Foydali qazilma konlarini ochiq usulda qazib olish texnologiyasi

Tog` jinslarini qazib olishga tayyorlash.
Karerdagi ish davomida asosiy ishlab chiqarish jarayonlari:

• 
  tog` jinslarini qazib olishga tayyorlash;
  
• 
  ruda va tog` jinslarini qazish va yuklash;
  
• 
  kon massasini zaboydan tashish;
  
• 
  ag`darma ishlari;
  
• 
  foydali qazilmani omborlarga joylashtirish;
  
• 
  ochish va qazib olish ishlarining yakuniy bosqichi sifatida yorlarni rekultivasiya qilish.
  

Qazib olinayotgan foydali qazilmalar qoyali tog` jinslariga mansubligi uchun ularni qazib olishga tayyorlashni burg`ulash portlatish usuli bilan amalga oshiramiz.
Portlatish ishlari qo`yidagilarni taminlab berishi lozim:

• 
  qazish va qayta ishlashning keyingi texnologik jarayonlari uchun tog` jinslarining zarur bo`lgan maydalanganlik darajasi;
  
• 
  portlatilgan foydali qazilmaning talab etilgan sifati va navlari;
  
• 
  pog`onalar va maydonchalari o`lcgamlari va otmetkalari, ularning formasining loyihaviy qiymatlardan minimal uzoqlashishi;
  
• 
  pog`ona qiyalik burchagi va belgilangan shakli, keyingi skvajinalarni xavfsiz burg`ulash va zaryadlash imkoni;
  
• 
  portlatilgan tog` jinslarining qazish va yuklashni uzluksiz va yuqori unumdorlikda olib borish uchun zaruriy (yetarli) hajmi;
  
• 
  yuqori darajadagi xavfsizlik, kon ishlarining ish unumdorligi va iqtisodiy samaradorligi.
  

1. 
   Portlatish ishlari usuli va metodini tanlash.
   

Portlovchi moddani tanlashda quyidagi ko`rsatkichlarga tayanish lozim:
tog` jinslarining qattiqligi va darzliligi, ularning suvlanganligi, PM ning kislorod balansi, zaryad diametri, skavajinalarni burg`ulash, zavodlarga maydalash, PM narxi.
Zaryadlarni joylashtirish va foydali qazilma ning qattiqlik koeffitsienti f=10 dan kelib chiqib porlatish ishlarini olib borish uchun grammonit 79/21 ni tanlaymiz. Zaryadlarni 250 mm diametrli skvajinalarga joylashtiramiz. Skvajinalarni burg`ulash SBSH-250 MNA-32 stanogi bilan amalga oshiramiz. Portlastish vositasi sifatida detonatsiya shnurini qabul qilamiz. PM ni initsiyalash uchun T-400 Gshashkalarini qo`llaymiz. Skavajinalar vertical joylashgan.