Gidrologiya, gidrometriya va oqim hajmini



Yüklə 5,72 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə123/187
tarix13.12.2023
ölçüsü5,72 Mb.
#175402
1   ...   119   120   121   122   123   124   125   126   ...   187
Gidrologiya, gidrometriya va oqim hajmini rostlash Karimov S

, л л д
о
* C3
nJ^ ^ /
v \ V
~---
*
W V 
\i Л /'Л / v i r ^ v v ^ r ^
g
10
/ /‘Й
A - ^ 
л а д
/ vv^V V V V \A ,r^
я
----------
К* 
V
V
\лГ'“п^ у \
P
~

\ у л /
СЧ
IdV
ir>
15
1925 
19.15 
1945 
1955 
1965 
1975 
19S5 
1995
4.3-rasm.
A m udaryo va Sirdaryo havzalaridagi b a ’zi bir daryolarning
n is b iy s u v l i l ig i n i n g t e b r a n i s h i (
К
t) / — A m u d a r y o - C h o t l i ,
2—
 Q izilsu v -B a x a n sh o id -D a sh t, 
3
— Q iz ilsu v -S a m a n c h i, 
4—
V axsh-
G a r m , 
5 —
 O b i x i n g o u - S a n g v o r , 6 — Q a s h q a d a r y o - V a r g a n z i ,
7—Z a ra fsh o n -D u p u li, 8

 Sirdaryo- K al, 
9—
 N o r in -N o r in , 
10—
 A ra-
v o n s o y - Y a n g i n a u q a t, 
11—
A r a v o n s o y - Q o r a k o 'l d. q u y i j o y i ,
12—
 S o ‘x - Sarikanda, 
13—
 Isfa ra -T o sh q o ‘rg‘o n , 
14—
 P isk o m -M u lla ,
15—
U g o m -X o jik en t.
Yillik oqimning o ‘rtacha k o ‘p yillik miqdori (m e’yori). 
Daryo 
havzasidagi tabiiy-geografik sharoitlaming ko‘p yillik davrida o'zgar­
may qolgan yillik oqim ning o 'r ta c h a a rifm itik miqdori oqim 
me’yori deb ataladi. Bunda davming davom etishi shunday bo'lishi 
kepakki, ya’ni unda k o'p yillik davr uchun hisoblangan yillik 
oqimning o'rta cha arifmetik qiymati, keyinchalik kuzatish davri 
ko'paytirilganda ham o'zgarmasligi kerak.
O q i m m e 'y o r i m u h i m g i d r o l o g i k m i q d o r b o 'l i b , u ni 
g i d ro te x n ik a in s h o o t la r i , suv o m b o r l a r i , suv t a ’m i n o ti n i
loyihalashda inobatga olish shart. Oqim me'yorining ahamiyatliligi 
s h u n d a k i , o ' r t a c h a k o ' p y illik y o g ' i n l a r va b u g 'l a n i s h
miqdorlarining turg'un bo'lishiga bog'liq bo'lgan uning nisbatan 
o 'z garm asligidir. Shu sababli o 't g a n dav r u c h u n kuzatish 
m a ’lumotlari asosida hisoblangan oqim me'yori loyihalanayotgan
135


gidrotexnika inshootining kelajakda ishlatilish davri uchun tatbiq 
etiladi.
Agarda birorta sabab bilan, masalan, insonning xo'jalik faoliyati 
ta ’siri o'rganilayotgan daryo havzasida tabiiy-geografik sharoitlar- 
ning o'zgarishi kuzatilgan bo'lsa, hisoblangan oqim me'yoriga bu 
o ‘zgarishlarni inobatga oladigan tuzatm alar kiritiladi.
Oqim me'yorini hisoblashda quyidagi uch holat kuzatilishi 
mumkin: k o ‘p yillik gidrometrik kuzatishlar yetarli bo'lganda, 
yetarli bo'lmaganda va umuman b o ‘lmaganda me'yomi hisoblash.
Bu holatlarV. L. Shuls tayyorlagan “Указания к производству 
расчетов речного стока в условиях Средней А зи и ” va G O S T 
bo'yicha tavsiya etilgan “Определение расчетних гидрологических 
характеристик С Н И П 2.01.04,—83.» tavsifnomalarda yoritilgan.

Yüklə 5,72 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   119   120   121   122   123   124   125   126   ...   187




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2025
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin