Futbolchilarning yuqori darajadagi tayyorgarligining nazariya va amaliyotda pedagogik tahlili

Academic Research in Educational Sciences 
Volume 4 | Issue 5 | 2023 
ISSN: 2181-1385 
ISI: 0,967 | Cite-Factor: 0,89 | SIS: 1,9 | ASI: 1,3 | SJIF: 5,771 | UIF: 6,1 
sa 
 
 
 
 
891
 
May, 2023 
https://t.me/ares_uz Multidisciplinary Scientific Journal 
Agarda sportchi yosh bo„lsa 300 metr kifoya qiladi. 
Futbolchilarni chaqqonlik, abjirligini maxsus testlar yordamida aniqlash qiyin 
masala. Chunki unga mos keladigan testni tanlab olish qiyin, ya‟ni o„yindagi real 
vaziyatni hosil qiladigan. Shu sababdan koordinatsion qobilyatlarni baholashda 
shunday testlardan foydalaniladiki, ya‟ni futbolchi unda bir qancha harakat, kuch va 
mahoratni ifoda etishi lozim. 
Futbolchini texnik qobilyatlarini bir necha usullar yordamida aniqlash mumkin. 
Eng oddiy yo„llardan biri – o„yinchining texnikasiga vizual baho berishdir (ma‟lum 
metod turlaridan). 
Mashg„ulot jarayoniga jismoniy tayyorgarlik nuqtai nazaridan qaralganda, 
quyidagilarni qayd qilish lozim, 
birinchi navbatda, 
rivojlanish darajasini baholash, 
jismoniy tayyorgarlik davrida ko„rsatilgan bosqisda futbolchini jismoniy holatidagi 
o„zgarishini mazkur bosqichga mos kelmasligi. 
Ikkinchi navbatda, 
jismoniy 
tayyorgarligidagi tebranish, futbolchining shug„ullanganlik darajasini muhokama 
qilish imkonini beradi, jumladan organizimining ko„rsatkichlarini ob‟ektiv ifodalab 
beradi. Shu sababdan aksari malakali murabbiylar futbolchilarni jorif holatlarini 
baholashda aniq baho berishadi, ya‟ni bir necha nazorta mashq yordamida. 
Demak, yuqoridagi fikrlardan kelib chiqib, biz tomondan talabalarni jismoniy 
va texnik holatlarini aniqlash maqsadida pedagogik nazorat amaliyoti o„tkazildi va 
olingan natijalar bo„yicha quyidagi xulosalar qilindi: 

jismoniy rivojlanish jarayoni, talabalar yoshini inobatga olgan holda mos 
keladi; 

tezlik darajasiga baho berilganda, bir nechtasini inobatga olmaganda ijobiy 
natijaga erishildi; 

tezlanish kuchi umummiy olganda jamoada o„rtacha darajada yaxshi 
shakillangan; 

boshlang„ich bosqichdagi futbolchi talabalarda chidamlilikni aniqlash 
maqsadida 300 metrga yugirtirganimizda qoniqarli natijaga ega bo„ldik. 
Texnik mahoratini aniqlash yuzasidan o„takzgan testimizda quyidagi 
natijalarga ega bo„ldik: 
To„p bilan bir joyda va yurgan holatda ikki oyoqda ham jonglirovat qilish, to„p 
bilan mohirona harakat qilish, ya‟ni ikki to„siq orasida, 2x2 devordagi nishoni to„p 
bilan urish. Umuman olganda jamoadagi texnik va taktik mahorat o„rtacha me‟yorda 
shakillangan. Shu asosda bo„lajak mashg„ulot jarayoni rejalashtiriladi.