradi:
chuqurligi, diametr va skvajina qiyalik burchagi.
Qiya skvajina chuqurligi:
, m
Vertikal skvajina chuqurligi:
, m
a – skvajina qiyalik burchagi , grad;
Н_у = 10 m pog`ona balandligi , m,
l<sub>пер</sub>- skvajina pereburi uzunligi , m
Skvajina pereburi tog` jinslarini sifatida maydalash uchun zarur va qo`yidagicha bo`lishi lozim:


W- pog`ona yuzasi bo`yicha qarshilik chizig`i kattaligi , m.
Qiyalik portlanuvchi tog` jinslarini qisqa sekinlatib portlatishni qo`llab maydalashda skvajina pereburi ni tashkil etish mumkin.
Xar qanday yoriqdorlikdagi va qattiqlik koeffitsientidagi tog` jinslari uchun yumshatish zaryadlari uchun PM ning hisobiy solishtirma sarfi (zaryad diametri d_з=250 m) quyidagi formula bilan aniqlanadi:

q_э- grammonit 79/21 etalon sarfi;
k_d- 0.85 – bo`lakning ruxsat etilgan o`lchami tuzatma koeffitsienti ,
_р = 3000 kg/m³

28. 
    , kg/m³
    

1 m skvajina sig`imi:

, kg/m³
 = 0,7…0,9 –skvajinada PM zichligi , kg/m³

29. 
    kg/m³
    

Qarshilik chizig`i chegaraviy qiymati.

30. 
    m
    

Ushbu qarshilik chizig`ini kon ishlarini olib borish sharoitlariga ko`ra tekshirish zarur :

С = 3 m – skvajina o`qidan pog`ona yuqori brovkasigacha ruxsat etilgan minimal masofa.

31. 
    m
    

Bunda quyidagi shart bajarilishi lozim:
6.3 7 m
Ushbu shart bajarilsa, unda qiya yoki juft yaqinlashgan skvajinalar, qozonli zaryadlash qo`llash zarur:
juft yaqinlashgan skvajinalar: uchun

32. 
    m
    

Perebur uzunligi:

33. 
    m
    

Vertikal skvajina chuqurligi:

34. 
    m
    

Qiya skvajina chuqurligi:

35. 
    
    

Skvajinadagi zaryad massasi:

36. 
    kg
    

Skvajinada zaryad uzunligi:

37. 
    m
    

Zaboyka uzunligi:
,

38. 
    m
    

Qatordagi skvajinalar orasidagi masofa:

m = (1.66…0.066)f – skvajinalarniyaqinlashishkoeffitsienti
mqiymatitog` jinslarinimaydalanishsharoitlaribo`yichatanlanadi: osonportlovchitog` jinslariuchunm=1.1-1.1; o`rtachaportlanuvchim=1.0-1.1; qiyinportlanuvchim=0.85-1.0.
m=1 tanlaymiz.

39. 
    m
    

Skvajina qatorlari orasidagi masofa:

40. 
    m
    

Skvajinadagi PM umumiy zaryad massasi:

41. 
    kg