Atmosfera bosimi qanday aniqlanadi? Bizning fikrimizcha XXI asr ko‘nikmalarini
shakllantirishda o‘qituvchilar faoliyati maktab
o'quvchilari zamonaviy ta’limning mustaqil-
lik, faollik, yuzaga kelayotgan muammolarni
hal etishga ijodiy yondasha olish kabi fazilat-
larga ega shaxsni shakllantirishga, o‘quv-tadq-
iqotchilik ko'nikmalarini tadqiqot madaniyatini
shakllantirishlari lozim. Chunki insonning kela-
jakdagi muvaffaqiyati bog'liq bo'lgan ko'plab
shaxsiy fazilatlari maktab davriga shakllantiriladi.
Ilmiy-tadqiqot faoliyati yosh bola uchun tabiiy
ehtiyojdir, uni amalga oshirish uchun uni zarur
ko'nikmalar bilan jihozlash kifoya.
Kuzatishlar natijasida o‘quvchilarda kognitiv
qiziqishning rivojlanishi va yangi narsalarni kashf
etishga tayyorligi bilish jarayonida mustaqil-
lik va faollikni rivojlantirishni taqozo etishiga,
ularning ichki motivatsiyasidan kelib chiqadigan
mustaqillik esa har qanday ilmiy yoki hayotiy
muammoga izlanish, ijodiy pozitsiyadan yon-
dashish zaruriyatini shakllantiradi deb hisoblay-
miz.
Zero, o‘quvchilarning ilmiy-tadqiqot faoliyat-
ining muvaffaqiyati o‘qituvchilarning jarayonga
qiziqish uyg‘ota olishi , yangi tajriba va bilimlarga
bo'lgan ehtiyoji, jamoada ijodiy izlanish muhitini
yaratishi, kognitiv, aniq amaliy muammolarni hal
qilish, tadqiqotni amalga oshirishda talabalarn-
ing mustaqilligini ta’minlash kabi qator mezon-
larni amalga oshirishi lozim.
Хулосалар. O‘tkazilgan tajribamizdan kelib chiqqan
holda xulosa qilishimiz mumkinki, o‘quvchilarni
kimyoviy eksperimentlar asosida o‘quv-tadq-
iqotchilik faoliyatiga yo‘naltirish quyidagi nati-
jalarga olib keladi:
- o‘quvchilarda mustaqil va ijodiy fikrlash,
ularning dunyoqarashini rivojlantirish;
- kimyoviy eksperimentlarni o‘tkazish, tadq-
iqotchilik ishlariga qiziqishining oshishiga xiz-
mat qiladi.
Respublikamizda umumta’lim maktablar-
ida kimyo fanini o‘qitishda “Gazlarning nis-
biy molekulyar massasini aniqlash” mavzusini
o‘qitishda o‘quvchilarda kimyoviy eksperiment-
lar asosida o‘quv-tadqiqotchilik ko‘nikmalarni
rivojlantirish orqali:
- olgan nazariy bilimlarini amaliyotda qo‘llay
olish, o‘quv-tadqiqotchilik ko‘nikmalarini shak-
llantirish va rivojlantirish;
- tanlagan mavzusi bo‘yicha o‘quv-tadqiqot
ishlarini amalga oshiradi va kimyoni o‘qitishda
o‘quvchilarni o‘quv-tadqiqotchilik faoliyatiga
tayyorlashga xizmat qiladi.
59
МАКТАБ ТАЪЛИМИ / ШКОЛЬНОЕ ОБРАЗОВАНИЕ